ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα
ΤΟ ΙΕΡΑΤΕΙΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.
«Χαίρε καύχημα σεβάσμιον ιερέων ευλαβών».
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
* Στο πρόσωπο της Πανάγνου Μητρός του Θεού όλοι οι ιερείς του Υψίστου αντικρίζουν το μέσον απ’ όπου προήλθε ‘ευδοκία Πατρός’ ο Ιησούς που υπηρετούν μέσα στο Άγ. Θυσιαστήριο.
* Και αισθάνονται οι ιερείς όσο και αμαρτωλοί και αν είναι ‘καύχηση εν Θεώ’ για το πρόσωπο της Κυρίας Θεοτόκου. Πως δύναται κάποιος να αγαπάει τον Υιό και όχι την Μητέρα αλλά και το αντίστροφο... Νιώθει λοιπόν ο λειτουργός, συγχρόνως την βοήθεια του Χριστού αλλά και της Παναγίας στο δύσκολο έργο που έχει να επιτελέσει και χαίρεται και καμαρώνει και καυχιέται για την συνεργασία Θεού-ανθρώπου που στόχο έχει μοναδικό την πνευματική αναβίβαση του πλάσματος στην αρχαία δόξα ...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Ο ΙΕΡΕΥΣ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ.
* Ο ιερεύς μπορεί να είναι ένας άνθρωπος από εμάς αλλά την ημέρα της χειροτονίας του (προσωπική Πεντηκοστή) λαμβάνει την δική του πύρινη γλώσσα την οποία του δίδει το Άγ. Πνεύμα σαν άλλος Απόστολος. ‘Ο Θεός τον ξεχωρίζει από το ανθρώπινο κοπάδι και τον κάνει βοσκό’.
*Είναι ο ‘κιθαρίστας’ του Θεού που ψάλλει τις Άγιες Πραγματείες Του ‘εις πάντα τα έθνη’, αυτά τα άχραντα Μυστήρια. «Τον Χριστό άδουσι, ήτις συγκροτείται από ποικίλες χορδές» (Ιγν. Θεοφόρος).
* Η ιερωσύνη από μόνη της είναι ένα θαύμα, η οποία κάνει τον άνθρωπο έναν προφήτη σε ένα κόσμο διεστραμμένο και άπιστο. Μεταβάλλει τον άνθρωπο σε Άγγελο Αναστάσεως και ζωής μέσα στην κοιλάδα της αμαρτίας και του θανάτου.
* Ο ιερεύς (Ι. Χρ.) αναλαμβάνει θεραπεία ασθενών. Αυτός είναι ο πραγματικός σταυρός του. Τα τραύματα των πιστών θέλουν ιδιαίτερη προσοχή και προσευχή. Μιά λανθασμένη κίνηση, μιά αμέλεια, μιά εγχείρηση βάναυση βάζει σε κίνδυνο τον ασθενή. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι έχουν απομακρυνθεί από την εκκλησία εξ’ αιτίας τέτοιων χειρισμών και προσβολών. Πόση προσοχή αλήθεια χρειάζεται!
Σύνδεση: Και όλη αυτή την δύναμη ο ιερέας την αντλεί από τον Χριστό. Από τον Λόγο που είπε στον Πέτρο: «Εάν με αγαπάς, ποίμενε τα πρόβατά μου»! Ίσως κανείς πεί ότι αυτά τα λέω εκπροσωπώντας και υπερασπίζοντας τον χώρο ή κάνοντας μιά αυτοεξομολόγηση γιατί έγινα ιερέας. Όχι και στα δύο. Δίνω την αξία την πραγματική και δεν γίνεσαι ιερέας αλλά σε κάνει ο Θεός! «οίς δέδοται»…
Β) Ο ΙΕΡΕΥΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ.
* Και επειδή όλα τα πρόσωπα και οι καταστάσεις αυτού του κόσμου πέφτουν στην κρησάρα των ανθρώπων και κοσκινίζονται, έτσι και ο θεσμός του Ιερατείου κρίνεται πολλές φορές, ιδίως σε περιπτώσεις που σκάνδαλα εκκλησιαστικά έρχονται στο φως της δημοσιότητος.
* Το λάθος σ’ αυτή την κρίση είναι το εξής: α) ιερείς αμαρτωλοί δεν πρέπει να ταυτίζονται με την εκκλησία και το λυτρωτικό της έργο. β) η εκκλησία αποτελείται και από λαϊκούς και έτσι υπάρχει μια συνολική ευθύνη στα διάφορα ζητήματα, την οποία άδικα αποδίδουμε μόνο στους ιερείς.
* Ο ιερεύς όντως έχει μεγάλη ευθύνη... πιο να εξετάσω πρώτο και πιο δεύτερο... Γιά την λειτουργία που τελεί καθημερινά; Το κήρυγμα; Την εξομολόγηση και τις συμβουλές στα πνευματικά του παιδιά; Τις επιλογές του στις εκκλησιαστικές απόψεις; Την προσωπική του ζωή; Τις πτώσεις του;
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Το μεγαλείο του ιερέως: «Θεάσασθαι αυτοψεί το πρόσωπο της Αγ. Αναφοράς» (ακολουθία αγ. Ευχελαίου). Γι’ αυτό χαίρει και καυχιέται για την Θεοτόκο. Απολαμβάνει την θέα του Τέκνου της, εισπράττοντας ανέκφραστη ευφρόσυνη. Αυτήν έχει ως στόχο να μεταδώσει σε όσους ευλαβικά τον προσεγγίζουν.
ΤΟ ΑΓΑΘΟ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ.
«Η περιστερά, η τον ελεήμονα αποκυήσασα, Χαίρε αειπάρθενε».
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Στον κανόνα που ψάλλουμε ο Ιωσήφ ο υμνογράφος παρομοιάζει την Παναγία μας με το περιστέρι του Νώε. Σύμφωνα με το 8ο κεφ. Της Γενέσεως μετά από σαράντα ημέρες άνοιξε την θυρίδα ο Νώε και έβγαλε έξω το κοράκι, το οποίο δεν επέστρεψε. Έπειτα έστειλε την περιστερά και αυτή επέστρεψε αφού υπήρχε παντού νερό. Μετά επτά ημέρες την ξαναέστειλε και επέστρεψε έχοντας ένα κλαδί ελιάς, σημάδι ότι σταμάτησε το ύδωρ πάνω στη γη. Έτσι όπως το περιστέρι έφερε το μήνυμα ότι ο πόλεμος της βροχής σταμάτησε, έτσι και η Θεοτόκος κρατώντας στα σπλάχνα της τον Χριστό, σύμβολο καταλλαγής Θεού – ανθρώπου, σαν άλλη περιστερά έδωσε την καινούρια ειρήνη που διέλυσε κάθε έχθρα.
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Ο ΕΙΡΗΝΟΠΟΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΣ.
* Ο Χριστός στο πρόσωπό Του ένωσε Θεία και ανθρώπινη φύση. Στον Χριστό αγκαλιάστηκαν και ειρήνευσαν μεταξύ τους η Θεότητα και η ανθρωπότητα. Εκεί που υπήρχε πρωτύτερα το μεσότειχον της έχθρας τώρα υπάρχει η ειρήνη του Χριστού. Η Εύα συμμάχησε με τον διάβολο και έφερε την έχθρα. Η Νέα Εύα, η Θεοτόκος, συμμαχεί με τον Τριαδικό Θεό και προσφέρει την ειρήνη. Μεγάλο αγαθό η ειρήνη, η Αγία Γραφή ονομάζει «άρχων ειρήνης» τον Χριστό, όπως και οι Πατέρες.
*Η ειρήνη του Χριστού είναι ενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Είναι ο Χριστός. «Αυτός εστίν η ειρήνη ημών, ο ποιήσας τα αμφότερα εν» (Εφ. 2, 14) και έδωσε την ειρήνη αυτή στον κόσμο μετά την Ανάσταση μαζί με τα άλλα δώρα του Αγ. Πνεύματος. Όπου βασιλεύει ο Χριστός εκεί απουσιάζει η ταραχή και η ακαταστασία. Και ο στόχος μας είναι να την αποκτήσουμε μέσα από τα μυστήρια της εκκλησίας.
Β) Η ΕΙΡΗΝΗ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ.
* Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης κάνει μια ανάλυση στο θέμα της ειρήνης: Έχουμε 3 μορφές ειρήνης, α) με τον εαυτό μας, όταν διώχνουμε τα πάθη και τους λογισμούς από την ψυχή μας και δεν ταραζόμαστε από αυτά β) με τον πλησίον, όταν προσέχουμε να μην προξενούμε σκάνδαλο στον διπλανό μας και φροντίζουμε πάντοτε να ειρηνεύει και γ) με τον Θεό, όταν φιλούμε τις εντολές Του και τα προστάγματά Του.
* Αν έχουμε αυτή την ειρήνη θα το καταλάβουμε στο πως αντιμετωπίζουμε αυτούς που μας έχουν κάνει κακό. Να τι λέει ο Προφήτης και ψαλμωδός: «μετά των μισούντων την ειρήνη, ήμην ειρηνικός, όταν ελάλουν αυτοίς επολέμουν με δωρεάν» (ψαλμ. 119, 7). Κριτήριο η συμπεριφορά μας απέναντι στην κακία. Ο Κύριος συγχωρούσε του Σταυρωτές Του.
* Ένας ειρηνικός άνθρωπος σκορπάει και στους διπλανούς του την ειρήνη. «Απόκτησε την ειρήνη μέσα σου και χιλιάδες άνθρωποι θα βρούν ανάπαυση κοντά σου» έλεγε ο Αββάς Ισαάκ. Στις ταραγμένες μέρες μας είναι μεγάλο πράγμα να είναι κανείς ειρηνικός. Οι άνθρωποι συνεχώς νευριασμένοι. Πέφτουν να κοιμηθούν και δεν τους πιάνει ο ύπνος. Ένας βαθύς ήσυχος ύπνος είναι σημάδι ότι η συνείδησή μας δε μας καταμαρτυρεί σε τίποτα. Η ψυχική ηρεμία, η ειρήνευση των ψυχικών μας δυνάμεων είναι κάτι το οποίο δεν εξαγοράζεται, δεν πωλείται πουθενά, κατορθώνεται όμως με ένα συνεχή πνευματικό αγώνα και την Χάρη του Θεού.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Στις ημέρες μας περισσότερο από κάθε άλλη εποχή έχει αναπτυχθεί η ειρηνόφιλος φιλολογία. Έχοντας η ανθρωπότητα ζήσει την φρίκη παγκοσμίων πολέμων, με όλες τις τραγικές συνέπειες, γίνονται προσπάθειες να επιβληθεί –το αγαθό αυτό- στις ανθρώπινες συνειδήσεις. Συνέδρια για την ειρήνη, οργανισμοί για την ειρήνη, συμφωνίες και πρωτόκολλα για την ειρήνη, πολιτιστικά και αθλητικά γεγονότα για την ειρήνη, τα παιδιά την ζωγραφίζουν, τα μεγαλύτερα την αποτυπώνουν στους τοίχους, στην μουσική, στα ρούχα, παντού...
Θα φωνάξω και εγώ σαν τον Ιερεμία (6, 14)... «Ειρήνη, ειρήνη και που εστίν η ειρήνη;». Όλοι μιλούν γι’αυτήν και όλοι την αγνοούν. Η Θεοτόκος γέννησε τον αρχηγό της ειρήνης ο οποίος κήρυξε πρώτα την προσωπική ειρήνη που έρχεται με την απουσία της αμαρτίας και της κακίας αλλά και την παρουσία της ανόθευτης αγάπης.
ΕΜΨΥΧΗ ΤΡΑΠΕΖΑ.
«Χαίρε έμψυχε τράπεζα, άρτον ζωής χωρήσασα» (κανών).
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Έμψυχη τράπεζα ονομάζει, (ο υμνωδός στον κανόνα) την Υπεραγία Θεοτόκο αφού αξιώθηκε να χωρέσει (βαστάξει) μέσα της τον άρτο της ζωής. Άρτος της ζωής, ο ίδιος ο Χριστός και το επιβεβαίωσε και με τα ίδια τα λόγια Του: «Εγώ ειμί ο άρτος της ζωής. Ο ερχόμενος προς με ου μή πεινάσει, και ο πιστεύων εις εμέ ου μή διψήση πώποτε» (Ιω. 6, 35). Σε άλλο σημείο θα πεί: «Εγώ είμαι ο άρτος που κατέβηκα από τον ουρανό. Όποιος θα φάει από αυτόν θα ζήσει εις τον αιώνα» (Ιω. 6, 51). Πως όμως ο Χριστός ζωοποιεί τον κόσμο;
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΟΥ.
* «Άρτος, τα λόγια τα σωτήρια», λέγει, ο Ι. Χρυσόστομος (PG 59, 259). Ψωμί που τρέφει, οι Ευαγγελικές αλήθειες. Σαν ζύμη ο Κύριος με την διδασκαλία του, ζύμωσε όλον τον κόσμο. Χώρισε όχι μόνο ιστορικά τον χρόνο σε π.Χ. και μ.Χ. αλλά και τον τρόπο σκέψης και προσέγγισης για κάθε ζήτημα του κόσμου που κατοικούμε.
*Το ευαγγέλιό Του, δεν είναι λογοτεχνικό και ρητορικό κατασκεύασμα, δεν είναι δελτίον θρησκευτικών ειδήσεων, ούτε προσπαθεί να εξουσιάσει δυναστικά τον άνθρωπο αλλά βοηθά τον κάτοικο αυτής της γης να ζήσει όχι μόνο με την ύλη, όχι εξουσιαζόμενος από αγχωτικές καταστάσεις, αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει από το στόμα του Θεού.
* Ο Απόστολος Παύλος, στην προς Εβρ. επιστολή του, σχολιάζει: «Ο λόγος του Θεού είναι ζων και ενεργής και κόβει πιο πολύ από κάθε μάχαιρα δίστομη, φθάνει στα κατάβαθα της ψυχής, αναμοχλεύει τα νοήματά του». Ο Κύριος ήρθε για να παρηγορήσει, να ενισχύσει, να χαλυβδώσει την υπομονή μας σε κάθε αντιξοότητα. Να μας μάθει την σιωπή και την σύνεση κάθε στιγμή που την χρειαζόμαστε.
Β) ΤΟ ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΙΜΑ ΤΟΥ.
* Περισσότερο από όλα η μετάληψη του Σώματος και του Αίματος είναι αυτή που προορίζει τον άνθρωπο όχι μόνο να τον χορτάσει αλλά και να τον μεταβάλλει σε «Θείας φύσεως κοινωνό» (Β΄ Πετρ. 1, 4). Ο ιερός Καβάσιλας παρατηρεί πως παίρνονταςτην Θ. Μετάληψη αυτή δεν μεταβάλλεται σε συστατικά του σώματος (αίμα, σίδηρο...) αλλά μεταβάλλει τον ίδιο τον άνθρωπο. Το σώμα και το αίμα Του είναι ισχυρότερα από τις δυνάμεις του σώματος του ανθρώπου. Αλλάζουν ριζικά σώμα και ψυχή.
* Μ’ αυτό γινόμαστε συγγενείς του Χριστού. Ο Κύριος ακουμπούσε τους ανθρώπους και χάριζε ζωή (χήρας Ναϊν υιός).Ο Κύριος κατοικεί σε μας και μας ζωοποιεί και μας αφθαρτίζεικαι γίνεται η απάντηση, το αντίδοτο σε κάθε ψυχική και σωματική μας ανάγκη. Πόσο λίγο λοιπόν γνωρίζουμε την ζωοποιούσα ιδιότητα του Κυρίου...
* Αντιδρούμε με διαφορετικούς τρόπους στα λόγια του Χριστού, στην μετάληψη του Δεσποτικού Σώματος. Πότε ειρωνεία, πότε συκοφαντία, πότε αμάθεια και διαστρέβλωση. Άλλοι επικροτούν και αποδέχονται την διδασκαλία Του. Όπως ακριβώς και στα λόγια κια στις πράξεις του Χριστού όταν ήταν στην γη. «Σαμαρείτη», «Άρχοντα των δαιμόνων», «ουδέποτε ελάλησεν άνθρωπος ως ούτος ο άνθρωπος» (Ιω. 7, 46). Ο λόγος του Κυρίου δίχαζε και το ίδιο γίνεται και σήμερα. Το ίδιο γίνεται και με το Δεσποτικό Σώμα. Ευλάβεια, συνήθεια, έθιμο, απαξίωση... Ότι πιο πολύτιμο έχουμε στο κόσμο είναι η Θ. Ευχαριστία.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Όλες αυτές τις ευεργεσίες του Χριστού αλλά και το πλήρωμα των χαρισμάτων βάστασε στην κοιλία της η Παναγία. Είναι σαν να μας έστρωσε το ουράνιο τραπέζι και πάνω να βρίσκεται ο Τροφέας πάσης της κτίσεως. Πεινασμένοι και φτωχοί ας βρεθούμε σ’αυτό και ας πούμε με τον υμνωδό – ψαλμωδό: «Γεύσασθαι και ίδετε ότι χρηστός ο Κύριος», Αλληλούια.
