(Μάρκ. 9, 17 - 31).
Η ΑΣΚΗΣΗ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΓΙΑΣΜΟΥ.
«Τούτο το γένος εν ουδενί δύναται εξελθείν ει μή
εν προσευχή και νηστεία» (Μάρκ. 9, 29).
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Έχοντας ξεπεράσει χρονικά και τη μεσότητα των ημερών της Αγίας Τεσσαρακοστής και κατευθυνόμενοι προς την κοσμοσωτήριον και υπέρλαμπρη εορτή του Πάσχα κάθε ένας από μας, στο χώρο της Μητέρας Εκκλησίας, εντείνει την πνευματική του προσπάθεια για την αρτιότερη παρουσία του μπροστά στον Διδάσκαλο που «προς το πάθος επείγεται». Και όλη αυτή η προσπάθεια απορρέει αποκλειστικά και μόνο από τον ασκητικό χαρακτήρα που ανέκαθεν εμφανίζει η Ορθόδοξος πίστη. Νηστεία και προσευχή, δύο πτέρυγες συστήνει ο Ίδιος ο Κύριός μας για να αρθεί ο χοϊκός άνθρωπος υπεράνω της αμαρτίας...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Η ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΜΑΣ
* Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι προσέρχονται στην Εκκλησία επιδιώκοντας έναν ρομαντικό εφησυχασμό και μία τακτοποίηση των υποθέσεων που τους απασχολούν. Δηλαδή ένα βόλεμα, μιά σιγουριά και άμυνα σε όσα θα τους φέρει η ζωή. Είναι ελάχιστοι, τολμώ να πω, όσοι αντιλήφθηκαν, ότι ο χώρος της Εκκλησίας είναι χώρος διαρκούς ψυχικής μεταμόρφωσης, βελτίωσης και νίκης κατά των παθών και της αμαρτίας. «Ούκ έστιν ημίν η πάλη προς αίμα και σάρκα, αλλά προς τας αρχάς, προς τας εξουσίας, προς τους κοσμοκράτορας του αιώνος τούτου, προς τα πνευματικά της πονηρίας εν τοις επουρανίοις» (Εφ. 6, 12) αποφαίνεται ο Απ. Παύλος.
* Η εμφάνιση λοιπόν του Χριστού στη γη δεν εγκαινίασε, όπως αρκετοί θέλουν να πιστεύουν, μία νέα φιλοσοφική θεώρηση που μιλούσε μόνο για αξίες όπως η αγάπη, η δικαιοσύνη, η αλήθεια, η ταπεινότητα. Κήρυξε πόλεμο και «ο του κόσμου άρχων» (Ιω. 14, 30) βάλθηκε να στρέψει πάνω Του όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις του. Βίωσε την συκοφαντία, την ατίμωση, την περιφρόνηση, την προδοσία από μαθητή, αλλά και τόσα άλλα μέχρι τον Σταυρικό Του θάνατο. Άφησε όμως σε όλους εμάς το πνευματικό στίγμα της αγωνιστικότητος, της ασκητικής εμπόνου πορείας η οποία είναι ικανή να οδηγήσει τον άνθρωπο στην κάθαρση και τον φωτισμό.
* Έτσι και σήμερα η Ευαγγελική περικοπή αναδεικνύει την ασκητική παράδοση μέσα ακριβώς από τα λόγια Του: «Τούτο το γένος εν ουδενί δύναται εξελθείν ει μή εν προσευχή και νηστεία» (Μάρκ. 9, 29). Και η νηστεία και η προσευχή είναι όπλα που για να ενεργοποιηθούν (κατά της αμαρτίας) χρειάζονται κόπο, στέρηση, ανύστακτη φροντίδα. Πρότυπο ο Ιησούς, ο Οποίος αν και Θεός, ο μόνος αναμάρτητος, επί «ημέρας τεσσαράκοντα πειραζόμενος υπό του διαβόλου, και ουκ έφαγε ουδέν εν ταίς ημέραις εκείναις» (Λουκ. 4, 2).
Β) ΠΩΣ ΗΧΟΥΝ ΑΥΤΑ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ
* Είναι αλήθεια πως όλα αυτά φαντάζουν ακατόρθωτα και απαξιώνονται στις ακοές των ανθρώπων. Όταν ο τεχνολογικός πλούτος παρέχει την ευκαιρία να γίνει η ζωή μας εύκολη (;), με εξοικονόμηση χρόνου (;) και πνευματικών δυνάμεων (;), κάθε αγωνιστική διάθεση για την ψυχική βελτίωση καταπνίγεται. Για να ακολουθήσει κανείς αυτή την ασκητική στην ζωή του δεν χρειάζεται να πάρει τα βουνά, αλλά να ανεβεί τα «βουνά» της φιλαυτίας και του εγωισμού, εκείνα που στις κορφές τους διαλαλούν ότι «εγώ τα ξέρω όλα», «μόνος μου μπορώ τα πάντα να καταφέρω».
* Η συνειδητοποίηση και μόνο αυτών των καταστρεπτικών δυνάμεων είναι ικανή να αλλάξει τον τρόπο σκέψεως και ενεργειών του εσωτερικού μας κόσμου. Εγώ υποχωρώ και προκρίνω να εναρμονιστώ (σταδιακά και επίπονα) με το θέλημα του Θεού «εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού», «άχρις ου μορφωθή Χριστός» (Εφεσ. 4, 13 και Γαλ. 4, 19). Εκεί οδηγεί κάθε άσκηση μέσα στο χώρο της Εκκλησίας, εκεί στοχεύει η ποιμαντική της απέναντι στον αγωνιζόμενο πιστό. Μιλώντας όμως η Εκκλησία για ασκητική δεν κατασκευάζει ένα «καλούπι» αυξήσεως των ανθρωπίνων δυνατοτήτων. Διδάσκει φιλόστοργα την θεοπαράδοτη και αγιοτόκο μέθοδο αυξήσεως και ανακαινίσεως του συνολικού ανθρώπου μέσα από τις δωρεές που έδωσε ο Θεός με αγάπη στους ανθρώπους.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Στην πορεία αυτή της ασκήσεως το τέλος (= ο σκοπός, το βραβείο) δεν είναι η κατόρθωση ενός ανθρώπινου επιτεύγματος, αλλά η επιστροφή του ανθρώπου από την μη φυσική εικόνα του (διάπραξη της αμαρτίας) στην κατά φύση πορεία (αρετή) και συμμόρφωσή του προς το Τριαδικό πρότυπο της ζωής, της «γνώσης» που οδηγεί στον Θεό. Και τίποτα μα τίποτα άλλο πιο σπουδαίο δεν αποκαλύπτει αυτή (η γνώση), παρά την αγάπη του Πλάστου προς το δημιούργημά Του. Μία αγάπη στην οποία ο Χορηγός της περιμένει υπομονετικά να ανταποκριθούμε εσύ και εγώ και όλοι μας...