(Λουκ. ιστ΄, 19 - 31).
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ.
«Άνθρωπος δε τις ην πλούσιος...πτωχός δε τις ην ονόματι Λάζαρος»
(Λουκ. ιστ΄, 19-20).
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Όταν οι μαθητές και οι όχλοι είδαν την παροχή των αγαθών μέσα στην ερημιά (Ματθ. ιδ΄, 14-22) και την συλλογή κοφίνων περισσευμάτων σκέφτηκαν ενδομύχως πως Αυτός (ο Ιησούς) κάνει για ηγέτης και καθοδηγητής του εβραϊκού λαού. Η κατάργηση της φτώχειας… ένα πανανθρώπινο αίτημα. Ο Χριστός σε άλλο σημείο, γνωρίζοντας την δύναμη της αμαρτίας και της αδικίας, τους προσγειώνει κατάλληλα· «τους πτωχούς γαρ πάντοτε έχετε μεθ’εαυτών» (Ιω. 12, 8). Ας έχουμε πάντοτε υπόψιν μας ότι ο Κύριος δεν ήρθε ως κοινωνικός αναμορφωτής, αφού η διδασκαλία Του δεν «πέτυχε» δια επαναστάσεως αλλά δια Αναστάσεως!
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) ΑΚΡΑΙΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ: ΦΑΡΜΑΚΟ Η ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗ
* Τόσο η πλησμονή των αγαθών, όσο και η παντελής έλλειψή τους αποτελούν ακραίες καταστάσεις για τον άνθρωπο. Πως να διαχειριστεί κάποιος τον πλούτο, αλλά και πως να υπομείνει ένας άλλος την ένδεια. Ο Κύριός μας δεν κάθισε στην μέση αυτών, ούτε προσπάθησε να αποσπάσει με την βία από τους έχοντας και να τα δώσει στους μη έχοντας. Αυτά στον δυτικό κόσμο με τις Γαλλικές Επαναστάσεις και τους Ρομπέν των Δασών. Ο Ιησούς θέλησε να δείξει την σωστή χρήση αυτών των μεγεθών που πηγάζει από την ευσπλαχνία της καρδιάς...
* Πλούσιος υπήρξε και ο Αβραάμ, αλλά έγινε η αγκαλιά των δικαίων. Ονομαστός στην Π.Δ. (Γεν. 18, 1) για την ελεημοσύνη, την ευσπλαχνία, την φιλοξενία του. Αξιώθηκε να φιλοξενήσει την Αγία Τριάδα! Εδώ λοιπόν έχουμε σωστή χρήση του πλούτου. Ο Θεός του έδινε και εκείνος έδινε στους έχοντας ανάγκη. Το αντίθετο συμβαίνει με τον πλούσιο της σημερινής περικοπής, αγνοεί την ύπαρξη του Λαζάρου, αγνοεί τί συμβαίνει γύρω του αφού ζεί κλεισμένος στην αυτάρκειά του.
* Η Εκκλησία μας πάντοτε προτρέπει τα πιστά τέκνα της να εργάζονται την αρετή της ελεημοσύνης. Πρώτη και σπουδαιοτέρα πράξη ελεημοσύνης είναι αυτή του Θεού, αφού «πλούσιος ων εν ελέει» (Εφεσ. 2, 4) «επτώχευσεν» για να σώσει από αγάπη τον άνθρωπο. Ιδιαιτέρως κατά την διάρκεια της νηστείας δεν νοείται αυτή χωρίς τα καλά έργα της ελεημοσύνης· «ταύτα δε πάντα προς νουθεσία ημών γέγραπται, όπως νηστεύοντες χρηστότητα ποιήσωμεν» (Δοξαστικό Ε΄ Κυριακής των Νηστειών).
Β) ΦΤΩΧΕΙΑ: ΥΠΟΜΟΝΗ ΣΤΗΝ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ
* Ο Λάζαρος ζεί συνειδητοποιημένα την πτωχεία του. Δεν καταριέται, δεν βρίζει τον πλούσιο, δεν παίρνει μπογιά να γράψει συνθήματα εναντίον του στον τοίχο του αρχοντικού του... Γνωρίζει πως οι πειρασμοί και οι δοκιμασίες κάνουν τον άνθρωπο λαμπρότερο και επιπλέον έχει την εμπιστοσύνη του στον Θεόν! «Μακάριος ο άνθρωπος, όστις υπομένει πειρασμόν· διότι αφού δοκιμασθή, θέλει λάβει τον στέφανον της ζωής, τον οποίον υπεσχέθη ο Κύριος εις τους αγαπώντας αυτόν» (Ιακ. 1, 12).
* Σε αντίθεση με όσα περικλείει η διδασκαλία των Πατέρων αλλά και το Άγιον Ευαγγέλιον, εμείς που ευρισκόμαστε στην Εκκλησία, ικετεύουμε καθημερινά τον Θεό (με τα λόγια που μας δίδαξε) λέγοντας: «μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν» (Ματθ. 6, 13) και μάλιστα ενδομύχως έχουμε την πεποίθηση, ότι ως γνήσια τέκνα Του θα αποκρούσει για μας τα βέλη των δοκιμασιών. Νομίζω πως εδώ άθελά μας ίσως διαστρεβλώνουμε τα λόγια Του. Ουσιαστικά η Εκκλησία παρακαλεί να μην εισέλθει κάποιος σε πειρασμό και αυτός τον καταβάλει...
* Σήμερα ο κόσμος βιώνει το ήθος της ανέσεως και της ασφάλειας, ακόμα και οι πιστοί χριστιανοί εκφράζουν μία πίστη η οποία δεν αποπνέει κάτι το ουσιαστικό και σταυροαναστάσιμο. Οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας επιμένουν στο αγωνιστικό αυτό φρόνημα. «ουδείς απείραστος δυνήσεται εισελθείν εις την Βασιλεία των Ουρανών. Έπαρον γαρ, φησί, τους πειρασμούς και ουδείς ο σωζόμενος» ενώ ο γίγαντας των δοκιμασιών Ιωβ αποφαίνεται· «Πότερον ουχί πειρατήριόν εστί ο βίος του ανθρώπου επί της γης» (Ιωβ 7, 1).
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Σε κάτι τέτοιες συζητήσεις (που έχουν μεταφυσική χροιά) δέχομαι από τους δύσπιστους τον εξής συλλογισμό· «έλα καημένε ποιός πήγε και γύρισε να μας πεί τι γίνεται εκεί πάνω...». Γι’ αυτό και ο Κύριος προλαβαίνει την αγωνία του πλουσίου· «ει Μωσέως και των προφητών ουκ ακούουσιν, ουδέ εάν τις εκ νεκρών αναστή πεισθήσονται» (Λουκ. ιστ΄ 31) ή αλλιώς για τους ελληνολάτρες... «ου με πείσεις, καν με πείσης» (Αριστοφάνης).
