(Ματθ. ε΄, 13-19).
ΑΓ. ΠΑΤΕΡΕΣ, ΟΙ ΑΛΗΘΙΝΟΙ ΠΟΙΜΕΝΕΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα τοποθετήθηκε κατάλληλα και σοφά για να στεφανώσει τους ανθρώπους εκείνους που ανήκουν στη χορεία των Αγ. Πατέρων, διαδόχων των Αποστόλων, των ποιμένων του χριστιανικού ποιμνίου. Οι Αρχιερείς είναι οι κατ’ εξοχήν ποιμένες της εκκλησίας, οι οποίοι βαστούν στα χέρια τους την ποιμαντική ράβδο, ένα σύμβολο εκκλησιαστικής εξουσίας. Αυτό εμμέσως παραπέμπει στην πνευματική εξουσία του ποιμένος.
Ο ποιμήν οφείλει όμως (πέρα από τον εξουσιαστικό του ρόλο) να δίδει καθημερινά το παράδειγμα της χριστοκεντρικής συμπεριφοράς και βιοτής. Έτσι κάθε φορά που ιερουργεί ο Αρχιερεύς εξέρχεται ο διάκονος (ή ο Ιερεύς) και εκφωνεί ένα στίχο από το σημερινό ευαγγελικό χωρίο: «Ούτω λαμψάτω το φως υμών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα καί δοξάσωσι τον Πατέρα υμών, τον εν τοις ουρανοίς» (Ματθ 5,16). Το νόημα (του χωρίου) με πολύ προσοχή και πνευματικό αγώνα εφάρμοσαν εμπράκτως οι Άγιοι πατέρες στην ζωή τους, ώστε να ονομάζονται αληθινοί ποιμένες. Ας δούμε λίγο την πορεία τους…
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
* Ο όρος ποιμήν και ποίμνη έχει δοθεί από τον ίδιο τον Κύριό μας: «εγώ είμι ο ποιμήν ο καλός, ο ποιμήν ο καλός την ψυχήν αυτού τίθησιν υπέρ των προβάτων» (Ιω. 10,11). Αλλά καί στον Πέτρο πού μετενόησε θα του αφήσει παραγγελία: «ποίμαινε τα πρόβατά μου» (Ιω. 21,16).
*Και η διδασκαλία αυτή της εκκλησίας απλώθηκε στον λαό. Έγινε θεματική αφορμή για εκκλησιαστική διακόσμηση, σε άμφια, σε γλυπτά, σε ζωγραφικές παραστάσεις κατακομβών. Τα πρωτοχριστιανικά κείμενα με «ιερό πάθος» σκιαγραφούσαν τον ρόλο του ποιμένος στον αιματοπότιστο αμπελώνα του Κυρίου. Μηνύματα και συμβολισμοί που αποκαλύπτουν την θεμελιώδη αρχή της θυσίας καί της προσφοράς του γνήσιου πνευματικού πατέρα, κατά μίμηση του Αρχιποίμενος Ιησού Χριστού.
*Τέτοιου πνευματικού μεγέθους υπήρξαν οι Άγιοι Απόστολοι, οι Θεοφόροι Πατέρες. Δεν έκαναν απλώς μία κοινωνική εργασία στον λαό, ούτε προσπάθησαν να λύσουν τα προβλήματά τους (κοινωνικά – πολιτικά – οικονομικά) αλλά έγιναν εκφραστές της αποκεκαλυμμένης αλήθειας του Θεού και προσπάθησαν να την κάνουν προσιτή καί στον απλό κόσμο.
*Ο Άγ. Ιωάννης της Κλίμακος δίνει τον ορισμό του αληθινού ποιμένος: «Ποιμήν της ποίμνης του Χριστού είναι εκείνος πού μπορεί να αναζητήσει καί να θεραπεύσει τα απολωλότα πρόβατα με την ακακία του, τον ζήλον του, και την προσευχή του».
Β) ΟΙ ΠΟΙΜΕΝΕΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ
* Σήμερα το ποίμνιο υποφέρει από τους κακούς ποιμένες. Η έλλειψη του παραδείγματος εκ μέρους αυτών καταργεί ουσιαστικά τα λόγια και τα κηρύγματά τους. Δεν βρίσκονται οδηγοί «κεκαθαρμένοι» ώστε με ασφάλεια, έλλειψη παθών και εμπαθών καταστάσεων να καταστούν απλανείς οδηγοί των προβάτων «εις νομάς σωτηρίους».
* Η σωτήρια διδασκαλία και η Ορθόδοξη Παράδοση (δηλ. η σώζουσα αγιοπνευματική διδασκαλία και η αδιάκοπη ενέργεια του Αγ. Πνεύματος) παραθεωρείται ή ενίοτε αλλοιώνεται καθώς διδάσκονται διδασκαλίες καινές (λέγε κενές) οι οποίες δηλητηριάζουν το ποίμνιο του Χριστού. Εύστοχα ο Απόστολος στην ομιλία του προς Εφεσίους θα πει ότι «λύκοι βαρείς μη φειδόμενοι του ποιμνίου» θα εμφανιστούν, οι οποίοι «λαλούντες διεστραμμένα του αποσπάν τους μαθητάς οπίσω αυτών» (Πράξ. κ, 30).
* Είναι ανάγκη λοιπόν, κλήρος και λαός να διδασκόμαστε από το παράδειγμα των Θεοφόρων Πατέρων, να μελετούμε τα λόγια και τις ενέργειες τους. Είναι τροφή για τον λιμό που υπάρχει και αντίδοτο για ότι θανάσιμο και επιβλαβές αντιμετωπίζουμε γύρω μας. Οι Αγ. Πατέρες είναι η αυθεντία στο χώρο της εκκλησίας μας. Η ζωή τους ταίριαξε απόλυτα με τα όσα άφησε ο Κύριός μας στην επίγεια διδασκαλία Του.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Αρκετοί από μας αγαπούμε τα λόγια των Πατέρων και τα έχουμε ως επιχειρήματα γιά κάθε τι πού εναντιώνεται στην πίστη μας. Μας λείπει όμως η εφαρμογή τους στην ζωή μας. Ο πατερικός λόγος ελέγχει, διορθώνει τον καλοπροαίρετο αποδέκτη του και τον προφυλάσσει από παρεκτροπές. Μέσα στην πολυφωνία, μέσα στην δημοκρατία, την πολιτισμικότητα, στην ελεύθερη διακίνηση ιδεών και φιλοσοφικών ρευμάτων είναι σημαντικό να υπάρχει ο φωτεινός ιδεολογικός δρόμος της πίστεως που θα οδηγεί και θα αγιάζει τα βήματά μας. Θα αναδείξει τόσο τους περιπατούντας αυτή την οδό όσο και τους πιστεύοντας στο κατά πολύ επίκαιρο σημερινό ευαγγελικό λόγιο: «Υμείς έστε το φως του κόσμου» (Ματθ. ε΄, 14-15).
