(Γαλ. στ΄, 11-18)
Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ.
«Εμοί κόσμος εσταύρωται, καγώ τω κόσμω» (Γαλ. 6, 14).
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η σημερινή επιστολή του Παύλου προς τους Γαλάτες, μεταξύ των άλλων, περιλαμβάνει και μια σημαντική θέση του χριστιανισμού για τον κόσμο στον οποίο βρισκόμαστε και εξελισσόμαστε. Αν και ο Παύλος έφτασε σε υψηλές πνευματικές κορυφές, χρησιμοποιώντας ως όχημα την αγάπη του προς τον Θεό, δεν διστάζει να προσαρμόζει και να αναπτύσσει τις θέσεις του σχετικά με την γήινη πραγματικότητα. Ας δούμε λοιπόν τον κόσμο που μας περιβάλλει μέσα από αυτή την θεωρία, βγάζοντας χρήσιμα συμπεράσματα.
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Η ΕΝΝΟΙΑ «ΚΟΣΜΟΣ»
* Ετυμολογικά η έννοια κόσμος αντιστοιχεί στις λέξεις στολίδι, κόσμημα. Πράγματι ως αποτέλεσμα της πανσόφου δημιουργίας του Θεού ο υλικός κόσμος συγκεντρώνει μία εικόνα αρμονίας, τάξεως και απέραντης ομορφιάς. Ένα αληθινό Βασίλειο για να κατοικήσει το κορυφαίο δημιούργημα του Τριαδικού Θεού. Θαυμαστές λειτουργίες, συμπαντική ακρίβεια, ιδανικές συνθήκες κατασκεύασαν στο πέρασμα του χρόνου τον επίγειο Παράδεισο του ανθρώπου.
* Στην γλώσσα της Αγίας Γραφής η παραπάνω εικόνα μονομιάς εξαφανίζεται. Κόσμος, υποδηλώνει το κοσμικό και αμαρτωλό φρόνημα και γενικά συγκεφαλαιώνει ότι πραγματοποιείται σε πλήρη αντίθεση με το θέλημα του Θεού. Έτσι εύστοχα ο Ευαγγελιστής Ιωάννης θα μας πεί: «ο κόσμος όλος εν τω πονηρώ κείται» (Α΄ Ιωάν. 5, 19) καθώς σε αυτόν πλέον κυριαρχεί ο σατανάς, «ο άρχων του κόσμου» (Ιω. 12, 31), «του αιώνος τούτου» (Β΄ Κορ. 4, 4). Έτσι η ζωή μας ορίζεται χωροχρονικά από την εξουσία της αμαρτίας, η οποία μαγνητίζει συνολικά τον άνθρωπο, προβάλλοντας έναν ενήδονο τρόπο διαβίωσης, ελκυστικό, εντυπωσιακό, επιφανειακό, πολέμιο της αλήθειας και της αγάπης του Θεού.
* Τραγικός δεσμώτης όλης αυτής της κοσμικής κατάστασης ο πλασμένος από τον Δημιουργό... ελεύθερος άνθρωπος. Σε κάθε βήμα του, σε κάθε πράξη και τοποθέτηση πρώτα σκέφτεται «τι θα πει ο κόσμος». Ουσιαστικά δεν μπορεί να ενεργήσει αυτόνομα εκφράζοντας την προσωπική του βούληση, αλλά υποχρεώνεται (με αόρατα δεσμά) να ακολουθεί τις όποιες επικρατούσες θέσεις και απόψεις. Σε άλλο σημείο ο Παύλος θα υπογραμμίσει τον κίνδυνο αυτής της τακτικής: «μη συσχηματίζεσθε τω αιώνι τούτω» (Ρωμ. 12, 1-2).
Β) Ο ΠΙΣΤΟΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
* Αν ο Παύλος με την παραπάνω θέση έδωσε το σάλπισμα για έναν πόλεμο μεταξύ πνεύματος και ύλης, οι υπόλοιποι φωτισμένοι Ευαγγελιστές, αλλά και Πατέρες της Εκκλησίας, δεν υστέρησαν καθόλου. Καταλυτική η παρέμβαση του Αγ. Ιακώβου του Αδελφοθέου: «ουκ οίδατε ότι η φιλία του κόσμου έχθρα του Θεού εστίν; ός αν ούν βουληθή φίλος είναι του κόσμου, εχθρός του Θεού καθίσταται» (Ιακ. 4, 4). Ο λόγος του υποδεικνύει με ενάργεια την ύπαρξη αντιθετικών καταστάσεων, που συγχρόνως παλεύουν να κυριαρχήσουν στον άνθρωπο.
* Η σταυρική θυσία του Ιησού νίκησε την αμαρτωλότητα του κόσμου. Γεμάτος παρρησιαστική δύναμη ο Παύλος και οπλισμένος με την χάρη του Σταυρού κάνει μια αποκάλυψη προσωπική (πρότυπο για όλους εμάς): «εμοί κόσμος εσταύρωται καγώ τω κόσμω» (Γαλ. 6, 14). Μια νέκρωση διπλή συμβαίνει στον Απόστολο. Ο κόσμος γύρω του νεκρός (γι’ αυτόν), αλλά και ο Παύλος νεκρός (αδιάφορος) απέναντί του. Στέκεται κυριαρχικά πάνω σε αυτόν αφού γνωρίζει καλά ότι «παράγει το σχήμα του» (Α΄ Κορ. 7, 31) και φθείρεται σταδιακά ως υλικός και πεπερασμένος.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Το Σταυροαναστάσιμο γεγονός προσδίδει στον Παύλο και σε όλους τους πιστούς την χαρά της «καινής κτίσης». Όλοι ζούμε σε αυτόν τον κόσμο και δεν τον αρνούμαστε. Μετέχουμε τοπικά αλλά διαφοροποιούμαστε τροπικά. Ζητούμενο αποτελεί η κατάσταση εκείνη όπου η ψυχή του ανθρώπου μπολιάζεται με την αγάπη του Θεού. Η αγάπη αυτή γίνεται οδηγός, «Λυδία λίθος» με την οποία ο πιστός Χριστιανός αξιολογεί, κρίνει, δέχεται, απορρίπτει τα «προϊόντα» του κόσμου τούτου μένοντας σταθερός (όσο είναι εφικτό) στο θέλημα του Θεού. Πρότυπό μας οι Άγιοι που έζησαν στον κόσμο και από εδώ κέρδισαν την αιωνιότητα.