(Ματθ. στ΄, 14-21).
Η ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΗ ΝΗΣΤΕΙΑ
«Όταν νηστεύητε...».
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η εκκλησία μας βρίσκεται μπροστά στην Αγ. Τεσσαρακοστή. Σ’ αυτήν δεσπόζει ο θεσμός της νηστείας, σαν μία μέθοδος που θεσπίστηκε για να οδηγήσει το σώμα και την ψυχή σ’ έναν πνευματικό εξαγνισμό. Ο θεσμός αυτός πάντοτε ήταν παρεξηγημένος από τους ανθρώπους. Μερικοί Χριστιανοί τον απολυτοποιούν και τηρούν μία αυστηρή αποχή από τα φαγητά (ορισμένα) χωρίς να τον πλαισιώνουν και από άλλες πνευματικές εκδηλώσεις. Άλλοι καταφρονούν εντελώς τον θεσμό, τον κοροϊδεύουν και χτίζουν γύρω του ανιστόρητες πραγματικότητες. Ας δούμε σήμερα με την ευκαιρία της ημέρας το πραγματικό της νόημα!
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Η ΝΗΣΤΕΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ…
* Η νηστεία δεν είναι «δίαιτα», δεν αποβλέπει να «ρίξει μερικά κιλά» του σώματος και να κατεβάσει τις τιμές επιβλαβών στοιχείων στις γενικές αίματος. Είναι «παθοκτόνος» και όχι «σωματοκτόνος», όπως λέει ο Μεγ. Βασίλειος.
*Νηστεία δεν είναι αλλαγή στον διατροφικό μας κανόνα. Δηλαδή χορτασμός με νηστίσιμα αγαθά που ενίοτε είναι νοστιμότερα και ακριβότερα.
* Νηστεία δεν είναι αποχή από συγκεκριμένες τροφές, ενώ το σώμα μας μετέχει σε πράξεις και το πνεύμα μας διακατέχεται από ειδών επιθυμίες και μετέχει στην κακία η οποία μας χωρίζει από τον Δεσπότη Χριστό.
* Νηστεία δεν είναι να νηστεύω και να αγωνίζομαι και περνώντας από τις ταβέρνες της παραλιακής να κατακρίνω, να βρίζω και να στέλνω «στο πυρ το εξώτερο» όσους γευματίζουν αντίθετα με μένα που μπορεί να «έχει κολλήσει το στόμα» για λίγο μόνο νερό.
* Νηστεία δεν είναι όταν κάνω το εν λόγω αγώνισμα «όπως φανώμεν τοις ανθρώποις νηστεύοντες»(Μτθ. 6, 18), στοχεύοντας δηλαδή στον ανθρώπινο έπαινο, στην κενή και ματαία δόξα. Η ανθρωπαρέσκεια δεν έχει θέση στην νηστεία. Ας μην ξεχνάμε πως και τα δαιμόνια νηστεύουν, ξαγρυπνούν, καθημερινά και ασταμάτητα λόγω της φύσεώς τους.
Β) ΝΗΣΤΕΙΑ ΕΙΝΑΙ…
* Η πρώτη εντολή που δόθηκε στους πρωτοπλάστους μέσα στον παράδεισο. Και ήταν εντολή που βοηθούσε τον άνθρωπο να στραφεί αποκλειστικά στον Θεό. Να ζεί απ’ Αυτόν και να γεύεται την αθανασία και την αιωνιότητα. Οδηγεί δηλαδή τον άνθρωπο στην υπέρβαση της ύλης, γι’ αυτό και τοποθετείται πριν την Θεία Κοινωνία.
* Με την νηστεία ο άνθρωπος βάζει προτεραιότητες στην ζωή του. Πρώτα ο Θεός μου και δευτερευόντως η υλική δημιουργία. Γι’ αυτό και δεν έχουμε (έτσι πρέπει τουλάχιστον) χορτασμό από άλλα επιτρεπτά αγαθά αλλά στέρηση, πείνα και πλησίασμα στον ανενδεή Θεό.
* Σκοπός λοιπόν της νηστείας να γίνουμε μέτοχοι στο πάθος του Χριστού. Ο οποίος για την σωτηρία μας πείνασε και δίψασε πάνω στον Σταυρό από κάθε υλικό αλλά στόχευσε και στην δική μας σωτηρία. Η ύλη τις περισσότερες φορές μας δίνει εφόδια γι’ αυτή την ζωή (απαραίτητα βέβαια), η νηστεία αποβλέπει να μας εξασφαλίσει κοινωνία με τον Θεό και αιώνια ζωή.
* «Λύε πάντα σύνδεσμο κακίας» γράφει ο Μέγ. Βασίλειος. Να μία νηστεία που όσα προβλήματα υγείας και να έχουμε, ότι δουλειά με βαρέα και ανθυγιεινά ένσημα να κάνουμε, μπορούμε να γίνουμε συμμέτοχοι. Μπορούμε να προσπαθήσουμε. Ας προσέξουμε την μνησικακία. Να μην πηγαίνει χαμένος ο κόπος μας. Στόχος της νηστείας είναι να αγαπήσουμε τον Θεό και αυτό δεν μπορεί να γίνει μισώντας τους ανθρώπους (πρβλ. συγχωρητική ευχή στο τέλος σήμερα).
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η μυθολογία των Αρχ. Ελλήνων γράφει πως οι σύντροφοι του Οδυσσέα έφαγαν από τους λοτούς και ξέχασαν την πατρίδα τους. Η νηστεία, η αποχή από τις υλικές τροφές, μας βοηθάει να μην λησμονήσουμε την αιώνια πατρίδα. Να μην λησμονήσουμε τον Θεό, την πηγή της αιωνιότητος. Κι όλα αυτά να τα κάνουμε χαρούμενοι, χωρίς κανείς να καταλαβαίνει τίποτα παρά μόνο ο Θεός και οι Άγιοι Άγγελοί Του, οι οποίοι, σύμφωνα πάντα με τον Μ. Βασίλειο παραμένουν με ευγενική διάθεση στον πιστό που με επίγνωση αγωνίζεται.
