ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα (Α΄ Κορ. ιε΄, 1-11)
Η ΒΑΘΥΤΑΤΗ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ
« Έσχατον δε πάντων ωσπερεί τω εκτρώματι ώφθη καμοί» (Α΄ Κορ. 15, 8)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο η μέριμνα του Παύλου και το κοπιώδες έργο του προκειμένου να ιδρύσει, στερεώσει και διαφυλάξει την Εκκλησία του Χριστού. Τούτα όμως τα κατορθώματα ο συνετός κήρυκας του Ευαγγελίου τα αποδίδει στην Χάρη του Θεού: «Χάριτι δε Θεού ειμί ο ειμί» (Α΄ Κορ. 15, 10), προφυλάσσοντας τον εαυτό του με την ταπεινοφροσύνη, παραδειγματίζοντας συνάμα και όλους εμάς τους ακροατές του λόγου του.
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Η ΑΡΜΟΝΙΑ ΤΟΥ ΤΑΠΕΙΝΟΥ ΛΟΓΟΥ
* Μία μουσική διαχέεται στην πλάση όλη. Ο ταπεινός λόγος του Παύλου ηδύνει πνευματικά τις ακοές μας: «έσχατον πάντων» (Α΄ Κορ. 15, 8), τελευταίος όλων, ο Πρωτοκορυφαίος, το σκεύος της εκλογής, ο θεσπέσιος Παύλος! Ω μυροβόλος ταπεινοφροσύνη, τώρα γίνεσαι άρωμα και μυρίζεις τις υπάρξεις μας. Η λέξη αυτή δεν είναι μόνο μια τροπική αναφορά (τελευταίο πρόσωπο), αλλά αποκαλύπτει το ταπεινό φρόνημα του Αποστόλου.
* «Ωσπερεί τω εκτρώματι» (Α΄ Κορ. 15, 8), προχωρεί ακόμα περισσότερο στην σκάλα που οδηγεί προς την ταπεινοφροσύνη. Έκτρωμα (= έμβρυο που αποβάλλει πρόωρα η γυναίκα) το οποίο υστερεί (από όλες τις απόψεις) και είναι κατώτερο του βρέφους που γεννάται στην ώρα του. Έτσι χαρακτηρίζει ο Παύλος τον εαυτό του σε σχέση με τους άλλους Αποστόλους. Φαίνεται στα μάτια μας υπερβολικός αυτός ο χαρακτηρισμός, αλλά δεν είναι καθόλου ανεδαφικός. Ο Παύλος θυμάται καλά και τον χρόνο και τον τρόπο με τον οποίο κλήθηκε να υπηρετήσει τον Χριστό.
Β) ΕΜΝΗΣΘΗΝ ΗΜΕΡΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ…
* «Εδίωξα την Εκκλησία του Χριστού» (Α΄ Κορ. 15, 9). Νιώθω τελευταίος των Αποστόλων γιατί κάποτε μέσα στο σκοτάδι της αγνωσίας πολέμησα τον Διδάσκαλο της Αγάπης. Ο Παύλος διατηρούσε μία συνεχή μνήμη για την προτέρα του κατάσταση, η οποία τον προστάτευε από την υπερηφάνεια των τωρινών του κατορθωμάτων. Έτσι απέδιδε τα πάντα ευγνωμόνως στο Θεό, ο οποίος του χορηγούσε πλούσια την χάρη Του.
* Μία λέξη νομίζουμε ότι αποδίδει πλήρως την στάση του Παύλου και αυτή είναι η αυτομεμψία (= κατηγορώ τον εαυτό μου). Η λειτουργία της είναι σπουδαία για τον πνευματικό άνθρωπο. Οδηγεί αρχικά στην λύπη (για προηγούμενα αμαρτήματα) και αυτή με την σειρά της στην μετάνοια. Δεν είναι μια ψυχική κατάσταση που οδηγεί στην απόγνωση, αλλά προέρχεται από την αυτογνωσία με πηγή την θεϊκή έμπνευση. Αυτή την αρετή καλλιέργησαν και οι Άγιοι του Θεού επιθυμώντας να καθαριστούν από τον παλαιό άνθρωπο και να λάμψει μέσα τους το φως της Χάριτος του Χριστού.
* Θυμηθείτε λοιπόν τον Προφήτη Ησαΐα όταν σε θεία οπτασία είδε την δόξα του Θεού. Έπεσε στην γη και ταπεινούμενος ψέλισσε μόλις και μετά βίας: «ω τάλας εγώ ότι κατανένυγμαι, ότι άνθρωπος ων και ακάθαρτα χείλη έχων εν μέσω λαού ακάθαρτα χείλη έχοντος εγώ οικώ και τον Βασιλέα Κύριον σαβαώθ είδον τοις οφθαλμοίς μου» (Ησ. 6, 5). Πράγματι όσο οι Άγιοι προχωρούσαν στην θέα του Θεού τόσο ελεεινολογούσαν τον εαυτό τους.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η έννοια της αυτομεμψίας φανερώνει το ορθόδοξο ήθος σε έναν πιστό άνθρωπο. Δυστυχώς σπανίζει και πολλές φορές ζούμε με ψευδαισθήσεις, με μία αυτάρκεια που μας απομακρύνει από την κοινωνία με τον Θεό. Όχι μόνο δεν μεμφόμαστε τον εαυτό μας, αλλά «φορτώνουμε» επιδεικτικά ότι συμβαίνει στους συνανθρώπους. Η φωνή του Παύλου μαρτυρεί τον δρόμο προς την «όραση» και την γνώση του Θεού. Αυτός δεν είναι άλλος από την ταπεινοφροσύνη...
Περί των κηρυγματικών σχεδιαγραμμάτων
