(Α΄ Τιμ. δ΄, 9-15)
ΓΙΝΕ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
«Τύπος γίνου των πιστών»
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Όταν ο Κύριος καλέσει τον ταπεινό άνθρωπο να εργαστεί στον αμπελώνα Του και εκείνος αποδεχθεί το κάλεσμα, λαμβάνει τη πνευματική εξουσία που τον διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα μέλη του πληρώματος της εκκλησίας. Η χάρη της ιερωσύνης δεν αφορά μόνο την τέλεση των Μυστηρίων, αλλά επεκτείνεται μεταξύ άλλων και στη διδασκαλία του Θείου Λόγου. Ως διδάσκαλος, ο ιερωμένος οφείλει πρώτα με το παράδειγμα και έπειτα με τα λόγια του, να αναδεικνύει ως αληθινά και πραγματοποιήσιμα τα όσα πραγματεύεται. Στη σημερινή επιστολή που η εκκλησία ανέγνωσε, ο Παύλος παραγγέλνει στο μαθητή του Τιμόθεο να είναι πάντοτε τύπος (= υπόδειγμα) για τους πιστούς που ακροώνται τη διδασκαλία του.
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) ΤΑ «ΑΚΟΥΣΜΑΤΑ» ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
* Η ακοή του σημερινού ανθρώπου βάλλεται καθημερινά. Εν ονόματι της «ελευθερίας του λόγου» ζεί σε μία πληθωριστική ατμόσφαιρα, όπου χωρίς ίχνος σοβαρότητος, ουσίας, αλήθειας, χρησιμότητας κυριαρχούν τα κίβδηλα λόγια που γκρεμίζουν, παραπλανούν και απογοητεύουν. Είναι δύσκολο μέσα σε τέτοια πολυφωνία να διακρίνεις το αληθές, το ωφέλιμο, το γνήσιο.
* «Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω» (Ματθ. 11, 15) υπογραμμίζει ο Κύριός μας στο Άγιο Ευαγγέλιό Του, υποδηλώνοντας τα «ώτα της ψυχής» και την ικανότητα να «λιχνίζουν» το λόγο, επιλέγοντας αυτόν που οικοδομεί, κατανοώντας παράλληλα και το συμβολιστικό του περιεχόμενο. Ο Λόγος του Θεού, ο πνευματικός λόγος, θα πρέπει (όσο άπτεται της δικής μας ευθύνης) να υπερβεί τις παραπλανητικές – δαιμονικές φωνές του σήμερα, των αιρέσεων, των παραθρησκευτικών οργανώσεων και να κυριαρχήσει στις καρδιές των ανθρώπων. Πρέπει να «καταπνίξει» τα πάθη και τα πονηρά πνεύματα που εμφωλεύουν μέσα σε αυτές, να διατρήσει το σκληρό ψυχικό έδαφος, ώστε να επιτύχει τη ποθητή και σωτήρια πνευματική καρποφορία.
Β) ΟΙ ΠΡΟΤΡΟΠΕΣ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ
* Ο Παύλος έχοντας ο ίδιος γυρίσει, ως μέγιστος φωστήρας και διδάσκαλος, την οικουμένη καταθέτει την πείρα του στον μαθητή του. Παράδειγμα, παράδειγμα, παράδειγμα... φανταζόμαστε να φωνάζει στον νεαρό Τιμόθεο. Όχι λόγια κούφια και ατέλειωτα, χρονοβόρα και εντυπωσιακά! Ας γίνουμε συγκεκριμένοι: «Εις τύπον Χριστού», ένα υπόδειγμα που δεν λανσάρει ένα ηθικιστικό πρότυπο αναστροφής του ανθρώπου, αλλά φανερώνει την παρουσία του Χριστού στην ανθρώπινη ύπαρξη.
* Και αν για κάποιους αυτό φαντάζει ως έσχατος προορισμός της ανθρώπινης ζωής, για το διδάσκαλο, τον ιεροκήρυκα, το λειτουργό των μυστηρίων γίνεται πραγματικότητα του παρόντος χρόνου. Γίνεται μέλημά του, αφού η βιωματική σύνδεση έργων – λόγων παρέχει τη μέγιστη δύναμη στον πιστό να επιχειρήσει κάθε πνευματικό αγώνισμα. Σήμερα το λόγο μας τον στηρίζουμε στη γνώση, τον αναμειγνύουμε με την αλαζονεία και τον δίνουμε στους ανυποψίαστους για να εντυπωσιάσει τις ακοές τους.
* «Ταύτα μελέτα, εν τούτοις ίσθι» (Α΄ Τιμ. 4, 15). Στρέψε τη καρδιά σου σε αυτά που λες. Κράτησέ την και μετά το κήρυγμα. Ο ιεροκήρυκας δεν ζεί για τη στιγμή του άμβωνα, αλλά η ζωή του όλη είναι άμβωνας στον οποίο «ρητορεύει» η δύναμη του παραδείγματος. Έτσι φανερώνεται καθημερινά η «εν Αγίω Πνεύματι» προκοπή του ανθρώπου, η οποία ως «εύλαλος» σιωπή διδάσκει και οικοδομεί το γύρω του περιβάλλον.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ας παρατηρήσουμε τις προτροπές του Παύλου προς τον μαθητή του. Ο ρηματικός χρόνος είναι ενεστωτικός (προστακτική): «παράγγελλε, δίδασκε, πρόσεχε, γίνου, μη αμέλει, μελέτα» ... Δεν είναι τυχαίο και δεν εξυπηρετεί καμία φιλολογική ή ρητορική τεχνική. Πιστεύω, πως επιθυμεί ο μεγάλος Απόστολος να επιστήσει τη προσήλωση σε ένα διαρκή αγώνα (εκ μέρους κάθε εργάτου του αμπελώνος), διαχρονικό, ο οποίος με τη συνδρομή της χάριτος του Χριστού θα παράγει χρήσιμους καρπούς στον χώρο που δραστηριοποιείται πνευματικά. Διαφορετικά η προσπάθειά του θα θυμίζει «έπεα πτερόεντα» (Όμηρος, Ιλιάδα, Α 201, Γ 155), δηλαδή λόγια του αέρα που θα πετούν και θα χάνονται...
