ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα (Λουκ. στ,΄ 31-36)
(† Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου Ιερ.)
ΜΗΝ ΣΤΑΜΑΤΑΣ ΝΑ ΑΓΑΠΑΣ...
«Πλην αγαπάτε τους εχθρούς υμών και αγαθοποιείτε
και δανείζετε μηδέν απελπίζοντες» (Λουκ. στ΄, 35)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Στην παιδική ηλικία βρισκόμενος άκουγα – όσο μπορούσα να κατανοήσω – το Θείον Ευαγγέλιο και τις περικοπές σαν και αυτή να περιγράφουν τις προσπάθειες του Θεού να ομορφύνει την ζωή μας. Να της δώσει νόημα, αξία, ανθρωπιά και δεν καταλάβαινα τι επιχειρούσε να κάνει ο Δεσπότης μου. Σαν μεγάλωσα και γνώρισα την κακία, τα πάθη, το σκοτάδι, τα μίση τα ψηλαφητά και υπαρκτά, θαύμασα την φιλανθρωπία την Δεσποτική, γοητεύτηκα από την διαχρονικότητα του Ευαγγελίου, συγκινήθηκα από την απέραντη αγάπη του Θεού και την επιμονή Του να φυτέψει στις καρδιές μας την Θεϊκή Του αγάπη...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) ΖΩΗ ΧΩΡΙΣ ΑΓΑΠΗ, ΚΟΛΑΣΗ
* Σήμερα περισσότερο από ποτέ η καθημερινότητα μας προβληματίζει. Και δεν εστιάζουμε το πρόβλημα εκεί που το πηγαίνουν οι περισσότεροι. Δεν είναι ο φόβος της πτωχείας και της οικονομικής καταστροφής. Είναι ο φόβος της πτωχής και άδειας καρδιάς που δεν έχει κάτι από τον ουρανό να της δώσει νόημα και ελπίδα. ΑΓΑΠΗ ΧΩΡΙΣ ΘΕΟ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ!
* Και πως λέγεται άραγε αυτό το συναίσθημα που φυτρώνει ανάμεσα σε δύο ανθρώπους. Λέγεται ΚΟΣΜΙΚΗ ΑΓΑΠΗ. Κτισμένη στο συμφέρον, στην ιδιοτέλεια, στον πλούτο, στις απολαύσεις, στην σωματική ομορφιά. Γι’ αυτό περνάει και χάνεται, σαν τον άνεμο, σαν το περαστικό πουλί και μένει το τραγικό της πρόσωπο χωρίς αλήθεια, χωρίς ουσία. Ένα χάσιμο χρόνου.
* Ο Ντοστογιέφσκι, ο μεγάλος εκείνος λογοτέχνης έλεγε στοχαστικά: ΚΟΛΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΤΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΑΓΑΠΑΕΙ ΚΑΝΕΙΣ! Θέλοντας να δείξει πως γίνεται η ψυχή μακριά από την αγία αυτή αρετή. Η μεγαλύτερη απόδειξη γι’ αυτό είναι η έλλειψη ανεκτικότητος του πλησίον μας. Μικροί – μεγάλοι έτοιμοι γιά μάχη και για παρεξήγηση. Μας συμπνίγει η φιλαυτία, μας πιέζει η υπερηφάνεια και η επίδειξη, κυριευμένοι από την ύλη και τις διεκδικήσεις που καταβάλουμε για να την εξασφαλίσουμε.
* Γι’ αυτό μιλούμε απαξιωτικά... ‘οι άλλοι’, γεμάτοι κακούς και επιπόλαιους χαρακτηρισμούς, οι άλλοι... οι άλλοι είναι ο Θεός, γράφουν οι Πατέρες (Ευεργετινός), απ’ εκεί περνάει η σωτηρία και η καταδίκη μας. Γλυκόλαλα η σοφή εμπειρία των Πατέρων μας ψιθυρίζει: «ΤΗΝ ΩΡΑ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΛΥΨΟΥΜΕ ΤΟ ΣΦΑΛΜΑ ΤΟΥ ΑΔΕΛΦΟΥ ΜΑΣ, ΚΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΘΑ ΣΚΕΠΑΣΕΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ. ΚΑΙ ΤΗΝ ΩΡΑ ΠΟΥ ΘΑ ΤΟ ΦΑΝΕΡΩΣΟΥΜΕ ΚΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΘΑ ΦΑΝΕΡΩΣΕΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ» (Αββά Ποιμήν), θέλοντας να μας δείξει πως η αγάπη μας διδάσκει στο πως θα φερθούμε στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.
Β) ΖΩΗ ΜΕ ΑΓΑΠΗ, ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ
* Στον Ορθόδοξο χώρο, για χάρη του Σωτήρος Χριστού, ζούμε μία ‘παράδοξη’ ηθική. Δεν καλούμαστε μόνο να δείχνουμε αγάπη σ’ όσους μας δείχνουν, ανταποδοτικά δηλαδή, αλλά ακόμα και σ’ αυτούς που μας ζημιώνουν να φερόμαστε ανάλογα. Εξάλλου γι’αυτό λεγόμαστε Χριστιανοί. Γιατί μιμούμαστε τον Χριστό ο οποίος συγχωρούσε και συγχωρεί όσους Τον πληγώνουν...
* Όποιος ζεί αυτή την ‘παράδοξη’ ηθική, ζεί τον ίδιο τον Θεό. Ζεί τον Παράδεισο. Να το ανώτερο αγώνισμα από νηστείες, προσευχές και κάθε είδους αγαθοεργίες. Η αγάπη λοιπόν γίνεται ο δρόμος της θεολογίας (πρβλ. κηρύγματα θεολόγων με μίσος και εμπάθειες), η δυνατότητα ενοικήσεως του Θεού σε μας, η αίσθηση και η απόλαυση της Παρουσίας Του.
* Γευόμαστε την ελευθερία που υπάρχει στο χώρο της εκκλησίας. Μιά ελευθερία που ορίζεται από τον τρόπο που αγαπάμε. Ελεύθερος λοιπόν είναι αυτός που κατορθώνει «να βγει» απ’ τον εαυτό του. Να κάνει μιά ηρωική έξοδο από την εσωστρέφεια και τον ατομισμό του και να δίνει και να προσφέρει από ένα χαμόγελο μέχρι μιά ματιά συμπόνιας και ας είναι άδεια η τσέπη του... Ελεύθερος είναι αυτός που κοινωνεί με τους άλλους στον πόνο και την θλίψη, στην χαρά και την ευτυχία.
* Ένας μοναχός ακαλλιέργητος και λίγο αργόστροφος πλησίαζε συχνά ένα γέροντα μιας σκήτης (αββάς Ιωάννης ο Κολοβός) και ζητούσε συμβουλές για να βελτιωθεί. Πέρασαν πολλές επισκέψεις μα κάποτε σταμάτησε και δεν ξαναπήγε. Ο Γέροντας τον βρήκε σε μία πανηγυρική Θ. Λειτουργία και τον ρώτησε γιατί σταμάτησε να έρχεται. Ο Μοναχός του είπε ότι τον κουράζει και συγχρόνως δεν βελτιώνεται. Κοίταξε του είπε ο Γέροντας αυτά τα λυχνάρια: άναψέ τα ένα-ένα από το δικό σου... Λιγόστεψε το φως; Έτσι και εγώ δεν χάνω κάτι βοηθώντας και αγαπώντας τον πλησίον!
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Δώστε μου λοιπόν ένα ημερολόγιο, μήπως δεν πήρα χαμπάρι ότι βρίσκομαι στο 2015; Μήπως δεν βλέπω τι γίνεται γύρω μου; Τα βλέπω και τα γνωρίζω. Ακολουθώ όμως την φωνή του Καλού Ποιμένος και σου την μεταφέρω... Άνθρωπε αγάπα... Μην φοβάσαι... δεν λιγοστεύει το φως του λυχναριού της αγάπης σου, σαν δανείζεις την φλόγα του.