(Ματθ. ιθ΄, 16-26) ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα
ΤΟ ΒΑΘΥΤΕΡΟ ΝΟΗΜΑ ΤΩΝ ΕΝΤΟΛΩΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
«Ει δε θέλεις εισελθείν εις την ζωήν, τήρησον τας εντολάς»
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Υπάρχουν και σήμερα νέοι οι οποίοι σαν τον νεανίσκο του Αγ. Ευαγγελίου ενδιαφέρονται για την αιωνιότητα. Υπάρχουν νέοι που θέλουν να πλησιάσουν την χριστιανική διδασκαλία και να βάλουν τον Χριστό στην ζωή τους, αλλά έχουν και κάποιες ενστάσεις να καταθέσουν... Η συνηθέστερη που προβάλλουν αφορά το γεγονός, ότι ο χριστιανισμός προβάλλει ένα σύστημα εντολών το οποίο αδυνατούν να ακολουθήσουν... Μας αρέσει η προσευχή, μας αρέσει η καλοσύνη προς τους συνανθρώπους, ισχυρίζονται, αλλά υπάρχει αυτό το πλαίσιο που στην σημερινή ζωή φαντάζει ανεφάρμοστο... Νομίζω λοιπόν ότι πρέπει να δοθούν κάποιες διευκρινήσεις πάνω σε αυτές τις θέσεις.
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΝΤΟΛΩΝ
* Όσοι λοιπόν έχουν τον παραπάνω ισχυρισμό ας σκεφτούν ότι τίποτε στην ζωή μας δεν επιβιώνει χωρίς το πλαίσιο των εντολών. Σε μια οικογένεια, στην εργασία, σε οργανισμούς, σε συλλόγους ακόμα και στις εύθραυστες προσωπικές μας σχέσεις εμφανίζεται ως θεμελιώδη αρχή λειτουργίας. Εντολές και υποχρεώσεις, γίνονται αποδεκτές σεβαστές από τα μέλη μιας κοινωνίας, ή μικροκοινωνίας, ώστε να υπάρχει συνεννόηση, άνθηση και πρόοδος.
*Πόσοι άνθρωποι δεν έζησαν με τις εντολές των γονέων τους, μαθητές με τις εντολές των διδασκάλων τους και άνθρωποι με τις εντολές φίλων τους. Πόσοι από αυτούς δεν θυσίασαν από τον προσωπικό τους χρόνο, τις φιλοδοξίες τους, την καλοπέρασή τους, για να τις εφαρμόσουν δείχνοντας συνέπεια σε αξίες και αρχές κατά την διάρκεια της ζωής τους.
*Δεν καταργούν την δημοκρατικότητα και το αυτεξούσιο στην πίστη μας; θα αναρωτηθούν ίσως κάποιοι… Αδελφοί μου, κάθε ‘μή’ του Χριστού δεν έχει απαγορευτικό χαρακτήρα! Αλλά προτρεπτικό! Το κάθε ‘μή’ είναι μία φραγή σε αρνητικές επιπτώσεις που ακολουθούν αυτές τις πράξεις. Δύσκολο αλλά ασφαλές, βαρύ αλλά σωτήριο. Μοιάζει με την εντολή ενός καρδιολόγου προς τον ασθενή που έχει πάθει έμφραγμα: ‘Μην καπνίζεις’. Δεν τον δένει ούτε τον βάζει σε απομόνωση, αλλά του τονίζει τις ολέθριες συνέπειες.
*Και δείτε παρακαλώ πέρα από την εντολή. Μόνος του ο άνθρωπος που θα την παραβεί, εάν είναι συνετός, δίνει οδηγίες σ’ άλλους μέσα από την αρνητική του πείρα και παίρνει έστω και αργά μέτρα και μεθόδους που εξ’ αρχής του πρότεινε η εντολή του Θεού. Η χριστιανική πίστη μας με αγάπη παρέχει έτοιμα και μεθοδευμένα όσα είναι ωφέλιμα και σωτήρια για μια «εν Χριστώ» βιωτή.
Β) Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΥΠΗΚΟΟΣ ΤΩΝ ΕΝΤΟΛΩΝ
* Ο Χριστός μας κατά τον Απόστολο έγινε «υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε Σταυρού» (Φιλιπ. 2,8). Εφάρμοσε τις εντολές του Θεού – Πατέρα. Προσευχόμενος λίγο πριν το Πάθος είπε: «όχι όπως εγώ θέλω αλλά όπως θέλεις Εσύ» (Ματθ. 26,39). Ακολούθησε με ακρίβεια το σχέδιο του Τριαδικού Θεού για την σωτηρία του ανθρωπίνου γένους.
* Μέσα λοιπόν στην Καινή Διαθήκη ευρίσκεται ο νόμος του Θεού για τον άνθρωπο. Νόμος ‘παιδαγωγός εις Χριστόν’ που ανάλογα με την προαίρεση του ατόμου οδηγεί βαθμηδόν προς την τελειότητα. Ο Άγιος Μάξιμος απλά θα υπογραμμίσει: «Αυτός που δέχεται μία των εντολών του Χριστού, μυστικά κρύβει την Αγία Τριάδα στην ύπαρξή του».
* Μιά από τις εντολές του Χριστού είναι η Θ. Λειτουργία, το κορυφαίο αυτό μυστήριο σωτηρίας. Ο ίδιος ο Κύριος μας δίνει την εντολή: «Τούτο ποιείτε είς την εμήν ανάμνησιν» (Λουκ. 20,19). Γι’ αυτό και εμείς σε κάθε Λειτουργία εφαρμόζουμε την σωτήριο εντολή και προσευχόμενοι λέγομεν: «Μεμνημένοι τοίνυν της σωτηρίου ταύτης εντολής και πάντων των υπέρ ημών γεγενημένων».
* Πόση αξία έχουν οι εντολές του Χριστού... πόσο όμορφα και σωτήρια μας προφυλάσσουν, σαν τον στοργικό πατέρα που συμβουλεύει τα παιδιά του. Δεν υπάρχει λοιπόν τιμωρία και φόβος, αλλά ως συνέπεια παραβατικής συμπεριφοράς βιώνουμε προσωπικά αδιέξοδα και βασανιστικές ενοχές. Ο Θεός της αγάπης δεν επιβάλλεται δικτατορικά στον ελεύθερο άνθρωπο απειλώντας τον με το φόβητρο της κολάσεως.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Καλά όλα αυτά θα μου πείτε! Αλλά δεν μπορούμε, δεν έχουμε προϋποθέσεις για να τα εφαρμόσουμε... Ακούστε τους Πατέρες να προβαίνουν σε μια φωτισμένη τοποθέτηση . Όταν προσπαθούμε να τηρήσουμε το Ευαγγέλιο στην ζωή μας, θα δούμε εκ πείρας, ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε σε απόλυτη συμφωνία με έναν τέτοιο τέλειο Θεό! Έτσι αρχίζει το κλάμα, η μετάνοια, η θλίψη, το κατά Θεόν πένθος, η καρδιακή προσευχή, που οδηγεί τον άνθρωπο μέσα από την ταπείνωση στον δρόμο για την σωτηρία του. Εάν το καταφέρουμε συμβαίνει το καταπληκτικό: «ο έχων τας εντολάς μου και τηρών αυτάς, εκείνος εστίν ο αγαπών με· ο δε αγαπών με αγαπηθήσεται υπό του Πατρός μου και εγώ αγαπήσω αυτόν και εμφανίσω αυτώ εμαυτόν» (Ιωάν. 14, 21).
