ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα (Ιω. γ΄, 13-17)
Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ
«ότι το φως ελήλυθεν εις τον κόσμον, και ηγάπησαν
οι άνθρωποι μάλλον το σκότος ή το φως» (Ιω. γ΄, 19).
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η Εκκλησία μας, μια Κυριακή πριν το μεγάλο εόρτιο γεγονός της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, επιθυμεί να προετοιμάσει τα τέκνα της πνευματικά με στόχο να κατανοήσουν πληρέστερα το νόημα της εορτής. Ακούγοντας και εμείς λόγους που αφορούν το «ζωοποιόν ξύλον», αυτομάτως στρεφόμαστε διανοητικά στον Γολγοθά του Κυρίου και την πένθιμη ημέρα της Μεγ. Παρασκευής. Πένθιμη; Όχι! Διαφωνεί και στέκεται απέναντί μου ο Ι. Χρυσόστομος: «ο Χριστός επί του Σταυρού και ημείς εορτήν και πανήγυριν άγομεν» (ομιλία Β΄, PG 49, 407) και εγώ αναγκάζομαι να αναμοχλεύσω την σκέψη μου... Πράγματι, όπου υπάρχει γεγονός που συντελεί στην σωτηρία και μετάνοια του ανθρώπου μόνο χαρά μπορεί να πηγάζει. Η σημερινή Ευαγγελική περικοπή είναι μέρος του διαλόγου Χριστού – Νικοδήμου (κρυφού μαθητή του Κυρίου). Μεταξύ άλλων ο Κύριος μιλά για το Φως που έλαμψε στον κόσμο και την ελεύθερη επιλογή κάποιων να βρίσκονται στο σκοτάδι...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΦΩΣ
* Σε αρκετές εορτές η Εκκλησία μας κάνει λόγο για Φως. Γιατί πραγματικά η έλευση του Χριστού έγινε το πραγματικό φως που έβγαλε από το σκοτάδι της αμαρτίας την ανθρώπινη ύπαρξη. Στο εξαποστειλάριον της Βαπτίσεως: «Επεφάνη ο Σωτήρ... και τους εν σκότει και σκιά, καθεύδοντας εφώτισε...», σε αυτό της Πεντηκοστής: «Φως ο Πατήρ, Φως ο Λόγος, Φως και το Άγιον Πνεύμα... πας ο κόσμος φωταγωγείται...», αλλά και σε έτερον της Μεταμορφώσεως: «Φως αναλλοίωτον, Λόγε, φωτός Πατρός αγεννήτου, εν τω φανέντι φωτί σου σήμερον εν Θαβωρίω... φωταγωγούν πάσαν κτίσιν», η ορθόδοξη υμνολογία χρησιμοποιεί τη έννοια του φωτός που θα μας απασχολήσει σήμερα.
* Αλλά και ο ίδιος ο Κύριος μας μίλησε και έδωσε στην πλάση την ωραιότατη ρήση: «Εγώ ειμί το φως του κόσμου· ο ακολουθών εμοί ου μή περιπατήση εν τη σκοτία, αλλ’ έξει το φως της ζωής» (Ιω. η΄, 12). Πράγματι, ο Χριστός τούτο το φως δεν το κρατά αποκλειστικά για την Θεότητά Του, αλλά προσκαλεί τους ανθρώπους να λάβουν μέρος σε μια φωτεινή λαμπαδηδρομία, που αντί για δάδες φωτεινές θα σκορπούν φως τα ευλογημένα έργα της καλοσύνης: «Ούτω λαμψάτω το φως υμών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον Πατέρα υμών τον εν τοις Ουρανοίς» (Ματθ. ε΄, 16).
* Έτσι και τώρα, λίγο πριν την Ύψωση, ο λόγος του Ιωάννη γίνεται συμβολικός: «και καθώς Μωυσής ύψωσε τον όφιν εν τη ερήμω, ούτω υψωθήναι δεί τον Υιόν του ανθρώπου» (Ιω. γ΄, 14). Το φωτεινότερο έργο, το σωτήριο για τους ανθρώπους (η Σταύρωση του Χριστού) υψώνεται, ξεχωρίζει απ’όλα τα επίγεια έργα, καθώς ο μονογενής Ιησούς θυσιάζεται με αγάπη για το πλάσμα Του. Αυτό μιμήθηκαν οι Άγιοι, αυτό το φωτεινό μονοπάτι ακολούθησαν, αφού η αγάπη τους για τον Χριστό είχε καταλάβει όλη την ύπαρξή τους.
Β) ΜΑ ΑΚΟΜΑ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΠΙΜΕΝΕΙ ΣΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ
* Πολλές φορές στην ζωή μας νιώθουμε ότι γύρω μας υπάρχει ψηλαφητό σκοτάδι. Αισθανόμαστε, ότι κινούμαστε διαρκώς σε μια ατέλειωτη ασέληνη νύχτα, την οποία οι σκιές που ανταμώνουμε την κάνουν να φαντάζει τρομακτική. Η πονηρία, το ψεύδος, η εκμετάλλευση και η εξαπάτηση είναι τα επικρατούντα στοιχεία μιας ζωής χωρίς φως, χωρίς Χριστό... Τόσα χρόνια μετά την εμφάνιση του Θεανθρώπου και οι άνθρωποι «ηγάπησαν μάλλον το σκότος ή το φως» αφού σύμφωνα με τον Κύριο «ην γαρ πονηρά αυτών τα έργα» (Ιω. γ΄, 19).
* Και αν το αισθητό φως λάμπει και φωτίζει τον υλικό κόσμο που κατοικούμε, η ουσία είναι ότι χάσαμε τον εσωτερικό φωτισμό του νοός. Εκείνον που ανάβει λύχνο διακρίσεως στις επιλογές και τις ενέργειές μας. Δεν ξέρουμε ή καλύτερα δεν μας ενδιαφέρει να προσευχηθούμε και να επικοινωνήσουμε με το φως. Τρωγλοδύτες, σαν εκείνους στο μύθο του Πλάτωνα, που δεν έμαθαν και δεν συνήθισαν ποτέ το φως. Ας ζηλώσουμε τον Μωυσή, που το πρόσωπό του έλαμψε («εν τω ομιλείν τω Θεώ» Εξ. 34, 29) κατά την διάρκεια της συνομιλίας του με το Θεό.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Τι λοιπόν λαμβάνουμε προσκυνητές του Εσταυρωμένου Ιησού; Ο Κύριός μας πάνω στο θρόνο της Δόξης Του πρόσφερε το Σώμα και το Αίμα Του. Ανάλογα και η Εκκλησία κατά την Θεία Λειτουργία δίδει τα Τίμια Δώρα στον πιστό και έπειτα από την γεύση της υπερφυσικής τροφής τον προτρέπει δοξολογικά να υμνήσει τον Δωρητή της μέγιστης δωρεάς: «Είδομεν το φως το αληθινόν, ελάβομεν Πνεύμα επουράνιον, εύρομεν Πίστιν αληθή, αδιαίρετον Τριάδα προσκυνούντες, αυτή γαρ ημάς έσωσε». Ακόμα εσύ θα επιμένεις να ζείς στο σκοτάδι;
