ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα (Μάρκ. η΄ 34-θ΄1)
ΒΙΩΣΕ ΤΗΝ ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΙΣΧΥΝΗ,
ΧΑΡΙΣΕ ΤΗΝ ΜΕΓΙΣΤΗ ΠΑΡΡΗΣΙΑ
«καί απογυμνώσας τας αρχάς και εξουσίας, παρεδειγμάτισε
παρρησία, θριαμβεύσας κατ’αυτών επ’αυτού» (Κολ. 2,15)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Πολλές φορές αναλογιζόμενοι την οδυνηρή δοκιμασία του Σταυρού μένουμε στον πόνο που δοκίμασε ο Ιησούς μπροστά σε αυτό το εκούσιο μαρτύριο Του. Και είναι φυσικό καθώς όλοι μας φρικιούμε μπροστά στην κακότητα των ανθρώπων, μπροστά στο διάβολο και τα διαβολικά μυαλά που έσπευσαν με αφάνταστη «προθυμία» να προσφέρουν ότι δριμύτερο βάσανο στον γλυκύτατο Διδάσκαλο μας. Σήμερα θα προσπαθήσω να μιλήσω για την ντροπή, την αισχύνη, ένα άλλο σκέλος του μαρτυρίου Του, εξίσου επώδυνο και το οποίο μπορεί να προσφέρει την ευκαιρία για ποικίλους στοχασμούς σε όλους...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Η ΑΙΣΧΥΝΗ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
* Οι άνθρωποι του καιρού των Ρωμαίων έτρεμαν την αισχύνη της σταυρώσεως, πιό πολύ και από τον σωματικό πόνο. Η σταύρωση προοριζόταν για εκείνους που βρίσκονταν στην κατώτερη βαθμίδα της κοινωνικής κλίμακας όπως σκλάβοι, σκληροπυρηνικοί εγκληματίες, εχθροί του κράτους. Τους Ρωμαίους πολίτες – θανατοποινίτες ποτέ δεν τους σταύρωναν αλλά τους θανάτωναν με αποκεφαλισμό γιατί θεωρούταν το τελευταίο φρικτά υποβιβαστικό.
* Στις αναφορές της κλασικής γραμματείας ο καλλιεργημένος λογοτεχνικά κόσμος δεν ήθελε καμία σχέση με τον σταυρικό θάνατο και συνήθως τον αποσιωπά. Ο σταυρός ήταν μία χυδαία λέξη που δεν έπρεπε ούτε καν να περνάει από την σκέψη τους. Οι σταυρώσεις σκόπιμα διεξάγονταν σε δημόσιο χώρο όπως σταυροδρόμι, πλατεία, λόφος και οι δήμιοι με επιτήδευση μετέτρεπαν την ποινή σε προσωπική φρικτή δοκιμασία, σε μακάβρια δημόσια ψυχαγωγία.
* Στο θύμα αρνούνταν ακόμα και την ταφή. Ώστε, γυμνός και άταφος να εξευτελιστεί ακόμη περισσότερο γινόμενο (το θύμα) τροφή για τα όρνια και άγρια κτήνη. Μ’ αυτόν τον τρόπο ολοκληρωνόταν η ταπείνωσή του. Βέβαια ο σύγχρονος άνθρωπος δεν κατανοεί πλήρως την τιμή της ταφής… Την εποχή όμως εκείνη και ανακωχή ακόμη έκαναν στους πολέμους για να ταφούν οι νεκροί!
* Σε πολλούς λοιπόν το μήνυμα του Σταυρού φαντάζει προσβλητικό. Ο Παύλος το συνοψίζει ως εξής: «εις μεν τους Ιουδαίους σκάνδαλο, εις δε τους Έλληνες μωρίαν» (Κορ. 1, 23). Για έναν Ρωμαίο ή Έλληνα, η χριστιανική πίστη ότι Εκείνος που είχε σταυρωθεί ήταν ο Σωτήρας παρουσιαζόταν ως καθαρή τρέλα. Για τους Ιουδαίους χειρότερα... Ο Μεσσίας, ο ευλογημένος του Θεού να καρφωθεί στο ξύλο το καταραμένο; Το Δευτερονόμιο το ξεκαθαρίζει «είναι καταραμένος από τον Θεό ο κρεμάμενος» (21:23). Οξύμωρο σχήμα ο «Σταυρωμένος Μεσσίας»...
Β) Η ΠΑΡΡΗΣΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
* Ο Χριστός πάνω στο σταυρό γυμνώθηκε αλλά και «απογυμνώσας τας αρχάς και εξουσίας παρεδειγμάτισε παρρησία, θριαμβεύσας κατ’αυτών επ’αυτού» (Κολ. 2, 15). Έτσι λαμβάνουμε την παρρησία από τον σταυρό να νικάμε κάθε ενάντια δύναμη, κάθε εχθρό και να είμαστε πανίσχυροι!
* Σταυρώνοντας τον Ιησού οι θρησκευτικοί ηγέτες της εποχής αλλά και οι Ρωμαϊκές αρχές επεδίωξαν να γελοιοποιήσουν τον Χριστό. Βλέποντάς Τον «εγκαταλειμμένο» από τον Θεό είχαν την καλύτερη μαρτυρία για το ότι ήταν ένας «θρησκευτικός απατεώνας». Ο Χριστός κρατήθηκε από τον Θεό! Ο Θεός τον δικαίωσε μετά τρείς ημέρας! «Απεδείχθη Υιός Θεού» (Ρωμ. 1, 4) διά της Αναστάσεώς Του.
* Με τον ίδιο τρόπο που εξέθεσε τους ψεύτικους Θεούς της θρησκευτικής ηγεσίας, την κενότητά τους, έτσι ακριβώς εκθέτει και τους δικούς μας ψεύτικους Θεούς, τις άστοχες επιλογές σε διάφορα θέματα. Έχει την παρρησιά να μας διαχωρίζει το αληθινό από το κίβδηλο καθότι Αυτός είναι η Αλήθεια. Μπροστά στο Σταυρό αποκαλύπτεται το «ψεύτικο ένδυμα» της υποκρισίας, η «σοφία» μας αποδεικνύεται ως μωρία και η «δύναμή» μας ως αδυναμία.
* Αυτός λοιπόν που είναι «εν Χριστώ» βρήκε πάλι την ελευθερία του προς τον Θεό και μπορεί να πλησιάσει τον Θεό μ’ εμπιστοσύνη. Μπορεί να σταθεί μπροστά στον Κυβερνήτη και Κριτή ελεύθερος και στητός, χωρίς να χαμηλώνει το κεφάλι, ικανός ν’ αντέξει την παρουσία Του. Αυτή είναι η παρρησία που χαρίζει η νίκη του Ιησού σ’ όλους εμάς. Η ντροπή θεραπεύεται και νικάτε χάρη στο «Πάθος του Απαθούς» αργά, μεθοδικά, χρονοβόρα, μέσα από το μυστήριο του Σταυρού, όπως αυτό εκφράζεται από την εκκλησία.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Μιλήσαμε έστω και θεωρητικά για την αισχύνη που βίωσε ο Χριστός κατά την θανατική ποινή της Σταυρώσεως Του. Θέλω όμως να το κάνω ψηλαφητό όλο αυτό. Θυμηθείτε πόσες φορές ο σατανάς μας βάζει ντροπή να κάνουμε τον Σταυρό μας, ιδίως σε δημόσιο χώρο... Πόσες φορές δεν τον κάνουμε βιαστικά και με τρόπο αστείο παραθεωρώντας την σημασία και τρόπον τινά «καταργώντας» την ισχύ του;
Ας δίνουμε την μαρτυρία του Σταυρού παντού! Ας δίνουμε χωρίς ντροπή την μαρτυρία του Ιησού για χάρη εκείνου που δεν εντράπηκε όχι μόνο την ασθένεια της ανθρωπίνης φύσεως, αλλά έγινε «θέατρο αγγέλοις και ανθρώποις» (Α΄ Κορ. 4, 9) κατανικώντας κάθε αρχή και εξουσία δίνοντας πολύτιμο όπλο σε μας όπως θαυμάσια ψάλλει η εκκλησία: «Κύριε όπλον κατά του διαβόλου τον Σταυρόν Σου ημίν δέδωκας...» (υμνολογία).
