ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα
(Ματθ. η΄, 5-13)
ΑΦΗΣΕ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΟΝ ΘΕΟ
«αλλά μόνον ειπέ λόγω...»
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Μέσα στο Ευαγγέλιο δύο μόνον φορές συναντάμε τον Ιησού να θαυμάζει την πίστη ενός ανθρώπου. Και δεν στέκεται μόνον στον θαυμασμό αλλά και την επιβραβεύει. Και οι δύο περιπτώσεις είναι έξω από τον Ιουδαϊκό λαό, τον περιούσιο και εκλεκτό Ισραήλ, και οι δύο περιπτώσεις αφορούν ειδωλολάτρες. Η μία είναι η Χαναναία («και γαρ τα κυνάρια τρέφονται από τα ψυχία των πιπτόντων εκ της τραπέζης των κυρίων αυτών», Ματθ. 15, 27 – είπε τον εαυτό της σκυλί) και η δεύτερη η σημερινή της Ευαγγελικής περικοπής, όπου ο Εκατόνταρχος παραδίδει μαθήματα ταπεινοφροσύνης («ουκ ειμί ικανός ίνα μου υπό την στέγην εισέλθης, αλλά μόνον ειπέ λόγω...», Ματθ. 8, 8). Στις μέρες μας, όπου ο άνθρωπος περισσότερο από κάθε άλλη φορά αγωνιά και πολυπραγμονεί και υποφέρει αγχωτικά για το μέλλον και την ζωή του, έρχεται ο Ιησούς να φωνάξει για άλλη μια φορά πως πρέπει να Τον εμπιστευτείς... «και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα» (Θ.Λ.).
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Ο ΕΚΑΤΟΝΤΑΡΧΟΣ
* Ο λοχαγός θα λέγαμε σήμερα, ο στρατιωτικός τον οποίον έχουμε συνδέσει με την σκληρότητα και την αυστηρή πειθαρχία. Με την τάση επιβολής, με την έπαρση του αξιώματος, με τα γαλόνια και τον άκρατο εγωισμό, μας δημιουργεί μία αρνητική εντύπωση. Ο στρατιωτικός όμως του Ευαγγελίου έρχεται για συγκεκριμένο σκοπό στον Χριστό. Να ζητήσει θεραπεία για τον άρρωστο δούλο του. Αναλογιστείτε την θέση του δούλου («πράγμα» για τους Λατίνους) και την αγάπη που βγάζει απέναντι σ΄αυτόν το αφεντικό του.
* Στο ψυχικό πορτραίτο του Εκατόνταρχου διακρίνουμε μία πλήρη γνώση του εαυτού του. «ουκ ειμί ικανός». Δεν είμαι άξιος. Γνωρίζει την απόστασή του από το Πρόσωπο του Ιησού. Αυτό του δημιουργεί την αρετή της ταπεινώσεως. Αναγνώρισε τον Χριστό ως ανώτερό του και δυνατόν να κάνει αυτά που ζητά. Η φράση αυτή εκκλησιαστικά παραπέμπει στο «Ο Θεός ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ» του Τελώνου, οδηγεί στην μετάνοια, στην συναίσθηση της αμαρτωλότητός μας, στην επίγνωση του μεγαλείου της Θείας αρετής και του Δεσποτικού κάλλους. (πρβλ. και τον νυμφώνα Σου βλέπω...).
* Δεύτερο σημείο που πρέπει να σταθούμε είναι η πίστη του. Αυτήν θαύμασε ο Ιησούς. Πλήρη εμπιστοσύνη στο Πρόσωπό Του. Πες μόνο ένα λόγο από μακριά. Σαν να Του λέει, ξέρω την δύναμή Σου Κύριε! Αναγνωρίζω τις ουράνιες δυνατότητές Σου! Αυτή είναι η διαρκής προσπάθεια του ανθρώπου. Να δείξει εμπιστοσύνη σε όσα παραχωρεί ο Θεός. Όχι μόνο στα καλά (αυτό είναι το εύκολο) αλλά και σε κάθε δοκιμασία, «άχρις ου μορφωθεί Χριστός εν υμίν» (Γαλ. 4, 19) θα επιβεβαιώσει με μία φράση ο Απ. Παύλος.
Β) Ο ΧΡΙΣΤΟΣ
* Η συνέχεια των πραγμάτων είναι πλέον φυσιολογική. Αυτό εκφράζει και ο λόγος του Κυρίου «ύπαγε και ως επίστευσας γενηθήτω σοι» (Ματθ. 8, 13). Δεν έλαβε κάτι παραπάνω ο Εκατόνταρχος από την πίστη του. Το ζήτησε και του δόθηκε με απλότητα και ειλικρινή διάθεση. Ζυγίστηκε η πίστη του από τον Χριστό και πήρε το ισοστάσιό της σε χάρη (!) Μην παραπονούμεθα λοιπόν στον Χριστό εάν δεν εισακούονται οι προσευχές μας. Καλύτερα να κοιτάζουμε την δύναμη της πίστεώς μας.
* Όλος ο εκκλησιασμός μας, κάθε μυστήριο και ιδιαιτέρως αυτό της θείας λειτουργίας έχουν σκοπό να μας συνδέσουν με τον Χριστό που είναι η ελπίδα και το φως σε κάθε αδιέξοδο. Ο Κύριος είναι η άγκυρα στην οποία δένονται τα πλοία της υπάρξεώς μας και το απήνεμο λιμάνι που ελλιμενίζονται με ασφάλεια ξεφεύγοντας κινδύνους και θαλασσοταραχές. Παντοδύναμος ο λόγος του Θεού. Με ένα λόγο Του δημιούργησε τον κόσμο και καθόρισε πάνσοφα με νομοτέλεια την λειτουργία ολοκλήρου του σύμπαντος: «Αυτός είπε και εγεννήθησαν, Αυτός ενετείλατο και εκτίσθησαν» ψάλλει η Εκκλησία μας. Είναι δυνατόν να αφήσει έρμαιο το κορυφαίο δημιούργημά Του, τον άνθρωπο; Ας τον εμπιστευθούμε λοιπόν σαν τον Εκατόνταρχο της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ο σημερινός άνθρωπος βάλλεται από παντού. Πολλά γεγονότα και καταστάσεις επιχειρούν να αποδομήσουν τον εσωτερικό ψυχικό του κόσμο. Το Ευαγγέλιο του Χριστού, εις πείσμα ορατών και αοράτων, διαχρονικά θα πραγματοποιεί το αντίθετο: να ανοικοδομεί και ανανεώνει το εσωτερικό του ανθρώπου. Αυτό για να καταστεί πραγματοποιήσιμο χρειάζεται την συγκατάθεση, εκ μέρους του ανθρώπου, όσον αφορά το σχέδιο σωτηρίας του Θεού για αυτόν. Οι Πατέρες ονομάζουν εύστοχα την κατάσταση αυτή συνέργεια (= ο Θεός ο ενεργών και ο άνθρωπος ο συνεργών), η οποία εύχομαι ολόψυχα να εξελίσσεται και να συμβαίνει στις καρδιές μας.
