(Εβρ. α΄ 10-14, β΄ 1-3) ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ
«Έργα των χειρών σου εισίν οι ουρανοί...
ωσεί περιβόλαιον ελίξεις αυτούς και αλλαγήσονται».
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ο Απ. Παύλος στην σημερινή επιστολή του επιχειρεί να παρουσιάσει την θέση του χριστιανισμού για την δημιουργία και την πορεία του σύμπαντος. Είναι αλήθεια, ότι τόσο ο επιστήμονας μελετητής, όσο και ο απλός άνθρωπος, στέκονται αμφότεροι με θάμβος και αινιγματική περιέργεια μπροστά στο αχανές σύμπαν. Τα μυστηριώδη νεφελώματα, τα πλανητικά συστήματα, οι γαλαξίες και όλα τα ουράνια σώματα αποτελούν έναν πλούσιο χώρο για έρευνα και προβληματισμό. Και όμως η επιστήμη, αυτή καθ’εαυτήν, έχει σημείο επαφής με την χριστιανική διδασκαλία και ο ερευνητής είναι έτοιμος μαζί με τον Προφήτη Δαυίδ να αναφωνήσει: «οι ουρανοί διηγούνται δόξαν Θεού, ποίησιν δε χειρών αυτού, αναγγέλλει το στερέωμα».
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Ο ΘΕΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
* Ο Θεός δημιούργησε την κτίση και τον άνθρωπο «εκ του μηδενός» με τις άκτιστες ενέργειές Του και την άπειρη αγάπη Του, η οποία και εκφράζεται με την παραχώρηση της «ελευθέρας βουλήσεως» στον άνθρωπο. Αν ο κόσμος ήταν αιώνιος – όπως έλεγαν οι αρχαίοι – τότε θα υπήρχε ανέκαθεν και δεν θα απασχολούσε τον άνθρωπο η «εν χρόνω» προέλευσή του.
* Χαρακτηριστικό της Θεότητος είναι το δημιουργικό. Ο ιερός Καβάσιλας θα μας πει: «Ο Πατέρας ήθελε να δημιουργηθεί ο κόσμος, ο Υιός τον δημιούργησε και το Άγ. Πνεύμα τον τελειοποίησε». Είναι ο Κύριός μας ο «Δημιουργός των αιώνων» και Αυτός με σοφία κατασκευάζει τα πάντα, τους δίνει μία αρχή παρόλο που ο Τριαδικός Θεός προϋπήρχε «προ πάντων των αιώνων» γι’ αυτό και η υμνολογία Του προσδίδει τον όρο «Άναρχος».
* Η χριστιανική κοσμολογία λοιπόν, δηλαδή η θεώρησή της περί δημιουργίας του σύμπαντος και ύλης «εκ του μηδενός» χάρη στην παντοδυναμία του Θεού, βρίσκεται σε «σύμπλευση» με την επικρατέστερη θεωρία του επιστημονικού χώρου περί «δημιουργίας» του κόσμου και της ύλης.
Β) Ο ΧΡΙΣΤΟΣ «ΑΝΑΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ» ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
* Βλέποντας την λάθος πορεία του ανθρώπου πάνω στην γη ο Χριστός «ενηνθρώπησε» για να ανακαινίσει την ανθρώπινη φύση. Είναι η μεγαλύτερη έκφραση αγάπης του Θεού – Λόγου η κίνηση αυτή. Ενώ η αμαρτία είναι δρόμος προς την ανυπαρξία, ο Χριστός μας χαρίζει τον εαυτό Του και μας βάζει σε κίνηση, τροχιά, προορισμό μέσα στον χρόνο. Και μαζί με την αλλαγή της ανθρωπίνης φύσεως επιδρά στο φυσικό και άψυχο περιβάλλον. Ο Κύριός μας στην γη έζησε αρμονικά «μετά των θηρίων» (Μαρκ. 1,13) και «οι άνεμοι και η θάλασσα» (Ματθ. 8, 27) ήταν υπό την εξουσία Του.
* Αλλά και το σύμπαν θα αλλάξει μας λέει ο Παύλος την σημερινή του μορφή. Θα παλιώσει όπως παλιώνουν τα ρούχα μας. Ο Κύριός μας με μία νέα δημιουργική επέμβαση θα αλλάξει και θα ανανεώσει τα πάντα. Αυτή η αλλαγή όμως δεν θα είναι αφανισμός, αλλά μεταμόρφωση. Θα γίνουν καινούρια. Να πως το παρουσιάζει αυτό και ο Ευαγ. Ιωάννης στην Αποκάλυψη: «Είδα, λέγει, νέον ουράνιο κόσμο και καινούρια γη. Ο πρώτος ουράνιος κόσμος είχε φύγει, καθώς και η πρώτη θάλασσα. Δεν υπήρχε τίποτε από τα παλιά. Όλα είχαν γίνει καινούρια» (κα΄ 1).
* Και μην απορείτε και φοβείσθε για όλα αυτά αδελφοί μου. Υπάρχει η αγάπη του Θεού «μία αδιάπτωτος σταθερά», που φροντίζει για το συμφέρον του ανθρώπου. Εδώ δεχόμαστε ότι οι άνθρωποι θ’ αναστηθούν, κατά την κοινήν Ανάσταση και θα δουν έναν «καινό κόσμο» όμορφο και διαφορετικό, τον πνευματικό και άυλο. Έτσι ανάλογα ότι υπάρχει γύρω μας θα μεταμορφωθεί. Το ρήμα «αλλαγήσονται» επεξηγεί το «απολούνται». Το σχήμα του παρόντος κόσμου θα πάρει πνευματική μορφή.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ίσως αυτά να δείχνουν αβέβαια, υποθετικά, συζητήσιμα. Θα πω όμως ότι όποιος ζει το πέρασμα από τον παλαιό άνθρωπο της αμαρτίας στον νέο τον «κατά Θεόν κτισθέντα» δεν αμφιβάλλει... Όποιος ζεί την μεταμόρφωση του ψωμιού και του κρασιού σε Σώμα και Αίμα Του δεν αμφιβάλλει... Μέσα στην αγιαστική χάρη των Μυστηρίων ο πιστός «ανακαινίζεται» και «ξαναδημιουργείται». Αν ο Θεός άφηνε χωρίς πρόνοια και συνέχεια τα δημιουργήματά Του θα ήταν όλα γύρω άθλια. Όμως εμείς βλέπουμε την παρουσία Του και την δύναμή Του από εδώ. «Ως εν εσόπτρω» (Α΄ Κορ. 13,12), διερμηνεύουμε και τα μέλλοντα.