ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα (Εβρ. 11, 33-12, 2)
ΣΤΗΝ ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Σε μία επιστολή του ο Παύλος έγραφε: «εν παντί θλιβόμενοι, αλλ’ου στενοχωρούμενοι» (Β΄ Κορ. 4, 8), μιλώντας για την ζωή του και για την ιερά περιπέτεια του στον αμπελώνα του Χριστού. Έβλεπε τις διάφορες θλίψεις να πλαισιώνουν κάθε πτυχή της ζωής του, δοκίμαζε συχνά – πυκνά τα βέλη των θλίψεων και πειρασμών, αλλά είχε την επίγνωση ότι όλα οδηγούν στην σωτηρία και στην επικράτηση του θελήματος του Θεού στην ζωή του. Γι’ αυτό έδιωχνε την χωρίς νόημα στενοχώρια, δηλαδή την απελπισία. Και θέλοντας να δείξει ότι θλίψη και πνευματική ζωή ταυτίζονται, αγώνας και πειρασμός εναρμονίζονται, παραθέτει σε μας τους αγώνες των ευλαβών και εναρέτων της Π.Δ.. Γνωρίζουμε τα κατορθώματα των Αγίων, των Μαρτύρων και τα θαυμάζουμε, ίσως όμως σπάνια να ανατρέχουμε στα «της ευσεβείας αρχέτυπα», που δηλώνουν την διαχρονική αξία και το δυναμισμό της Πίστεως...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Ο ΑΣΑΡΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΝΙΣΧΥΕΙ ΤΟΥΣ ΜΑΡΤΥΡΑΣ ΤΗΣ Π.Δ
* Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας λέγουν ξεκάθαρα ότι οι θεοφανείες και οι θαυμαστές ενέργειες στην Π.Δ. ήταν του Υιού. Ήταν εμφανίσεις του Άσαρκου Λόγου που δήλωνε την παρουσία και την πνευματική Του βοήθεια. Ας αναφέρουμε τους Ισραηλίτες και την ταλαιπωρία τους μέσα στην έρημο. Ο Θεός τους έστελνε τροφή, τους σκέπαζε με νεφέλη, τους οδηγούσε πύρινος στύλος και τους ξεδίψαγε με νερό μέσα από την πέτρα. Τί ερμηνεύει ο Παύλος; «έπινον εκ της πνευματικής ακολουθούσης πέτρας∙ η δε πέτρα ην ο Χριστός» (Α΄ Κορ. 10, 4). Εκείνος λοιπόν, κατ’ εντολή του Θεού, παρακολουθούσε και βοηθούσε τον εκλεκτό Ισραήλ.
* Αλλά και οι Τρείς Παίδες που ρίχθηκαν στην κάμινο που είχε επταπλασίως καεί και διεφυλάχθησαν υπό Αγίου Αγγέλου σώοι και αβλαβείς, ποιός ήταν ο θαυμάσια και τεράστια ποιών; Ακούστε το γνωστότατο τροπάριον: «Παίδας ευαγείς εν τη καμίνω, ο τόκος της Θεοτόκου διεσώσατο, τότε προτυπούμενος» (υμνολογία). Αυτός λοιπόν ο Άσαρκος Λόγος «διέτρεχε» πνευματικά την οικουμένη και τελούσε θαυμαστά τα οποία οι καθαροί στη διάνοια κατανοούσαν. Τέτοιοι ήταν οι Προφήτες, οι Δίκαιοι, ο Ιώβ, που έδωσαν με διαφόρους τρόπους τη μαρτυρία τους στο χώρο της Π.Δ. ενισχυόμενοι από τον Χριστόν. Ο Ι. Χρυσόστομος θα πεί χαρακτηριστικά: «νέους και παλαιούς έχων μαργαρίτας∙ αλλ’εν απάντων το κάλλος». Ο χώρος δηλαδή της Εκκλησίας έχει μαργαριτάρια παλαιά και νέα των οποίων το κάλλος, η ομορφιά είναι όμοια και ισάξια.
Β) ΤΙ ΟΜΟΛΟΓΗΣΑΝ ΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ
* Αυτό που πρέπει να μας μείνει σήμερα Κυριακή των Αγ. Πάντων, είναι το σταθερό, αμετακίνητο και καρτερικό φρόνημά τους. Στην εποχή της αστάθειας και αβεβαιότητας, της ευκολίας και της επιπόλαιας αλλαγής επιλογών, έρχονται οι Άγιοι να μας δώσουν το μήνυμα της σταθεράς επιμονής, σε δοκιμασμένες αξίες και ήθη χρηστά. Σε πεπατημένα μονοπάτια έμπειρων και εναρέτων ανθρώπων. Στην τοποθέτηση του Θεού στην ζωή μας ως Πρώτου και Μοναδικόυ. Αυτό έκαναν οι Άγιοι, έδωσαν «πρωτιά» στον Θεό, Τον θεώρησαν πολύτιμο γι’ αυτό και έδωσαν ότι πολυτιμότερο είχαν, το ίδιο τους το αίμα, την ίδια τους την ζωή! Πάνω από συγγενείς, φίλους, συμφέροντα κοσμικά, επιδιώξεις. Είναι μήνυμα στην τόσο αποχρωματισμένη ιδεολογικά και πνευματικά εποχή μας.
* Ομολόγησαν την πίστη στον Χριστό και την δύναμη που έχει αυτή η πίστη. Γι’ αυτό και μαρτύρησαν γέροντες, παιδιά, γυναίκες με ασθενική φύση. Η χάρις ήταν ικανή να επισκιάσει την οποιαδήποτε αδυναμία. Γιατί υπήρχε η αγάπη του Θεού που υπερνικούσε για χάρη τους κάθε δυσκολία. Ο Νικόλαος Καβάσιλας θα πεί πως οι αθλήσεις και οι δοκιμασίες κάθε Μάρτυρα και κάθε Αγίου ήταν «πόνοι ερώτων», δηλαδή ανθρώπων που είχαν στην καρδιά τους την αγάπη και τον έρωτα του Θεού. Έτσι έκαναν την όποια θαυμαστή υπέρβαση.
* Όμως σύμφωνα με τους Πατέρες Άγιοι και Μάρτυρες δεν είναι μόνο όσοι έδωσαν το αίμα τους στο Θεό, αλλά και όσοι υπέμειναν και δοκιμάστηκαν για να τηρήσουν τις εντολές του. Και πραγματικά αυτό το καταλαβαίνουμε στην πραγματικότητα που ζούμε. Πόσο δύσκολο είναι να ακολουθήσουμε τα προστάγματα του Θεού στην σημερινή καταλυτική κοινωνία που βρισκόμαστε. Κάθε τι στο παρόντα κόσμο είναι δηλητηριασμένο από την αλόγιστη βουλιμία της απόλαυσης, του εύκολου κέρδους, της εγωκεντρικής διάθεσης του εσώτερου ανθρώπου. «Λαμπροί φανώμεν επί των σκαμμάτων» προτρέπει ανατρεπτικά ο Αγ. Συμεών ο νέος Θεολόγος.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Είδατε το τέλος της επιστολής και ακούσατε τον Απ. Παύλο να μιλάει για «νέφος» Μαρτύρων. Αυτή η φράση αποτέλεσε έμπνευση και για τον Μέγα Αθανάσιο σε ένα λόγο για τους Μάρτυρες της Πίστεώς μας. Λέει λοιπόν ο Άγιος του Θεού: «Η αμαρτία ξηραίνει την καρδιά μας. Το έδαφος της ψυχής μας κάνει ρωγμές και η χάρις του Θεού απομακρύνεται». Τότε η ζωή, ο αγώνας των Αγίων και Μαρτύρων της Πίστεώς μας, το παράδειγμα τους, σαν «νέφος δροσώδες» καταφθάνει και απαλύνει κάθε τι αρνητικό και δίνει ελπίδα ζωής και επιβίωσης στην ταλαιπωρημένη υπό του «καύσωνος» της αμαρτίας υπάρξής μας.
Περί των κηρυγματικών σχεδιαγραμμάτων