ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα (Μάρκ. η΄, 34 - θ΄ 1)
ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΙ...
«απαρνησάσθω...αράτω...ακολουθήτω μοι».
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Δέος και συγκίνηση καταλαμβάνει τον ιερέα κατά την έναρξη της ακολουθίας της ιεράς Προθέσεως. Κρατώντας την Αγία Λόγχη και την ιερά Προσφορά την υψώνει έως του μετώπου του και ψελλίζει τούτα τα λόγια: «Εξηγόρασας ημάς εκ της κατάρας του νόμου, τω τιμίω σου αίματι· τω Σταυρώ προσηλωθείς και τη λόγχη κεντηθείς, την αθανασίαν επήγασας ανθρώποις· Σωτήρ ημών δόξα σοι.» (ακολουθία ι. Προθέσεως). Και είναι σαν να γίνεται αφετηρία όλης της εκκλησιαστικής μας ζωής ο πάντιμος Σταυρός, η θυσία του Ιησού στο Γολγοθά, το κέντρο του κόσμου και της υπάρξεώς μας. Κυριακή μετά την Ύψωση και το Ευαγγελικό ανάγνωσμα μας προτρέπει στην άρση του προσωπικού μας σταυρού μέσα από τρία ρήματα τα οποία θα δούμε διεξοδικότερα...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) «ΑΠΑΡΝΗΣΑΣΘΩ»
* «Τι να απαρνηθώ και τι να εγκαταλείψω σ’ αυτήν την ζωή;» διερωτάται γεμάτος απορία ο σύγχρονος άνθρωπος. Και πράγματι είναι αδύνατον η κοινωνία της απόλαυσης και της αφθονίας να κατανοήσει την ωφέλεια της στέρησης και της δοκιμασίας. Η φιλοσοφία του να κάνω εύκολη και απλή την ζωή μου (;) δεν θα επέτρεπαν να απαρνηθώ την φιλαυτία μου, τους εφήμερους στόχους μου και τα δεσμευτικά πλαίσια που άλογα «εκυοφόρησα» για να φυλακισθώ! Γι’ αυτό και όταν φτάνουν δοκιμασίες που μας ξεβολεύουν δεν έχουμε την δύναμη την ψυχική να τις αποδεχθούμε.
* Απαρνούμαι λοιπόν το προσωπικό φίλαυτο και φιλήδονο θέλημά μου και εναρμονίζομαι με αυτό του Θεού. Εξέρχομαι από την νομιζόμενη ασφάλεια που παρέχουν οι επιλογές μου και ενστικτωδώς αναζητώ την συμπόρευση με τον Ιησού στην οδό του Πάθους και του Σταυρού. Και ο κόσμος γύρω ξεκινάει την ειρωνεία... «με τις γιαγιάδες και τους παππούδες κατάντησες» (!) θα πουν πικρόχολα. Όχι! «Πιστεύω σ’Αυτόν που σταύρωσε την αμαρτία» (Γρηγ. Παλαμά, Ομιλία ια΄, PG 151, 125B), απαντάει μαζί με τον αγ. Ιγνάτιο τον Θεοφόρο ραπίζοντας τον διάβολο και το κοσμικό φρόνημα της γης που κατοικούμε...
Β) «ΑΡΑΤΩ»
* Η άρση του σταυρού σχετίζεται με την αποδοχή του θεϊκού θελήματος (εκ μέρους του ανθρώπου) όχι με μια απλή μοιρολατρική κατάφαση σε όσα συμβούν, αλλά με μία συνειδητή, γεμάτη χαρά και εμπιστοσύνη, εγκόλπωση που οδηγεί στην οικειοποίηση της χάριτος του Θεού. Πράγματι εκεί οδηγούμαστε, αφού μιμούμαστε την υπακοή του Ιησού προς τον Πατέρα Του: «γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» (Φιλιπ. 2, 8).
* Τούτο το γνώρισμα αποτελεί στοιχείο γνησιότητας χριστιανικού ήθους. Κανένας δεν κατέκτησε τον ουρανό με άνεση και ευκολία. Οι στρατιές των Αγίων είναι η καλύτερη επιβεβαίωση των όσων παραπάνω είπαμε. Ιδιαιτέρως οι μάρτυρες απώλεσαν την ζωή τους κυριολεκτικά για να βρούν την ουσία της ζωής και του Ευαγγελίου.
Γ) «ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΤΩ ΜΟΙ»
* Η πορεία αυτή έχει προορισμό, έχει πρότυπο, έχει χνάρια που ο άνθρωπος της πίστεως ακολουθεί με προσοχή και ευλάβεια. Το πρότυπο είναι ο Σταυρός του Χριστού. Ας θυμηθούμε πως πολλοί που σταυρώνονταν ήταν εγκληματίες, η σταύρωσή τους οφειλόταν δηλαδή στον διάβολο και την αποδοχή της αμαρτίας. Αντίθετα στον άνθρωπο μιλάμε για δοκιμασίες που οφείλονται στην τήρηση των εντολών του Χριστού, στην προσήλωσή μας στις κατευθύνσεις της χριστιανικής διδασκαλίας.
* Οι άνθρωποι μέσα από άστοχες επιλογές αφ’εαυτού τους δημιουργούν σταυρούς ποικίλων θλίψεων και στην συνέχεια με ευκολία κατηγορούν τον Θεόν που τις παραχώρησε... Τέτοιες συμφορές χαροποιούν τον διάβολο, αφού καταφέρνει να πλήξει το πλάσμα που αγάπησε τόσο πολύ ο Θεός. Ο Σταυρός του Χριστού κρύβει μέσα του την παντοδυναμία της χάριτός Του, γι’αυτό και ο Παύλος δεν θα διστάσει να ομολογήσει: «Εμοί δε μη γένοιτο καυχάσθαι ει μη εν τω σταυρώ του Κυρίου Ιησού Χριστού» (Γαλ. 6, 14).
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Πριν το γεγονός της Αναστάσεως ο Σταυρός ήταν το ατιμωτικό μέσο για την πλέον επονείδιστη τιμωρία. Το άκουσμά του απέπνεε τρόμο, εξευτελισμό δημόσιο, φρίκη και αφόρητη οδύνη. Ο Χριστός μετέτρεψε όλα αυτά και έστρεψε όλη την οικουμένη σε μία εκ διαμέτρου αντίθετη θεώρησή του. Θυμηθείτε τι είπε ο άγγελος στις Μυροφόρες: «Ιησούν ζητείτε τον Ναζαρηνόν τον εσταυρωμένον· ηγέρθη, ουκ έστιν ώδε» (Μάρκ. 16, 6), δηλαδή την κατάρα την έκανε τιμητικό τίτλο Του, παράσημο αιώνιας θυσιαστικής αγάπης!
Περί των κηρυγματικών σχεδιαγραμμάτων