ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΣΤΟ ΒΑΘΟΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η Κοίμηση της Θεοτόκου θεωρείται η μεγαλύτερη από τις Θεομητορικές εορτές της Εκκλησίας μας. Είναι το επιστέγασμα μιας αγιασμένης πορείας της απαλής κόρης της Ναζαρέτ πάνω στην γη. Όπως και στον Χριστό, όπου η Ανάσταση επισφραγίζει όλη την διδασκαλία Του, τα θαύματά Του, το Πάθος, το λυτρωτικό Του έργο, έτσι και στην Παναγία μας το τέλος της επίγειας ζωής Της και η μετάστασή Της στους Ουρανούς, επισφραγίζουν το Πρόσωπό Της. Όντως υπήρξε και υπάρχει η «κεχαριτωμένη» και η «ευλογημένη εν πάσαις ταις γυναιξί».
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ, Η ΦΥΣΙΚΗ ΤΑΞΗ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ
* Η Εκκλησία μας επιμένει στην φυσική τάξη των πραγμάτων. Η Παναγία μας υπακούει και αυτή στους νόμους της φύσεως: πεθαίνει όπως όλοι οι άνθρωποι και κηδεύεται από τους Αποστόλους και τους οικείους Της. Και πως να μην γινόταν αυτό, καθώς ο ίδιος ο Κύριός μας πέρασε από την διαδικασία του φυσικού θανάτου. Ο υμνογράφος το υπογραμμίζει: «μιμουμένη τον ποιητήν Σου και Υιόν, υπέρ φύσιν υποκύπτεις, τοις της φύσεως νόμοις».
* «τον χούν αποδύεται και το από γενέσεως κάλυμμα αποτίθεται» (Ανδρ. Κρήτης PG 97, 1080C). Το σώμα Της αποχωρίζεται και το δίνει στην γη και το κάλυμμα της ψυχής υποκύπτει στον θάνατο. Και Αυτή λοιπόν «τον ίσον ημίν εκπεπλήρωκεν νόμο της φύσεως». Με την διαφορά πως υπέστη φθορά αλλά όχι διαφθορά. Μετέστη η Παναγία μας. Διασώζει η παράδοση της Εκκλησίας, ότι το σώμα Της δεν ευρέθη στον τάφο μετά τρείς ημέρες. Το σώμα που φιλοξένησε τον Θεόν – Λόγον, την βροντή του Αγίου Πνεύματος, τον όμβρο των χαρισμάτων του Αγ. Πνεύματος, μετετέθη στους Ουρανούς.
* Με τον θάνατό Της η Θεοτόκος πιστοποιεί δύο μεγάλες αλήθειες. Πρώτ’ απ’ όλα, πως ήταν άνθρωπος σαν και εμάς. Τρωτή στους νόμους της φύσεως. Δεύτερον, που είναι και το μεγαλύτερο∙ το παιδί που γέννησε ήταν και τέλειος άνθρωπος. Ο Χριστός πραγματικά γεννήθηκε, μεγάλωσε και πέθανε για την σωτηρία του κόσμου. Ο θάνατος της Θεοτόκου, πιστοποιεί τον θάνατο του Χριστού.
Β) ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΑΝΑΒΑΣΕΙΣ…
* Στο βάθος λοιπόν του γεγονότος βλέπω Αποστόλους να συναθροίζονται στην Γεθσημανή υπέρ φύσιν, ο Κύριος να τους φέρνει εκεί που είναι η μητέρα Του. Άγιοι Άγγελοι να παρευρίσκονται με σεμνότητα και σεβασμό δίπλα στο σκήνος Της και ν’ ανοίγουν τις Πύλες του Παραδείσου, για να περάσει η Πλατυτέρα των Ουρανών. Και πάνω απ’ όλα έρχεται ο Ίδιος ο Κύριος να παραλάβει την ψυχή Της: «Και συ Υιέ και Θεέ μου, παράλαβέ μου το πνεύμα».
* Εδώ λοιπόν φωτίζεται το μυστηριώδες όριο ζωής και θανάτου. Πολλά λέγονται από ανθρώπους μακριά από τον φωτισμό του Θεού. Εδώ όμως έχουμε συγκεκριμένη αποκάλυψη: Όταν πρόκειται για θάνατο ενάρετων ανθρώπων καταφθάνουν άγγελοι και ακόμη ο Ίδιος ο Κύριος ώστε να παραλαμβάνει την ψυχή τους. Εκτός της κοιμήσεως της Πανάγνου η ιστορία της Εκκλησίας παρέχει αρκετές περιπτώσεις για το τι διαδραματίζεται την κρίσιμη αυτή στιγμή. Άρρητη ευωδία λοιπόν και φως, με την παρουσία του Κυρίου, μπροστά στο νεκρικό κρεβάτι της μητέρας που γέννησε την Ζωή.
* Στην ακολουθία των Χαιρετισμών ο υμνογράφος επαναλαμβάνει μία αλήθεια που πηγάζει από το γεγονός της μετάστασης της Θεοτόκου: «Αναστάσεως τύπον εκλάμπει». Η μετάστασή Της, το παράδοξο γεγονός σαν και αυτό του Υιού Της, δείχνει αυτό που θα βιώσουμε και εμείς κατά την Δευτέρα Παρουσία, την ανάσταση των σωμάτων. Μ’ ένα τρόπο ασφαλώς πνευματικό γι’ αυτό και ο πιστός λαός με το αισθητήριο που διαθέτει ονομάζει την Κοίμηση: «Πάσχα του Καλοκαιριού».
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
«Σου και την μνήμην μόνον ηγίασε τον χρώμενον» (Γρηγ. Παλαμάς PC151). Εκείνος που και μόνο σε θυμήθηκε Παναγία, αγιάσθηκε. Καθημερινά να θυμόμαστε την Παναγία, όχι μόνο σε ανάγκες και συμφορές και δοκιμασίες. Γιατί η Παναγία έφτασε σ’ αυτό το ύψος; Γιατί ονομάστηκε Κυρία των Αγγέλων; Γιατί κατέχει τα δευτερεία της Αγίας Τριάδος; Γιατί την λατρεύει ο κόσμος, οι άγγελοι, ο μονάκριβος Υιός Της; Μια η εξήγηση αδελφοί μου. Μια και η προτροπή και για μας ώστε να μας αγαπάει ο Θεός: «Ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα Σου». Είναι το μυστικό της πνευματικής εκτοξεύσεώς Της από την ύλη στο πνεύμα. Ας γίνει «κατά αναλογία» και δικό μας ξεκινώντας από τις καθημερινές μας στιγμές...
