(Ιω. 12, 1 - 18)
ΠΡΑΟΣ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΑΣ...
«ιδού ο Βασιλεύς σου έρχεται σοι, δίκαιος και σώζων αυτός, πραΰς
και επιβεβηκώς επί υποζύγιον και πώλον νέον» (Ζαχ. 9, 9 και Ιω. 12, 15).
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Αν και τα γεγονότα που πραγματοποιήθηκαν λίγο πριν την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα είναι συνταρακτικά, αν και ο ερχομός του Ιησού στην Αγία Πόλη της Σιών συνοδεύεται από ζητωκραυγές και θριαμβευτικές ιαχές, ο Χριστός παραμένει πράος και ταπεινός. Είναι ο Σωτήρας που δεν έρχεται να καθίσει σε θρόνο, αλλά να καρφωθεί σε Σταυρό. Είναι ο Ελευθερωτής που δεν επιδιώκει να σκορπίσει τρόμο με την παντοδυναμία Του, αλλά επιθυμεί ήρεμος και ήμερος, ως Αμνός του Θεού, να προχωρήσει προς την εκούσιο σφαγή. Ο Χριστός, ο ηγεμόνας όλου του κόσμου, η προσδοκία των εθνών, μπήκε στην πόλη χωρίς πλήθος φανταχτερών ακολούθων, παρά καθισμένος «επί πώλου όνου», σε ένα μικρό δηλαδή ευτελές γαϊδουράκι...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Η ΠΡΑΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΑΠΕΙΝΩΤΗΤΑ ΤΟΥ ΝΑΖΩΡΑΙΟΥ
* Τούτα τα δύο χαρακτηριστικά πάντοτε συνόδευαν την ζωή του Χριστού. Γεννήθηκε άσημος και φτωχός μέσα σ’ ένα σπήλαιο, από μία μητέρα άσημη επίσης και φτωχή, συναναστράφηκε με απλούς και αγράμματους φτωχούς βιοπαλαιστές, εξέλεξε απ’ αυτούς τους μαθητές Του και αθόρυβα «περιήγεν τας πόλεις πάσας και τας κώμας» (Ματθ. 9, 35) κηρύττων και θεραπεύων τον λαόν. Απέφευγε συστηματικά κάθε τιμή, κάθε δοξολογία και έπαινο μετά τις παράδοξες θαυματουργίες Του, επιζητώντας έρημο τόπο να προσευχηθεί παραθεωρώντας τις δικαιολογημένες εκδηλώσεις ευγνωμοσύνης και λατρείας των θεραπευμένων προς το Άγιον Πρόσωπο Του.
* Η συγκεκριμένη όμως χρονική συγκυρία αναδεικνύει έτι περισσότερο την υψοποιώ ταπεινοφροσύνη που απορρέει (ούτως ή αλλέως) από την Αγία προσωπικότητά Του. Η Ανάσταση του Λαζάρου είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο, καθώς μάρτυρες αυτού υπήρξαν τόσοι πολλοί άνθρωποι, οι οποίοι είδαν τον αδελφό της Μάρθας και της Μαρίας, να επιστρέφει από τον κόσμο των νεκρών! Γραμματείς, Φαρισαίοι, Σαδδουκαίοι και όλο το δόλιο συνάφι τους. Ο λαός Τον δοξολογεί, η στιγμή (timing) είναι ιδανική για να «εξαπολύσει» επίθεση κυριαρχώντας μέσα από το παιχνίδι των εντυπώσεων (πόσοι πολιτικοί «κατασκευάζουν» τέτοιες στιγμές...), απειλώντας να συντρίψει τους εχθρούς Του. Διαφορετική η τακτική του Ναζωραίου, επιλέγει τον Σταυρό που είναι «όπλον ειρήνης» (υμνολογία) και με αυτό πορεύεται όχι για να κατακτήσει, αλλά να ελκύσει με την θυσιαστική Του αγάπη ψυχές και καρδιές των ανθρώπων που θα Τον κατανοήσουν...
* Ο Κύριος έπαθε, όχι γιατί δεν μπορούσε να αποφύγει τα Πάθη, αλλά γιατί θέλησε ο Ίδιος να θέσει την ψυχή Του, «ως εξουσίαν έχων» (Ιω. 10, 18), με άκρα ταπεινοφροσύνη στο θέλημα του Πατέρα, «γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» (Φιλιπ. 2, 8). Ουσιαστικά τα Πάθη Του δεν ήταν επιταγή του αμαρτωλού κόσμου, ήταν επιταγή της αγάπης του Θεού, αποκάλυψη του προαιωνίου πάνσοφου σχεδίου για την ανακαίνιση και σωτηρία του δημιουργήματός Του. Γι’ αυτό και στο Ευαγγέλιο αναφέρεται ο χαρακτηρισμός του Χριστού ως Αμνού «εσφαγμένου από καταβολής κόσμου» (Αποκ. 13, 8).
Β) ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΙΑ ΜΑΣ
* Ο Χριστός όταν κάθισε πάνω στο ονάριο δεν εκπλήρωσε μόνο την προφητεία του Ζαχαρία (Ζαχ. 9, 9), αλλά κυρίως χάραξε τρόπο ώστε η ζωή μας να διαπνέεται από πνεύμα ταπεινοφροσύνης. Η ταπείνωση δεν περιορίζεται σε λίγα ταπεινά λόγια, ούτε απλά σ’ ένα ταπεινό σχήμα. Ταπείνωση είναι να υποχρεώνουμε τον εαυτό μας να σκέπτεται ταπεινά. Έλεγε κάποιος Άγιος της Εκκλησίας πως όταν ο λογισμός σου προβάλλει τα καλά έργα που έκανες και φυσιώνει το φρόνημα σου εσύ να θυμάσαι τα πάθη, τα ελαττώματα, την ανήθικη καρδιά σου («βλέπε την πορνείαν σου»1) και αυτός θα εξαφανισθεί.
* Ο κόσμος γύρω μας συστηματικά καλλιεργεί την υπερηφάνεια και την αλαζονεία. Ρίξτε μια ματιά στις ομιλίες των πολιτικών, στις εξαγγελίες επιστημονικών συνεδρίων, στις τεχνολογικές καινοτομίες. Ο άνθρωπος με άλματα κυριολεκτικά κατακτά την γνώση (;), ενώ μένει δυστυχισμένος, έντρομος και ανασφαλής. Πόση απογοήτευση αισθάνεται ο εχέφρων άνθρωπος, όταν συναντάει ανθρώπους, που έχουν διαφημιστεί και εμφανίζονται κατώτεροι των περιστάσεων. Πόσοι σωτήρες «κατασκευάζονται» και προωθούνται χωρίς να μπορούν να προσφέρουν κάτι στον τραγικά εγκλωβισμένο σε αδιέξοδα άνθρωπο.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Αδελφοί μου, μπροστά στα μάτια μας για άλλη μια φορά το Πάθος του Λυτρωτού. Βολοδέρνουμε όλο τον χρόνο μακριά Του, αποπειρόμαστε να Τον πλησιάσουμε την Μεγ. Εβδομάδα και έπειτα εξεφανιζόμαστε από την αγάπη Του για άλλο ένα χρόνο. Ποιά ωφέλεια μπορεί να υπάρξει, ποιά διόρθωση ψυχής, ποιά γνώση προς το Πρόσωπό Του...; Ένας απλός Ασκητής έλεγε το εξής ταιριαστό για την περίσταση: είναι σαν να αποζητάς την θεραπεία των ματιών σου και μια εβδομάδα να ρίχνεις ευεργετικό κολλύριο ενώ τον υπόλοιπο χρόνο να στάζεις μέσα τους ασβέστη...
1 Βλ. Ισαάκ Σύρου, Τα Ασκητικά, Λόγος μθ΄, Εκδ. Ρηγοπούλου, Θεσ/νίκη 1997, σ. 204.