Ἡ θεραπεία τῆς συγκύπτουσας γυναίκας.
Ἡ περικοπή αὐτή τῆς θεραπείας τῆς συγκύπτουσας γυναίκας σώζεται μόνον ἀπό τόν εὐαγγελιστή Λουκᾶ, δέν εἶναι βέβαια ἡ μοναδική θαυματουργία τοῦ Ἰησοῦ πού ἔγινε κατά τήν ἡμέραν τοῦ Σαββάτου σέ Συναγωγή.
Ὁ Κύριος ἀσφαλῶς καθημερινά ἔκανε θαύματα σέ δυστυχισμένους άνθρώπους καί ὄχι μόνον τά Σάββατα. Ἔκανε ἀσφαλῶς πολύ περισσότερα ἀπό ὅσα ἀναφέρουν οἱ εὐαγγελιστές γιατί ὅπως διαβάζουμε στίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων διῆλθε τήν ζωή του ‘’ εὐεργετῶν καί ἰώμενος πάντας τούς καταδυναστευομένους ὑπό τοῦ διαβόλου ‘’.
Ἐάν τώρα οἱ εὐαγγελιστές ὑπογραμίζουν τά θαύματα πού γίνονται ἰδιαίτερα κατά τό Σάββατο σέ συναγωγές, εἶναι γιατί θέλουν νά μᾶς μεταφέρουν τίς συζητήσεις πού ἔγιναν μεταξύ τοῦ Ἰησοῦ καί τῶν θρησκευτικῶν ἡγετῶν μετά τίς θαυματουργίες αὐτές.
Ὁ διάβολος τούς κρατοῦσε δεμένους καί συγκύπτοντες ἔτσι ὥστε νά μήν μποροῦν νά μάθουν τήν οὐσία τοῦ νόμου πού ζωοποιεί καί νά βλέπουν μόνο τό γράμμα καί τόν τύπο πού τραυματίζει πολλές φορές. Ἡ γυναῖκα τῆς περικοπῆς χαρακτηρίζεται ὅτι ἔχει πνεῦμα ἀσθενείας. Δέν γίνεται καμμία ἀναφορά περί ἁμαρτιῶν της, ἀπεναντίας ὀνομάζεται θυγατέρα τοῦ Ἀβραάμ.
Ἕνας χαρακτηρισμός πού ἦταν πολύ τιμητικός γιά τούς Ἰουδαίους. Ἡ γυναῖκα πρέπει κατά πᾶσα πιθανότητα νά ἦταν εὐσεβής γιατί παρά τήν ἀσθένειά της πού ἦταν παραμορφωτική τοῦ σώματός της. Βρισκόταν συνεχῶς στόν τόπο τῆς θρησκευτικῆς λατρείας χωρίς νά προβάλει ὡς δικαιολογία τήν ἀσθένειά της καί νά ἀπουσιάζει.
Ὁ ἀσθενής θεωρεῖται ἀπό τόν Κύριο αἰχμάλωτος τοῦ Σατανᾶ, εἴτε πρόκειται γιά ψυχική ἀσθένεια ὅπως οἱ περιπτώσεις τῶν δαιμονισμένων, εἴτε γιά σωματική ἀρρώστια ὅπως στήν περίπτωση τῆς γυναικός. Ὁ εὐαγγελιστής μᾶς λέει ὅτι τήν ἔδεσε ὁ Σατανάς γιά δεκαοκτώ χρόνια.
Ὁ ἀσθενής θεωρεῖται δεμένος μέ τήν ἔννοια ὅτι ἐνῶ ὁ Δημιουργός θέλει τό δημιούργημά του ἀθάνατο καί θεό κατά χάρη, ἐκεῖνο μετά τήν πτώση τοῦ Ἀδάμ, συνεργίᾳ τοῦ διαβόλου ντύθηκε τήν φθορά, τήν ἀσθένεια, τόν θάνατο.
Γιά τόν λόγο αὐτό ἐνῶ ἡ ἀθανασία δίνει στόν ἄνθρωπο τήν ἐλευθερία, τά γνωρίσματα τῆς φθορᾶς τόν ἔχουν δεμένο καί ἀνήμπορο.
Ὁ Ἰησοῦς στρέφεται πρός τήν ἄρρωστη γυναῖκα καί τῆς λέει, ‘’ γύναι ἀπολέλυσαι τῆς ἀσθενείας σου΄ καί ἐπέθηκεν αὐτῃ τάς χεῖρας΄ καί παραχρῆμα ἀνωρθώθη καί ἐδόξαζε τόν Θεόν ‘’
Πρέπει νά προσεχθεῖ ἰδιαίτερα ὁ χρόνος τοῦ ρήματος ‘’ ἀπολέλυσαι ‘’. Ἔχεις ἤδη ἐλευθερωθῆ.
Ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο φέρνει τήν ἔναρξη τῆς νέας ζωῆς στήν ὁποία ἡ ἀρρώστια καί ὁ θάνατος δέν ἔχουν πλέον θέση, διότι νικᾶ κατά κράτος τόν αἴτιο τῶν κακῶν τόν Σατανά καί ἀπελευθερώνει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν τυραννική αἰχμαλωσία του.
Ἡ φθορά γίνεται πρόσκαιρος καί ὁ θάνατος ὕπνος ἕως τῆς ἡμέρας πού θά ἀκουστεῖ τό κάλεσμά Του καί τό ὁριστικό λύσιμο τῶν δεσμῶν του.
Πρέπει νά προσεχθεῖ τό γεγονός ὅτι ἡ γυναῖκα δέν ἀπευθύνεται στόν Ἰησοῦ καί δέν τολμᾶ νά ζητήσει τήν θεραπεία της ὅπως σχεδόν ὅλοι οἰ ἄρρωστοι τούς ὁποίους ὁ Κύριος θεράπευε, οὔτε ἐκφράζει κάποιο παράπονο, ἀλλά οὔτε καί ὁ Ἰησοῦς τήν ρωτᾶ ἐάν πιστεύει.
Οὔτε μετά τήν θεραπεία της προσθέτει ‘’ ἡ πίστή σου σέσωκέ σε’’. Ὁ Κύριος χωρίς διάλογο, ὡς Θέος παντογνώστης γνώριζε τήν πίστη τῆς γυναίκας, ἄλλωστε χωρίς νά τήν ἔχει προηγουμένως ρωτήσει, γνωρίζει ὅτι ἐπί δεκαοκτώ χρόνια ἦταν ἀσθενής.
Ὁ Κύριος τοποθετεῖ τά χέρια του στήν κεφαλή τῆς γυναίκας σάν ἄνθρωπος ἀλλά σάν Θεός μέ μόνον τόν λόγο του τήν θεραπεύει.
Ὁ ἄνθρωπος κυρτωμένος ἀπό τό βάρος τῶν ἁμαρτιῶν καί τῆς ἀγνωσίας δέν ὑπῆρχε περίπτωση να ἀνορθωθεῖ ὅσα χρόνια καί ἐάν περνοῦσαν καί ἡ κατάστασή του θά χειροτέρευε ἔως θανάτου.
Στήν χρονική στιγμή αὐτή ὁ Θεός γίνεται ἄνθρωπος γιά νά σηκώσει τόν κυρτωμένο καί νά τόν ἀνωρθώσει.
Ὁ Σατανάς βέβαια πού ἔφυγε ἀπό τήν γυναῖκα δένει τόν ἀρχισυνάγωγο και ὁμιλεῖ μέ τό στόμα του. Ἐπιτιμᾶ τόν ὄχλο, στήν οὐσία ὅμως ἐπιτιμᾶ τήν πράξη τοῦ Ἰησοῦ καί τήν κατακρίνει στηριζόμενος στίς διατάξεις τοῦ νόμου.
Οἱ Ἰουδαίοι ἔδιναν πολύ μεγάλη σημασία και σπουδαιότητα στήν τήρηση τῆς ἀργίας τοῦ Σαββάτου καί τοῦτο σέ ἀπομίμηση τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος μετά τίς ἕξη ἡμέρες τῆς δημιουργικῆς ἑβδομάδος’’ κατέπαυσε τήν ἡμέρα τήν ἑβδόμη ἀπό πάντων τῶν ἔργων αὐτοῦ· καί εὐλόγησε ὁ Θεός τήν ἡμέρα τήν ἑβδόμην καί ἀγίασε αὐτήν ‘’.
Στό Ταλμοῦδ ἀναφέρεται ὅτι ὁ ἁγιασμός τοῦ Σαββάτου ἰσοδυναμεῖ μέ τήν τήρηση ὅλων τῶν ἄλλων ἐντολῶν μαζί καί κατά μία ἄλλη ρήση ‘’ ἐάν ὁ Ἰσραήλ τηροῦσε ὁπως ὄφειλε τό Σάββατο, θά ἐρχόνταν ἀμέσως ὁ Μεσσίας’’.
Εἶναι πολύ χαρακτηριστικό τό ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἀναφέρεται στήν περικοπή ὡς Κύριος. Αὐτή ἡ προσωνυμία στήν Παλαιά Διαθήκη εἶναι αὐστηρά καί μόνον τοῦ Γιαχβέ. Ἑπομένως ὁ Ἰησοῦς εἶναι ὁ Γιαχβέ τῆς Διαθήκης καί συνεπῶς καί Κύριος τοῦ Σαββάτου.
Σάν Κύριος λοιπόν δίνει καί τήν ὀρθή ἑρμηνεία του. Χαρακτηριστικά ὁ εὐαγγελιστής Μᾶρκος σέ μία παρόμοια διήγηση θεραπείας κατά τό Σάββατο ὁμιλεῖ γιά τήν ψυχική κατάσταση τοῦ Χριστοῦ ἀπέναντι στούς Φαρισαίους λέγοντας: ‘’ καί περιβλεψάμενος αὐτούς μέτ΄ ὀργῆς συλλυπούμενος ἐπί τῇ πωρώσῃ τῆς καρδίας αὐτῶν, λέγει τῷ ἀνθρώπῳ ἔκτεινον τήν χεῖρα σου’’.
Αὐτήν τήν λύπη δοκιμάζει ὁ Κύριος καἰ γιά τό κατάντημα τοῦ ἰουδαϊσμοῦ. Ὁ Ἰησοῦς στή συνέχεια ἀναφέρεται στήν γνωστή οἰκονομία πού δείχνουν οἱ Φαρισαίοι στήν ἑρμηνεία τοῦ Νόμου, ὅπου ἄν καί ἀπαγορεύεται αὐστηρά ὁποιαδήποτε ἐργασία κατά τό Σάββατο ὑπῆρχαν ὅμως καἰ περιπτώσεις ἐξαιρέσεων, π.χ ἡ τροφή καί τό πότισμα τῶν ζώων.
Ἐπίσης ἡ περίπτωση περιτομῆς ἐάν ἡ ὁγδόη ἡμέρα ἔπεφτε Σάββατο.
Ὁ Ἰησοῦς ἐπισημαίνει τήν ἀσυνέπεια καί τήν ὑποκρισία τῶν Ἰουδαίων διότι ἐνῶ μία θυγατέρα τοῦ Ἀβραάμ θεραπεύεται ἀπό τήν τυραννική ἀσθένειά της, αὐτοί ἀγανακτοῦν γιά τήν ἐλευθερία της.
Εἶναι ὑποκριτές διότι ἐνῶ λύνουν τό βόδι ἤ τό ζωντανό τους γιά νά τό ποτίσουν καί νά τό ταΐσουν σέ ἡμέρα ἀργίας, ὅταν λύνεται ἕνας ἄνθρωπος ἀπό τά δεσμά τοῦ σατανᾶ ἀγανακτοῦν καί προσβάλλεται τό θρησκευτικό αἴσθημά τους.
Πάνω ἀκόμη καί ἀπό τόν Νόμο βρίσκεται ἡ ἀγάπη τοῦ ἀγαθοῦ Θεοῦ γιά τόν ἄνθρωπο καί τήν ἀπελευθέρωσή του ἀπό τό δέσιμο τοῦ Σατανᾶ.
Τό νέο νόημα συνοψίζει ὁ Εὐαγγελιστής Μᾶρκος: ‘’τό Σάββατον διά τόν ἄνθρωπον ἐγένετο οὐχ ὁ ἄνθρωπος διά τό Σάββατον’’
Ὁ Κύριος δέν εἶναι δέσμιος μιᾶς ψυχρῆς ἐντολῆς. Στό κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιο μετά τήν θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ τό Σάββατο στή Βηθεσδά, ὁ Ἰησοῦς ἀπαντᾶ στίς κατηγορίες τῶν Ἰουδαίων γιά τήν κατάλυση τῆς ἀργίας ὡς ἑξῆς: ’’ ὁ πατήρ μου ἕως ἄρτι ἐργάζεται κἀγώ ἐργάζομαι …….οὐ δύναται ὁ υἱός ποιεῖν ἀφ΄ ἑαυτοῦ οὐδέν, ἐάν μή τι βλέπῃ τόν πατέρα ποιοῦντα΄ ἅ γάρ έκεῖνος ποιῇ καί ὁ υἱός ὁμοίως ποιεῖ ‘’.
Ἐνῶ οἱ Ἰουδαῖοι σαββατίζουν σωματικῶς μέ τήν ἀπραξία τους , ὁ Ἰησοῦς μέ τά ἔργα του δίνει κατά αὐθεντικό τρόπο τό ἀληθινό νόημα τοῦ Σαββάτου.
Ἡ ἀργία τοῦ Σαββάτου εἶναι ἡ κατ’ἐεξοχήν ἡμέρα κατά τήν ὁποίαν ὁ Ἰησοῦς ἐργάζεται τά ἔργα τοῦ πατρός του, διότι τό ἔργο τοῦ Πατρός, τό θέλημά του εἶναι ἡ σωτηρία μάς. Ἡ κατάπαυσις τοῦ Θεοῦ τήν ἑβδόμη ἡμέρα τῆς δημιουργίας δέν σημαίνει ἀδράνεια, ἀπεναντίας ἦταν ἡ πιό γόνιμη ἐργασία Του. Ἡ ἡμέρα ἐκείνη ἦταν τό Μέγα Σάββατο.
Ἡ Ἐκκλησία ψάλλει στόν ἑσπερινό τοῦ Μεγάλου Σαββάτου τά λόγια τοῦ Ἁγίου Νύσσης. ‘’ τήν σήμερον μυστικῶς ὁ μέγας Μωυσῆς προδιετυποῦτο λέγων καί εὐλόγησεν ὁ Θεός τήν ἡμέραν τήν ἑβδόμην, τοῦτο γάρ ἐστί τό εὐλογημένο Σάββατο αὕτη ἐστίν ἡ τῆς καταπαύσεως ἡμέρα ἐν ἧ κατέπαυσεν ἀπό πάντων τῶν ἔργων αὐτοῦ, ὁ μονογενής Υἱός τοῦ Θεοῦ, διά τῆς κατά τόν θάνατον οἰκονομίας, τῇ σαρκί σαββατίσας.’’
Ὁ σαββατισμός σήμαινε τήν κάθοδο στόν Ἅδη, σήμαινε τόν θάνατο τοῦ Χριστοῦ, πού ὅμως ἔφερε τήν μεγάλη νίκη, τό Μέγα Ἔλεος. Τήν ἐξαφάνιση τοῦ Ἅδη, τόν τερματισμό τῆς φθορᾶς καί τοῦ θανάτου.
Ὁ Ἰησοῦς κατεδικάσθη εἰς θάνατον ἀπό τούς Ἰουδαίους ὡς βλάσφημος κατά τοῦ Θεοῦ. Αὐτή ὅμως ἡ βλασφημία τοῦ Ἰησοῦ ἀποκαλύπτει τόν Θεό τῆς ἀγάπης, τῆς θυσίας, τόν δημιουργό.
Τήν σύγκρουση αὐτή μεταξύ τῆς ἀλήθειας καἰ τῆς τυπολατρίας τήν συναντᾶμε σέ πολλά ἐπίπεδα καί χρειάζεται πολύ προσοχή . Ὁ Νόμος δέν εἶναι ἀνθρώπινη ἐπινόηση ἀλλά εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, γιά τόν λόγο αὐτόν ἔχει βάθος καί δέν μποροῦμε νά τόν περιορίσουμε στήν ἐπιφάνειά του.
Αὐτή ἡ κρυφή Χάρις πού ὑπάρχει κάτω ἀπό κάθε νόμο καί μᾶς ἁγιάζει, ἡ Ἐκκλησία μέ τήν οἰκονομία της, μέ τούς πατέρας πού τήν ἐρευνοῦν καί τήν βιώνουν τήν ἀποκαλύπτει καί εἶναι ἡ αὐθεντική ἐρμηνεία του.
Ποτέ δέν πρέπει χρησιμοποιώντας τόν νόμο νά συντρίβουμε ἀνθρώπους διότι μέ τόν τρόπο αὐτό ἀποκαλύπτουμε τά πάθη μας καί ὄχι τήν ἀγάπη μας. Μεγαλύτερη ἀξία ἔχει ἡ ἀγάπη, τό ἔλεος καί ἡ προσφορά πρός τούς ἀδελφοῦς, παρά ἡ ἐξωτερική τυπική τήρηση τοῦ νόμου.
Ἀθανάσιος Κατσίκης
ἀρχιτέκτων
