Ο Ευαγγελιστής μετά την βάπτιση του Ιησού διηγείται τα πρώτα γεγονότα της παρουσίας του Κυρίου ημερολογιακά ‘’ τῆ ἐπαύαριον ‘’.
Μετά από την Βάπτιση του, γίνεται η κλίση του Ανδρέα και ενός μυστηριώδους άλλου μαθητού, δηλαδή του Ευαγγελιστού μας.
‘’ τῆ ἐπαύαριον ‘’, γίνεται η προσέλευσης του Πέτρου και την ‘’ἐπαύαριον ‘’.
Τα συμβαίνοντα στην παρούσα ευαγγελική διήγηση.
Ο Κύριος αρχίζει την δημόσια εμφάνισή και το λυτρωτικό έργο Του.
Η περικοπή αναφέρεται στην κλήση του Φιλίππου και του φίλου του Ναθαναήλ.
Ο Κύριος θέλει η αρχή του έργου του να γίνει από την Γαλιλαία, στην οποία έρχεται και εκεί βρίσκει τον Φίλιππο.
Το ελληνικό όνομα του Απόστολου ήταν συνηθισμένη πρακτική.
Η περιοχή αυτή ήταν κοντά στην ελληνική Δεκάπολη και ο εξελληνισμός είχε εισχωρήσει στην Ιουδαία σοβαρά.
Άλλωστε και ο αδελφός του Πέτρου ο Ανδρέας έχει ελληνικό όνομα.
Ο Φίλιππος φαίνεται ότι γνώριζε εκ των προτέρων ποιος ήταν ο Ιησούς διότι ήταν συμπολίτης με τα παιδιά του Ιωνά.
Η Βηθσαϊδά, ο τόπος της καταγωγής του, ήταν χωριό ψαράδων, όπως το δείχνει και το όνομά της που σημαίνει ‘’οἴκοι ἀλιέων ‘’.
Ο Φίλιππος επειδή συνδέεται με τον Ναθαναήλ του φέρνει το χαρμόσυνο μήνυμα της εύρεσης του Μεσσία.
Θέλει να του μεταφέρει την ευλογία που αισθάνεται, την χαρά του, το γέμισμα της καρδιάς του.
Αυτό το κάτι άλλο που ζει, να το γευθεί και να το απολαύσει και ο φίλος του.
Να μοιραστεί μαζί του την χάρη που του έδωσε ο Ιησούς γινόμενος έτσι τύπος και υπογραμμός για εμάς.
Εμάς που θα πρέπει με διάκριση να μοιραζόμαστε με τα αγαπημένα μας πρόσωπα τις προσωπικές εμπειρίες.
Αυτές που έχουμε από το βίωμα μας με την γνωριμία του Κυρίου και της Εκκλησίας του.
Μοιρασμένη χαρά διπλή χαρά, μοιρασμένη λύπη μισή λύπη.
Η φράση ‘’ ὅν ἔγραψαν ………..εὑρήκαμεν ‘’ δείχνει με σαφή τρόπο το θρησκευτικό ιστορικό πλαίσιο της εποχής.
Οι ευσεβείς Ιουδαίοι με πολύ ζήλο ερευνούσαν τις γραφές και έψαχναν να βρουν τα σημάδια αναγνώρισης του αναμενόμενου Μεσσία.
Πρέπει να υπογραμμιστεί εδώ ότι η γραφή παρουσιάζεται σαν δείκτης που οδηγεί στον Ιησού.
Στην εύρεση του Μεσσία, στην φανέρωση του σχεδίου της σωτηρίας μας το φως, την αλήθεια.
Αλήθεια που μας δείχνει πόσο μεγάλη αξία έχει η ανάγνωση της Παλαιάς Διαθήκης που δεν είναι νεκρό ανάγνωσμα.
Ακόμη και ο ίδιος ο Κύριος φανέρωσε ότι για εκείνον έγραψαν οι προφήτες και ο Μωυσής.
Δεν είναι λοιπόν η Παλαιά Διαθήκη η ιστορία του λαού των Εβραίων αλλά είναι η φανέρωση της οικονομίας του Λόγου για την σωτηρία μας.
Έχει να κάνει με τον Θεό μας και την Εκκλησία του.
Στο Ευαγγέλιο με τον χαρακτηρισμό τον Ιησού ως το παιδί του Ιωσήφ δεν σημαίνουν ότι και ο Ευαγγελιστής.
Δέχεται την φυσική πατρότητα του Ιωσήφ αλλά μεταχειρίζεται τον τρόπο έκφρασης του λαού στην εποχή του.
Το ίδιο σημαίνει και με την έκφραση ότι ο Ιησούς κατάγεται από την Ναζαρέτ που απηχούσε την κοινή γνώμη για την καταγωγή του.
Η γέννηση του Ιησού στη Βηθλεέμ οφείλετε στην επιλογή του Θεού για να εκπληρωθούν οι προφητείες και οι λόγοι των Πατριαρχών.
Η αναφορά του Φιλίππου για την καταγωγή του Μεσσία από την Ναζαρέτ φέρνουν την ειρωνική παρατήρηση του Ναθαναήλ.
Αυτός καταγόμενος από την Κανά δεν είχε καμία εκτίμηση για το διπλανό ασήμαντο χωριό της Ναζαρέτ όπου κατοικούσε ο Ιησούς.
Βέβαια ο τρόπος έκφρασης του Ναθαναήλ δεν οφείλεται σε κάποια κακή φήμη της Ναζαρέτ.
Αλλά στο γεγονός ή ότι ήταν ασήμαντη και επομένως ένας ακατάλληλος τόπος για την ανάδειξη του Μεσσία με ανθρώπινα κριτήρια.
Από την αρχή της επί γης παρουσίας Του όμως ο σαρκωθείς Λόγος φέρνει δυσπιστία και ερωτηματικά για το πρόσωπο Του.
Σημείο αντιλεγόμενο όπως προφήτευσε ο πρεσβύτης Συμεών.
Μόνο η πίστη μπορεί να υπερβεί το σκάνδαλο της επί της γης ασήμαντης παρουσίας του Χριστού.
Αυτή μπορεί να αναγνωρίσει ότι αυτός ο λαϊκός ιεροκήρυκας είναι ο Θεός, ο Κύριος της Δόξης.
Ο Θεός αποφεύγει να εντυπωσιάσει με την μεγαλοπρέπειά του, θέλει να περιφρουρήσει την ελευθερία μας.
Μας θέλει συνεργάτες στην σωτηρία μας.
Δίνει την δυνατότητα να τον αμφισβητήσεις η να τον πιστέψεις
Επειδή είναι πρόσωπο μόνο με προσωπική σχέση όπως συμβαίνει στα πρόσωπα μπορεί να τον γνωρίσεις και όχι με λογικούς συνειρμούς.
‘’ ἐκ Ναζαρέτ δύναταί τι ἀγαθόν εἴναι ‘’ ; ; και όμως το αγαθό αυτό, το μοναδικό αγαθό, το απόλυτο αγαθό.
Ο Θεός ήρθε από την Ναζαρέτ, από εκεί που πίστευαν ότι δεν μπορούσε να βγει τίποτε καλό.
Δεν είναι τυχαίο εξ άλλου ότι ο Χριστός γεννήθηκε σε σπηλιά.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ο Χριστός φανερώθηκε ως ένας ταπεινός άνθρωπος πάνω στη γη.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι άφησε τον εαυτό του να είναι σε όλη την ζωή του και ιδιαίτερα στο τέλος της το πιο αδύναμο πλάσμα επάνω στη γη.
Να μην έχει που την κεφαλή κλείναι.
Που άφησε να τον κάνουν ότι θέλουν οι εχθροί του, να πέσει επάνω του όλο το ανθρώπινο κακό και μίσος.
Αυτός που θα μπορούσε να παρουσιάσει δώδεκα συντάγματα αγγέλων (144.000) αγγέλους.
Για τον λόγο αυτό και ο Φίλιππος δεν φέρνει μαρτυρίες από την Γραφή.
Η άλλα επιχειρήματα για να πείσει τον Ναθαναήλ, περιορίζεται μόνον στην υπόδειξη ‘’ ἔρχου καί ἴδε ‘’ .
Ήταν πεπεισμένος ότι η προσωπική συναντήσεις του Ιησού με τον Ναθαναήλ θα έφερνε την πίστη, την αναγνώριση και την προσκύνηση του.
Ο κρυμμένος Θεός θα αποκαλύπτετο στην ζέουσα καρδιά του Ναθαναήλ.
Ο Ναθαναήλ ακολουθεί τον Φίλιππο και μαζί πηγαίνουν στον Ιησού ο οποίος κατά πάσα πιθανότητα ήταν κάπου αρκετά κοντά μαζί με άλλους μαθητές.
Με την συνάντηση τους ο Ιησούς αφήνει να φανεί η θεϊκή καταγωγή του αποκαλύπτει την καρδιά του Ναθαναήλ.
Δείχνει την ικανότητά του να διακρίνει τους πιστούς από τους απίστους, που γνωρίζει το εσωτερικό της ανθρώπινης καρδιάς.
Κατά την Γραφή μόνον ο Θεός ‘’ ἐτάζει καρδίας καί νεφρούς καί τά κρυπτᾶ τῶν ἀνθρώπων σαφῶς ἐπιστάμενος ‘’.
Βλέπει την καρδιά του Ναθαναήλ, τον χαρακτηρίζει ως αληθινό Ισραηλίτη, δηλαδή άνθρωπο αντάξιος του ονόματος του Ισραηλίτη.
Η διάκρισης αυτή είναι σημαντική. Ισραηλίτης είναι αυτός που ανήκει στον περιούσιο λαό.
Σε αντίθεση με τον Ιουδαίο ο οποίος δείχνει αυτόν που ανήκει εθνολογικά στον Εβραϊκό λαό.
Ο Ναθαναήλ είναι ο κληρονόμος των επαγγελιών, άξιος του ονόματος.
Άνθρωπος από τον οποίον απουσιάζει ο δόλος, ή απάτη, οι υστερόβουλες σκέψεις των ανθρώπων.
Το χαρακτηριστικό είδος του ανθρώπου που μπορεί να φωτιστεί και να διακρίνει τα απλά, τα ταπεινά, τον πολύτιμο μαργαρίτη.
Τα λόγια του Ιησού ήταν πολύ κολακευτικά, όμως ο Ναθαναήλ ως απλός άνθρωπος δεν παρασύρεται από αυτά.
Ζητεί από τον Ιησού να μάθει την αιτία αυτού του τιμητικού χαρακτηρισμού.
Ο Ιησούς ως παντογνώστης Θεός του αποκαλύπτει τον τόπο την θέση, την στάση που ήταν πριν τον συναντήσει ο Φίλιππος.
Τα λόγια του Ιησού και η αποκάλυψη που φέρνουν στην καρδιά του Ναθαναήλ.
Παραμερίζουν τους ενδοιασμούς περί ασημαντότητας της καταγωγής του Ιησού, τον κάνει να ομολογήσει παρόμοια με τον Πέτρο για το πρόσωπο του Ιησού.
Ο απλός ‘’ ραβί ‘’ ομολογείται τώρα ‘’ ὁ Υιός τοῦ Θεοῦ ‘’, ο ‘’ βασιλεύς τοῦ Ἰσραήλ ‘’.
Αυτή είναι ή πρώτη ομολογία ορθής δόξας της πρώτης Εκκλησίας για το πρόσωπο του Ιησού.
Γι΄ αυτό τον λόγο η Εκκλησία βάζει αυτό το Ευαγγελικό ανάγνωσμα.
Την πρώτη Κυριακή της Σαρακοστής που είναι και ονομάζεται Κυριακή της Ορθοδοξίας.
Ο Χριστός είναι ο βασιλεύς του Ισραήλ και όχι ο βασιλεύς των Ιουδαίων όπως περιφρονητικά και χλευαστικά έγραψαν οι Ρωμαίοι στον σταυρό Του.
Στη συνέχεια τα λόγια του Χριστού παρ΄ όλο ότι ομιλεί στον Ναθαναήλ , απευθύνονται στους μαθητές.
‘’ ἀμήν ἀμήν λέγω ὑμῖν ‘’ αλλά και στους μαθητές του, τα παιδιά του σε όλους τους αιώνες και σε μας τους έσχατους.
Θα βλέπουν τους αγγέλους να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν επί τον Υιόν του ανθρώπου.
Τόσο σημαντική αποκάλυψη, τόσο κορυφαία, ο Ιησούς είναι ο σύνδεσμος, η ένωση Ουρανού και Γης.
Ότι ο τόπος της δόξης βρίσκετε στη Γη όπου έχουν την αφετηρία τους οι Άγγελοι.
Ο τόπος αυτός είναι η Εκκλησία, ο Νέος Παράδεισος και οι χάρες των μυστηρίων.
Αυτών που τελούνται και αγιάζουν τους Χριστιανούς, που έχουν αγγέλους συλλειτουργούντας και συνευχομένους.
Αυτούς που έχουν την χαρά να φέρνουν τις προσευχές και τα αιτήματά μας στον θρόνο της δόξης.
Αυτός είναι ο θησαυρός μας, η παρουσία του Θεανθρώπου και η κοινωνία μαζί του σε χώρο επί της γης.
Όλα αυτά βέβαια όχι με λόγια κομψά και κούφια αποδείξεις που δεν μπορούν να εκφράσουν τέτοιες εμπειρίες.
Αλλά το βίωμα της υπαρκτικής βεβαιότητας το ‘’ἔρχου καί ἴδε ‘’.
Αθανάσιος Κατσίκης
αρχιτέκτων
