ΤΟ ΠΛΑΝΗΘΕΝ ΠΡΟΒΑΤΟΝ.
«εμόν βρώμα εστίν ίνα ποιώ το θέλημα του πέμψαντός με
και τελειώσω αυτού το έργον...» (Ιω. 4, 34).
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Κάθε ενέργεια του Ιησού, όπως την καταγράφουν οι θείοι και ιεροί Ευαγγελιστές, απέβλεπε στη σωτηρία του πλανηθέντος προβάτου. «Και το πλανηθέν ορειάλωτον ευρών, πρόβατον τοις ώμοις αναλαβών, τω Πατρί προσαγάγη» (Θεοτοκίον δ΄ ηχ.). Η σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού είχε αποκλειστικό σκοπό την σωτηρία της ανθρωπίνης πεπτωκυίας φύσεως. Δεν δίστασε για αυτό, ο Κύριός μας, να αγνοήσει κάθε τι κοινωνικά αποδεκτό, να εκπλήξει με τη συμπεριφορά και τις επιλογές Του μία κοινωνία (της τότε εποχής) που σκεπτόταν πολύ διαφορετικά. Η χάρις του Θεού αποβλέπει σε δικαίους και αδίκους. Ο Κύριός μας «πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωση αληθείας ελθείν» (Α΄ Τιμ. 2, 4).
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) ΚΟΝΤΑ ΣΤΟΥΣ ΑΜΑΡΤΩΛΟΥΣ
* Δεν ήταν η μοναδική περίπτωση της Σαμαρείτιδος (που παρουσιάζει σήμερα το άγιο Ευαγγέλιο) κατά την οποία ο Χριστός αγνόησε τους τύπους και τα επικρατούντα κοινωνικά ήθη της εποχής. Για να σώσει τον άνθρωπο μίλησε με αμαρτωλούς που οι υπόλοιποι περιφρονούσαν, με γυναίκες δημόσια, που και αυτό ήταν κατακριτέο, καθώς η θεία χάρη «επινοεί» τρόπους για να σώσει τον παραστρατημένο. Ο ι. Χρυσόστομος στην κυριολεξία ισχυρίζεται ότι είναι «ευμήχανος ο Θεός», δηλαδή μηχανεύεται καλούς τρόπους – μεθόδους – σχέδια για να οδηγήσει τον άνθρωπο στην σωτηρία.
* Θυμηθείτε λοιπόν τον Ζακχαίο αλλά και τον Τελώνη Ματθαίο, οι οποίοι ήταν πρόσωπα απορριπτέα και κατακριτέα (λόγω της ιδιότητος και των πράξεών τους) από όλους τους συμπατριώτες τους. Αγανακτούσαν λοιπόν βλέποντας τον Χριστό να συναναστρέφεται με όλους αυτούς και να κάθεται στα τραπέζια τους· «διατί μετά των τελωνών και αμαρτωλών εσθίει ο Διδάσκαλος υμών; Ο δε Ιησούς ακούσας είπεν αυτοίς· Ου χρείαν έχουσιν οι ισχύοντες ιατρού, αλλ’ οι κακώς έχοντες» (Ματθ. 9, 10 – 12) και πράγματι ο Κύριος, ως καρδιογνώστης, απέβλεπε στη διόρθωση όλων αυτών αγνοώντας τύπους και κοινωνικές υποδείξεις.
* Λησμονούμε πολλές φορές ότι ο Χριστός δεν βλέπει μόνο την εξωτερική εικόνα του ανθρώπου. Εμείς αντίθετα στεκόμαστε επιπόλαια μόνο σε αυτήν, καθώς αρκούμαστε στην παρατήρηση και επιφανειακή κρίση του συνανθρώπου μας, για να καταλήξουμε σε γρήγορα και αβάσιμα συμπεράσματα γι’ αυτόν. Έτσι συχνά – πυκνά επέπληττε τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους (που έκαναν το ίδιο) λέγοντας: «Μη κρίνετε κατ’ όψιν, αλλά την δικαίαν κρίσιν κρίνατε» (Ιω. 7, 24).
Β) Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΜΑΡΤΩΛΗ ΓΥΝΑΙΚΑ
* Συνεπικουρούμενοι από τις ανωτέρω διαπιστώσεις μπορούμε να αντιληφθούμε, έστω και ακροθιγώς, αξιοπρόσεκτα στοιχεία του διαλόγου Ιησού – Σαμαρείτιδος. Ο Χριστός ομιλεί με μία αμαρτωλή γυναίκα (γνωρίζει το παρελθόν της), αλλά και αλλόφυλη (υποδεέστερης εθνικής καταγωγής), που δεν ανήκε στο ισραηλιτικό έθνος. Απαράδεκτο για έναν ευσεβή Ιουδαίο. Ομιλεί με μία αιρετική γυναίκα, αφού είχαν αλλοιώσει αρκετά οι Σαμαρείτες την παραδεδομένη Ιουδαϊκή πίστη.
* Έρχεται λοιπόν ο Χριστός, καταργεί αυτό το μίσος και την αντιπαλότητα, γλωσσικές και θρησκευτικές τυχόν διαφορές και δεν προβαίνει σε διακρίσεις που αφορούν την εθνική καταγωγή, ακόμα και το αν έχει μπροστά του άντρα ή γυναίκα. Πάνω σ’ αυτό εδράζονται όσοι (εκ του χώρου της Εκκλησίας) επιχειρούν διάλογο με τους ετεροδόξους, όμως στην πορεία αυτή λησμονούν κάτι πολύ βασικό το οποίο έθεσε ως προϋπόθεση διαλόγου (και επίλυσης διαφορών) ο Χριστός στη Σαμαρείτιδα: «ΕΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ ΔΕΙ ΠΡΟΣΚΥΝΕΙΝ ΤΟΝ ΘΕΟΝ» (Ιω. 4, 24).
* Οι σημερινοί «ενωτικοί» πνευματικοί ηγήτορες αυτό παντελώς το αγνοούν. Θεωρούν ότι ο καθένας φέρνει μέσα στη «διαθρησκειακή κοινωνία» ότι και όπως το έχει ασπαστεί. «Μέρος της αλήθειας», το ονομάζουν στις διακηρύξεις τους, λες και η διδασκαλία της Ορθοδοξίας δεν είναι η φανέρωση «εν συνόλω» της αγιοπνευματικής διδασκαλίας του Τριαδικού Θεού. Αυτό που μία αμαρτωλή γυναίκα (και μετέπειτα αγία της Εκκλησίας) κατανόησε οι διπλωματούχοι με διατριβές θεολόγοι είτε δεν το αντιλαμβάνονται (;), είτε δεν τους συμφέρει...
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Είναι όμως παρατηρημένο το γεγονός ότι στον κόσμο που ζούμε αδιαφορούμε συστηματικά για την γνώση του Θεού. Μία γυναίκα Σαμαρείτιδα (μέσα στην αμαρτία της) δείχνει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για την λατρεία του Θεού που μας καταπλήττει. Εμείς απαράδεκτοι δεν Τον αναζητούμε, δεν ενημερωνόμαστε, δεν ασχολούμαστε μαζί Του. Ένα ζευγάρι παπούτσια, μία τσάντα καταναλώνει περισσότερο χρόνο έρευνας (σε σχέση με τον Θεό) και ας τα πετάξουμε στα σκουπίδια μετά από μερικές ημέρες. Ο Κύριός μας διέκρινε την προθυμία αυτή στην Σαμαρείτιδα. Της μίλησε για πράγματα που οι εκλελεγμένοι μαθητές Του δεν είχαν ποτέ ακούσει! Ας ζηλώσουμε το ενδιαφέρον της. «Τιμήσατε τον Θεόν πλέον της συνηθείας» προτρέπει όλους εμάς τους πιστούς ο Άγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος, θέλοντας να διεγείρει τους ευσεβείς πιστούς προς ενδελεχή μελέτη και βιωματική προσέγγιση του μεγάλου Λυτρωτού και Ευεργέτου μας.