ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα
(Φιλιπ., 4, 4-9).
ΠΑΝΤΟΤΕ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟΣ...
«Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε. Πάλιν ερώ χαίρετε» (Φιλ. 4, 4).
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η σημερινή επιστολή του Παύλου ονομάστηκε ‘επιστολή της χαράς’. Κάποιος που θα την διαβάσει θα νομίσει ότι ο Παύλος ζει μια ζωή που τον καθιστά ικανό να αποτυπώσει την όμορφη στιγμή στο άψυχο χαρτί... να την μοιραστεί με όσους αγαπάει, όπως κάνουμε και εμείς μόλις δεχθούμε κάτι ευχάριστο στην ζωή μας. Που είναι λοιπόν ο Παύλος και χαίρεται τόσο; Τι όμορφο του έστειλε ο Θεός και δεν μπορεί παρά να το μοιραστεί με όσους αγαπά; Θα σας πω αμέσως: Ο Παύλος είναι χαρούμενος γιατί βρίσκεται στην φυλακή δεμένος σαν κακούργος και περιμένει από ώρα σε ώρα να ανοίξει η πόρτα της και να τον φωνάξουν για εκτέλεση...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ.
* Ο άνθρωπος πάντα επιθυμούσε να έχει στην ζωή του χαρά. Μια χαρά που θα αποδίωκε τα ‘νέφη των λυπηρών’ και θα ερχόταν – σαν ευλογημένη κατάσταση – να προσδώσει ηρεμία και γαλήνη στην ψυχή. Και αυτό σαν γενική θεώρηση δεν είναι εφάμαρτο και απορριπτέο από την διδασκαλία της εκκλησίας. Η πίστη μας δεν μας θέλει να ζούμε μέσα στην λύπη και την μιζέρια.
*Το εφάμαρτο όμως έγκειται στους τρόπους με τους οποίους προσπαθούμε να αντλήσουμε την χαρά. Συνήθως τους τρόπους αυτούς μας τους επιβάλλουν οι άλλοι και δεν τους διαλέγουμε προσωπικά. Π.χ. τρόπος διασκέδασης και ψυχαγωγίας (=αγωγή ψυχής) είναι ένα ξενυχτάδικο με υψηλά ‘ντεσιμπέλ’, καπνούς, φώτα, σκοτάδι, ποτά... Βγαίνουμε και νομίζουμε ότι έχουμε χαρεί, έχουμε ξεδώσει, ‘τα σπάσαμε’ και η ζωή μας θα είναι χαρούμενη... Κάποιοι πλουτίζουν με τον μονόδρομο που μας επιβάλλουν στην διασκέδαση.
*Αν και η χαρά είναι πνευματικό αγαθό, εμείς εκ των πραγμάτων κάνουμε λάθος, αφού την ψάχνουμε στην ύλη! Είναι τόσο ευαίσθητη αυτή η κατάσταση ώστε αποδρά από τον εσωτερικό μας κόσμο μόλις την αναμείξουμε με το συμφέρον, την ιδιοτέλεια, την εξαπάτηση του συνανθρώπου μας. Όσο και αν νομίζουμε ότι την κατέχουμε, όσο και αν προσπαθούμε να πείσουμε τον εαυτό μας ότι είμαστε μέτοχοι, αυτή θα ξεχωρίζει για την γνησιότητά της όπως το φως από το σκοτάδι.
Β) ΑΛΗΘΙΝΗ ΧΑΡΑ.
* Κάθε αμαρτία ενεργεί σαν το ναρκωτικό. Δίνει πρόσκαιρη και ψεύτικη χαρά και μετά την δράση της βυθίζει τον άνθρωπο σε ακόμα λυπηρότερες καταστάσεις. Μέλι στην αρχή, φαρμάκι στο τέλος. Η χαρά έρχεται με τον ερχομό του Χριστού. Και επειδή αυτό δεν συμβαίνει μέσα μας την αγνοούμε. Επειδή οι επιλογές μας είναι διαφορετικές δεν μπορούμε καν να υποψιαστούμε την χαρά που κρύβει η πνευματική ζωή...
* Η φυλακή του Παύλου είναι παράδεισος. Ο θάνατος καραδοκεί και η ψυχή του έχει αγαλλίαση. Λίγο πιο κάτω από την φυλακή του δέσμιου Αποστόλου είναι τα ανάκτορα του Νέρωνα. Ο βασιλιάς έχει ότι θέλει, ότι επιθυμεί για να ζει με χαρά, και όμως στην ιστορία άφησε το όνομά του ως το απαίσιο ανθρωπόμορφο τέρας της Ρώμης. Ζούσε την διαστροφή της χαράς, μια εντελώς αφύσικη κατάσταση. Αυτή μπορούμε να την καταλάβουμε γιατί σίγουρα μέσα από την αμαρτία μας έχει αγγίξει.
*Ο Παύλος όμως μέσα από το υγρό κελί του φωνάζει: «Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε. Πάλιν ερώ, χαίρετε» (Φιλ. 4, 4). Σε όποια δοκιμασία και να βρίσκεστε να είστε χαρούμενοι! «Χαίρετε και αγαλλιάσθε, ότι ο μισθός υμών πολύς εν τοις ουρανοίς», είχε πει πριν τον Παύλο ο Χριστός. Αυτή η δύναμη και η πίστη μπορεί να σε κάνει διαχειριστή της ζωής που ζεις. Να μετατρέψεις εσύ... το περιβάλλον σου σε χαρά και τα ενάντια σε θετικά.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Πηγή της χαράς είναι ο Χριστός. Πως θα το καταλάβω; Πως θα το εμπεδώσω βιωματικά; Μην ψάχνεις θεωρίες! Έλα στα Άγια Μυστήρια και αυτά θα σε διδάξουν και αυτά θα μετατρέψουν την ζωή σου. «Γεύσασθαι και ίδετε ότι χρηστός ο Κύριος, Αλληλούια»!
ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΟΡΤΑΣΕΙΣ ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΚΥΡΙΟΥ;
«Μη ως Ιουδαίοι εορτάσωμεν το Πάσχα ημών».
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Τα σημερινά λόγια του Αγ. Ευαγγελίου μοιάζουν με μία καλοδουλεμένη ζωγραφική παράσταση που ωστόσο είναι πολυπρόσωπη και πολυπληθής. Κεντρικό πρόσωπο ο διδάσκαλός μας, ο οποίος έρχεται στην Αγ. Πόλη γιά το εκούσιο πάθος Του. Εδώ ας αφήσουμε ακριβώς το μελωδό να μας ομιλήσει: «Σιγησάτω πάσα σαρξ βροτεία και στήτω μετά φόβου και τρόμου, και μηδέν γήινον εν εαυτή λογιζέτω· ο γαρ Βασιλεύς των βασιλευόντων και Κύριος των κυριευόντων προσέρχεται σφαγιασθήναι και δοθήναι είς βρώσιν τοίς πιστοίς...» (Χερουβικόν Μεγ. Σαββάτου). Και αν η σιγή έρχεται αντίθετη με την βοή του πλήθους, αν η χαρά αντιπαλεύει τον φθόνο και την ζήλεια και κακία των Φαρισαίων και Αρχιερέων, τότε μπορούμε να καταλάβουμε ότι υπάρχουν διάφορες οπτικές γωνίες γιά να παρατηρήσουμε το γεγονός.
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΟΠΤΙΚΕΣ ΓΩΝΙΕΣ.
* Η οικογένεια του Λαζάρου υποδέχεται στο σπίτι της τον Χριστό και κάνει δείπνο ευγνωμοσύνης και η Μαρία μύρα προσφέρει στον Κύριο.
* Ο Ιούδας εκδηλώνει φανερά πλέον την αγάπη στο χρήμα παρά στον Χριστό.
* Οι Αρχιερείς θεωρούν την επίσκεψη του Κυρίου ευκαιρία να τον εξοντώσουν. Βλέπουν ότι ο λαός έχει κάνει στροφή προς τον Χριστό. Το θαύμα της Αναστάσεως του Λαζάρου δίνει αφορμή να ενσαρκώσουν πάνω στο μοναδικό πρόσωπο του Θεανθρώπου όλες τις προσδοκίες τους.
* Ο όχλος με περιέργεια συγκεντρώνεται να τον δεί και να λάβει εικόνα ‘ιδίοις όμμασι’ γι’ αυτόν αλλά και γιά το θαύμα που έκανε στο Λάζαρο.
* Πόσο διαφορετική στάση παίρνει κάθε ένας έναντι του Χριστού! Το βλέπουμε στο ευαγγελικό ανάγνωσμα, το παρατηρούμε στην ζωή μας. Με διαφορετικά κίνητρα θα προσέλθουμε στις ακολουθίες της Αγίας και Μεγ. Εβδομάδας, ανάλογα με το επίπεδό μας, τις πνευματικές μας αναζητήσεις, τους στόχους μας.
Β) Η ΕΙΛΙΚΡΙΝΗΣ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΜΑΣ.
* Υπάρχουν όμως και εκείνοι που με μύρα ευγνωμοσύνης και δάκρυα μετανοίας θα υποδεχθούν τον Κύριο στην καρδιά τους και θα τον προσκαλέσουν στο σπίτι τους, σαν τον Λάζαρο, γιά να δειπνήσουν και να ακούσουν την γλυκύτατη φωνή του Ιησού: «Τούτο το Πάσχα επεθύμησα φαγείν μεθ’ υμών». Να αποκτήσουν κοινωνία μαζί Του, να κρύψουν το Θησαυρό της Θ. Κοινωνίας στην ψυχή τους.
* Υπάρχουν ψυχές που αυτές τις άγιες ημέρες θα φύγουν από την επιφάνεια και θα κατέλθουν στο βάθος των νοημάτων που απορρέουν από την θυσία του Κυρίου και θα σταθούν δίπλα στον πόνο και την δοκιμασία Του. Θα τον συντροφεύσουν στο πάθος, στην μαστίγωση, στην ειρωνεία, στον Γολγοθά, γιά να ζήσουν έπειτα και την Ανάστασή Του.
* Τέλος υπάρχουν και εκείνες οι περιπτώσεις, οι σπάνιες και μοναδικές, που το πάθος του Κυρίου μας θα γκρεμίσει τον πέτρινο όγκο της αθεΐας, της απιστίας, των παθών, της αδιαφορίας, της μοναξιάς, της απελπισίας και θα χαρίσει (ο Κύριος) την Ανάσταση του εσωτερικού κόσμου.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η Μεγάλη Εβδομάδα ανοίγει την αυλαία της. Το θέαμα είναι καταπληκτικό, τα νοήματα ανεξάντλητα. Οι εκκλησιές θα γεμίσουν με κόσμο... οι καρδιές θα γεμίσουν με ουρανό; Πως θα πλησιάσουμε τον διδάσκαλό μας; «Μη ως Ιουδαίοι εορτάσωμεν το Πάσχα ημών» όπως λέει το τροπάριο, αλλά «Δεύτε ούν και ημείς κεκαθαρμέναις διανοίαις, συμπορευθώμεν αυτώ και συσταυρωθώμεν... ίνα και συζήσωμεν αυτώ» όπως ακριβώς μας λέει ένα ωραιότατο τροπάριο απόψε το βράδυ...