ὑπό του Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα (Ιωάννου 5, 1-15)
Η ΠΑΡΑΛΥΣΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ.
«ίδε υγιής γέγονας· μηκέτι αμάρτανε...» (Ιω. 5, 14).
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Κοντά στην Προβατική Πύλη (απ’ όπου περνούσαν τα προς την θυσία πρόβατα) βρισκόταν η κολυμβήθρα της Βηθεσδά. Μία δεξαμενή της οποίας το νερό με την επενέργεια της θείας χάριτος (άγγελος κατά καιρόν τάραζε το νερό) αποκτούσε, προσωρινά, ιαματική ιδιότητα. Ένα πλήθος από ασθενείς μαζί με τους συνοδούς τους περίμεναν την θεϊκή κίνηση για να θεραπευτούν. Ο πρώτος που θα εισερχόταν μετά την ουράνια ευλογία θα λάμβανε την πολυπόθητη ίαση. Έτσι σιγά – σιγά χτίστηκαν πέντε στοές για να προστατεύσουν από τα καιρικά φαινόμενα τους προσκαρτερούντες την ίαση. Κάπου εκεί βλέπουμε καθήμενον και τον Παραλυτικόν του Ευαγγελίου, για 38 συνεχή έτη, να περιμένει εκτός του Θεού, έναν άνθρωπο να τον βάλει στο θαυματουργικό ύδωρ...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) ΠΑΡΑΛΥΤΟΣ ΣΤΟ ΣΩΜΑ
* Υπομονή τόσων ετών για τον Παράλυτο του Ευαγγελίου. Είδε τόσους ασθενείς σ’ αυτά τα χρόνια να θεραπεύονται, και άλλοι να έρχονται και πάλι να φεύγουν και ο ίδιος εξακολουθούσε να ελπίζει και να περιμένει... Χρόνια αποτυχιών και προσπαθειών πόσο να αντέξει «ατσαλάκωτη» η ελπίδα του. Μάλλον θα έπρεπε να πάρει την απόφαση πως εκεί στην φτωχή του γωνία θα τον βρεί ο θάνατος και θα μετακομίσει αντί στο νερό της κολυμβήθρας στο μαύρο χώμα του κοιμητηρίου. Το νερό της ιάσεως τόσο κοντά, η βοήθεια του ανθρώπου τόσο μακριά. Και όμως σίγουρα κάποιο μυστήριο έκρυβε η ταλαιπωρία του.
* Να λοιπόν ο Ιησούς που καταφθάνει σε αυτό τον χώρο του πόνου. Εκεί που βρίσκεται ο ζωντανός νεκρός του σημερινού Ευαγγελίου, εκεί που βρίσκεται ο Παράλυτος για να μας διδάξει το σπουδαιότερο μάθημα που λέγεται ΥΠΟΜΟΝΗ. Τούτη την αρετή η οποία είναι σύνθετη και για να την εφαρμόσεις χρειάζεσαι και την ταπείνωση και την αγάπη... και όλα τα καλά να έχεις! «Καυχώμεθα εν ταίς θλίψεσιν, ειδότες ότι η θλίψις υπομονήν κατεργάζεται, η δε υπομονή δοκιμήν, η δε δοκιμή ελπίδα, η δε ελπίς ού καταισχύνει» (Ρωμ. 5,4 – 5) υπογραμμίζει δι’ Αγίου Πνεύματος ο Παύλος.
* «Λέγει αυτώ· θέλεις υγιής γενέσθαι;» (Ιω. 5, 6). Μία ερώτηση ίσως για πολλούς περιττή... Ποιός δεν θέλει Κύριε τυφλός το φως του, παράλυτος την κίνηση, λεπρός την αρτιότητα του δέρματος... Αλήθεια γιατί τον ρωτάς Κύριε; Κάπου αλλού ο Ίδιος μας εξηγεί πως το θαύμα χρειάζεται πίστη και αποδοχή της θεϊκής δύναμης. Θυμηθείτε τους δύο τυφλούς που «έκραξαν» για έλεος προς τον Χριστό, τους ρώτησε: «πιστεύετε ότι δύναμαι τούτο ποιήσαι; Λέγουσιν αυτώ· ναί, Κύριε. Τότε ήψατο των οφθαλμών αυτών λέγων· κατά την πίστιν υμών γενηθήτω υμίν» (Ματθ. 9, 28 – 29).
Β) ΠΑΡΑΛΥΤΟΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ
* Οι άνθρωποι με σωματική αναπηρία γίνονται αμέσως αντιληπτοί. Δυσκολεύονται στις κινήσεις, δεν μπορούν να επιτελέσουν από μόνοι τους τις στοιχειώδεις κινητικές λειτουργίες. Αυτοί που δεν μπορούν εύκολα να γίνουν διακριτοί είναι οι έχοντες παραλυσία ψυχής, γιατί μπορούν συγχρόνως να χοροπηδούν βράδια ολόκληρα στους ήχους της μουσικής (ακούραστα!), να «πετούν την σκούφια» τους για ταξίδια και διακοπές, αθλήματα και κάθε είδους εκδηλώσεις. Η ποικιλώνυμη και ποικιλότροπη ψυχική παραλυσία βρίσκεται καλά κρυμμένη στο βάθος της υπάρξεώς μας.
* Μπορούμε να γελάμε εξωτερικά και μέσα μας από φθόνο να ετοιμάζουμε οδυνηρό θάνατο για τον συνομιλητή μας. Να υποσχόμαστε το καλό και να έχουμε έτοιμο ήδη το πονηρό και επιζήμιο. Αυτή είναι αρρώστια, αυτή είναι παραλυσία! Δίκαια λοιπόν ο Χριστός προπέμπωντας τον παράλυτο στην νέα του ζωή του υπενθυμίζει προνοητικά το ευόλισθον της ανθρωπίνης φύσεως προς την αμαρτία· «ίδε υγιής γέγονας· μηκέτι αμάρτανε» (Ιω. 5, 14) συνδέοντας συγχρόνως την εσωτερική αρρώστια της ψυχής με αυτήν του σώματος.
* Η ψυχή λοιπόν συστηματικά παραθεωρείται – αγνοείται η ύπαρξή της, δεν τρέφεται με αυτά τα οποία αρμόζουν (λόγω της ουράνιας καταγωγής της) και σιγά – σιγά παραδίδεται στην παραλυσία. Ποιοί σήμερα μεταλαμβάνουν και γίνονται μέτοχοι των μυστηρίων της ζωής; Μία φορά μετά την βάφτιση και έπειτα η συνάντηση γίνεται όταν σηκωτούς τους φέρνουν για να τους κηδέψουν... Πως τρέφεται τόσα χρόνια η ψυχή; Με τα ξυλοκέρατα της αμαρτίας! Έτσι στο πέρασμα της ζωής ο εσωτερικός κόσμος μας δεν μπορεί να έχει κάτι από τον λευκό χιτώνα που ντυθήκαμε στο Άγιο Βάπτισμα. Το ένδυμα του Χριστού το «πετάξαμε» και φορέσαμε ψεύτικα, βαριά, βρόμικα που εμείς με τη διαγωγή μας υφάναμε.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
«Ισχύσατε χείρες ανειμέναι1 και γόνατα παραλελυμένα» (Ησ. 35, 3) φωνάζει ο Προφήτης Ησαΐας. Λάβετε την δύναμη και ενέργεια του Θεού μέσα από τα Άγια Μυστήρια. Στηρίξτε σώμα και ψυχή, αποβάλλετε κάθε νωθρότητα και δυσκαμψία πνευματική. Δώστε στην ύπαρξή σας ζωή που κρατά αιώνια, δώστε την ευκαιρία στον εαυτό σας να αποτινάξει κάθε τι περιττό που σαν βαρίδι δεν επιτρέπει στο πόθο μας να συναντηθεί με την αιώνια και αληθινή χαρά.
1 αυτά που έχουν πνευματική ή σωματική νωθρότητα / εξασθενιμένα / χαλαρά.