ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα (Μάρκου α΄, 1-8)
ΦΩΝΗ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΙΑ ΤΩΝ ΠΑΘΩΝ
«φωνή βοώντος εν τη ερήμω»
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Κατά την Κυριακή αυτή επιχειρείται ένα πέρασμα από την εορτή των Χριστουγέννων στην εορτή των Θεοφανείων. Μέχρι και τον 3ον αιώνα μ. Χ. οι δύο αυτές εορτές είχαν κοινή ημέρα εορτασμού. Ο Ιερός Χρυσόστομος, με εισήγησή του, συνετέλεσε στο διαχωρισμό των δύο εορτών για πολλούς λόγους. Κυριότερος η προσπάθεια για εμβάθυνση και κατανόηση σε κάθε γεγονός ξεχωριστά και πληρέστερα. Το κοινό στοιχείο, είναι η παρουσία του Κυρίου μας. Η «επιφάνειά Του», η «Θεοφανεία Του», σύμφωνα με τους χαρακτηρισμούς που δίνονται από τους Αποστόλους. Σήμερα η ευαγγελική υπόθεση ασχολείται με το μεταίχμιο της Παλαιάς – Καινής Διαθήκης, το πρόσωπο του Προδρόμου, ο οποίος διενεργεί τα προστάγματα του Αγ. Πνεύματος προκειμένου να ετοιμάσει την έλευση του Δεσπότου Χριστού...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ
* Τι μας διηγούνται λοιπόν οι ευαγγελιστές; Πρωτοφανή γεγονότα στην όχθη του Ιορδάνη ποταμού. Λαοθάλασσα, κόσμος πάει και έρχεται, «εξομολογούμενοι τας αμαρτίας αυτών» (Ματθ. 3, 6). Η έρημος έχει μεταβληθεί σε πολυθόρυβη πολιτεία, ένα καθαρτικό καμίνι πίστεως, ευλαβείας, μετανοίας.
*Και εκεί η φωνή του Βαπτιστού. Ένας λόγος αυστηρός, αληθινός, πειστικός, καθώς πρώτος αυτός εφάρμοζε τα όσα έλεγε. Μία βιωματική παρουσία η οποία είχε μεγάλη επίδραση στον λαό. Εμείς σήμερα κηρύττουμε αλλά δεν εφαρμόζουμε. Λέμε αλλά δεν πράττουμε. Διδάσκουμε αλλά δεν δίνουμε παράδειγμα, δεν χαράζουμε οδό σωτηρίας και μετανοίας μέσα από τα έργα μας….
*Ίσως κάποιος πεί... τι σκληρός και αδιάκριτος ο λόγος του Ιωάννου ( π.χ. γεννήματα εχιδνών). Έβλεπε μακριά ο Πρόδρομος! Δεν ήθελε να χαϊδέψει αυτιά. Ήξερε ότι λίγοι θα τον ακολουθούσαν. Λίγοι θα γίνονταν μετέπειτα μαθητές του Λόγου. Οι υπόλοιποι θα ήταν αυτοί που θα πρωταγωνιστούσαν στην θανατική καταδίκη του Αναμάρτητου.
*Προκαλεί, λοιπόν, σεισμό η φωνή του Προδρόμου. Κηρύττει βάπτισμα μετανοίας, υπόσχεται τον ερχομό «του ισχυρότερου», ο οποίος θα βαπτίσει τον κόσμο όχι με νερό αλλά «εν Πνεύματι Αγίω» (Λουκ. 3, 16). Και είναι εκπληκτικό! Μέσα στην εποχή εκείνη της καταπτώσεως, στα παρηκμασμένα ανθρώπινα ήθη να αντηχήσει ένας τέτοιος πνευματικός συναγερμός. Από έναν άνθρωπο, από μία φωνή. Εύλογο όμως, αν σκεφτεί κανείς, ότι δεν υπήρξε συνηθισμένος άνθρωπος αλλά αγία μορφή με ζωή αγνότητος, νηστείας και εκπληκτικής ταπεινώσεως.
Β) ΠΡΟΔΡΟΜΙΚΕΣ ΦΩΝΕΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ
* Μα και σήμερα, αν ο κόσμος διαπιστώσει από τους πνευματικούς του ηγέτες ειλικρίνεια, πίστη, ζήλο, δυναμισμό, αγάπη θα γεμίσει και την Εκκλησία αλλά και την ύπαρξή του από αγάπη για τον Θεό. Από αναγνώριση για το λυτρωτικό έργο του Κυρίου και θα αρχίσει να αγωνίζεται και να προσπαθεί.
* Σήμερα, που όλα όσα στηριχτήκαμε για να δημιουργήσουμε μια ονειρική ζωή, γκρεμίζονται σαν χάρτινος πύργος, είναι καιρός να κάνουμε ένα νέο ξεκίνημα. Μια νέα «αρχή του Ευαγγελίου Ιησού Χριστού» (Μαρκ. 1, 1), όπως με δυναμισμό και αγωνιστικότητα εξαγγέλλει στην έναρξη της σημερινής ευαγγελικής περικοπής ο ευαγγελιστής Μάρκος. Να γίνει η ζωή μας ένας ανοιχτός δρόμος, ευθύς, για να περάσει Εκείνος, τον Οποίο έχουμε ξεχάσει και έχουμε παραθεωρήσει. Η Χάρη Του είναι έτοιμη να ομορφύνει ξανά την ζωή μας.
*Και στρέφω τον λόγο μου σ’ εμάς τους κληρικούς, οι οποίοι βαστάμε το ευαγγέλιο του Χριστού, δηλαδή την «καλή αγγελία, την ευχάριστη είδηση. Σας μεταδίδουμε χαρά; Σας στέλνουμε να ξεδιψάσετε στην πηγή του Κυρίου; Να λάβετε το αντίλυτρο των αμαρτιών σας υποδεχόμενοι τα Άγια Μυστήρια; Μήπως μιμούμαστε τον Πρόδρομο μόνο στην αυστηρότητα προς εσάς και καθόλου ως προς την ζωή του; Εγώ τουλάχιστον ομολογώ πως ανήκω σ’ αυτή την δύστυχη και ελεεινή κατηγορία…
*Γι’ αυτό και όταν βρεθούμε νοερά σε συνάντηση με τον Κύριο δεν θα μπορούμε να σας Τον δείξουμε, να σας πούμε «ίδε ο αμνός του Θεού» (Ιω. 1, 29). Δεν θα μπορούμε να στρέψουμε την καρδιά σας προς τον Δεσπότη Χριστό. Η ίδια η ζωή μας δεν Τον αναγνωρίζει… Ο σκοπός του ιερέως είναι ίδιος με του Προδρόμου! Να δείξει τον Χριστό, να μας φανερώσει τις ιδιότητες Του! Να μας εκπαιδεύσει γι’ αυτήν την συνάντηση!
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ο Πρόδρομος ουσιαστικά μας δείχνει πως αφυπνίζεται ο άνθρωπος. Ένας επίσκοπος κάποτε έγραφε: «Με άπειρες φωνές, πότε σιγανές, πότε γλυκίες σαν την απαλή αύρα, πότε δυνατές και συγκλονιστικές, σαν τον κεραυνό και την βροντή προετοιμάζει ο Θεός κάθε ανθρώπινη ψυχή. Μέσα στην ψυχή του ανθρώπου, η οποία χωρίς Θεό μοιάζει με έρημο και στην οποία ακούγονται οι βρυχηθμοί των παθών, αντηχεί ξαφνικά μία φωνή: είναι ίσως ένα συγκλονιστικό γεγονός, μία θλίψη, μία αποτυχία, μία μεγάλη χαρά. Το κάθε ένα από αυτά και όλα μαζί συνιστούν μία προδρομική αφυπνιστική φωνή». Σαν αυτή που ο Κύριος ακούει στον Ιορδάνη ποταμό, από τον λύχνο της ερήμου, λίγο προτού κλίνει τον αυχένα Του δεχόμενος το Βάπτισμα από τα τρεμάμενα χέρια του δούλου Του.