(Ματθ. 4, 18 - 23)
ΚΛΙΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΙΣΗ.
«δεύτε οπίσω μου και ποιήσω υμάς αλιείς ανθρώπων» (Ματθ. 4, 19).
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Στην πρόσκληση του Ιησού προς τον Σίμωνα Πέτρο και τον Ανδρέα, να γίνουν μαθητές του, αναφέρεται το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα. Και ίσως, αν δούμε εξωτερικά το γεγονός, να μην υπήρχε λόγος να σταθούμε για να σχολιάσουμε και αναλύσουμε αυτό. Όμως οφείλουμε να εμβαθύνουμε, καθώς αποστολεύς αυτής της προσκλήσεως είναι ο Ίδιος ο Χριστός (κλίση θεϊκή), του Οποίου το έργο σωτηρίας είναι πιά γνωστό διαχρονικά σε όλους εμάς τους ανθρώπους. Που να φανταστούν οι απλοϊκοί εκείνοι ψαράδες σε ποιό έργο θα γίνονταν κοινωνοί και υπηρέτες...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) ΚΛΙΣΗ
* Μέχρι τότε η ζωή τους ήταν ήσυχη και απλή. Ο στόχος τους περιορισμένος: να εξασφαλίσουν μέσα από την αλιεία τους τα απαιτούμενα για την συνέχεια της ζωής. Μόχθος για να το επιτύχουν, συνηθισμένη καθημερινότητα, χωρίς εκπλήξεις και ιδιομορφίες, μέλλον προδιαγεγραμμένο, συνυφασμένο με την θνητότητα και την φθορά. «Δεύτε οπίσω μου και ποιήσω υμάς αλιείς ανθρώπων» (Ματθ. 4, 19) ακούγεται ο σταθερός λόγος του Λόγου προς αυτούς. Η έναρξη της περιπέτειας του Ευαγγελίου για τους φτωχούς και άσημους της Γαλιλαίας!
* Συμβαίνει λοιπόν σ’ αυτούς μιά συνολική αλλαγή στην ζωή τους. Πρώτο επίπεδο το ατομικό. Απέσπασαν αμέσως τον εαυτό τους από την νοοτροπία και το περιβάλλον στο οποίο είχαν εναρμονιστεί να ζούν. Συγκινητική η ανταπόκρισή τους στο Θείο κάλεσμα: «οι δε ευθέως αφέντες τα δίκτυα ηκολούθησαν αυτώ» (Ματθ. 4, 20) και αλλού «οι δε ευθέως αφέντες το πλοίον και τον πατέρα αυτών ηκολούθησαν αυτώ» (Ματθ. 4, 22).
* Η κλίση του Χριστού προς τους μαθητές προχωρεί και σε ένα δεύτερο επίπεδο, συνολικό, που χωρίς υπερβολή χαρακτηρίζεται από παγκοσμιότητα. Πράγματι τα «στόματα» του Λόγου μετά την Αγία Πεντηκοστή, ως «λέοντες πυρ πνέοντες» (Ι. Χρυσόστομος), διέτρεξαν σαν «βολίδες πνευματικές» όλη την ανθρωπότητα, σκορπίζοντας με μύριους κόπους και θυσίες (προσφορά ακόμα και της ίδιας τους της ζωής) το ανακαινιστικό μήνυμα σωτηρίας.
Β) ΑΠΟΚΛΙΣΗ
* Δεν ξέρω αδελφοί μου εάν ακούγοντας τα σημερινά λόγια του Ευαγγελίου οδηγείται η σκέψη μας και σε ένα άλλο νοητικό μονοπάτι... Ανάλογη πρόσκληση έχουμε λάβει όλοι οι χριστιανοί! Όχι φυσικά με την ειδική – αποκλειστική κλίση να γίνουμε μαθητές Του. Η κλίση η δική μας είναι προσωπική και δι’ Αγίου Βαπτίσματος (και στη συνέχεια με τα υπόλοιπα Μυστήρια) μέσω της Θείας Χάριτος και αποβλέπει η όλη προσπάθειά μας να την κρατήσουμε (την χαρισματική πρόκληση) και να την αυξήσουμε. Ο Μέγας Βασίλειος χαρακτηρίζει τον άνθρωπο ως «κεκελευσμένο Θεό» (PG 36, 506).
* Επικρατεί, και το ακούμε συχνά, η αντίληψη ότι είμαστε όλοι παιδιά του Θεού. Ίσως κάποιος αυτό το ισχυριστεί με μία γενική και αόριστη έννοια. Για ακούστε όμως το Θεολόγο και Ευαγγελιστή της αγάπης, ο οποίος υποστηρίζει πως γνήσια τέκνα είναι μόνο «όσοι έλαβον αυτόν και έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι τοις πιστεύουσιν εις το όνομα αυτού» (Ιω. 1, 12). Όσοι δηλαδή αποδέχτηκαν την κλίση έδωσε σε αυτούς ο Θεός το χάρισμα της πνευματικής υιοθεσίας. Έτσι λοιπόν δεν «θυμόμαστε» μόνο ένα Θεό – Πατέρα στις πείνες και τις δυστυχίες, αλλά Τον γνωρίζουμε μέσα από τα Άγια Μυστήρια, από την Αγάπη Του (αν είναι δυνατόν να μην γνωρίζουν τα παιδιά τον Πατέρα τους!), ώστε να γινόμαστε μέσα από την ευσπλαχνία Του κατά χάριν υιοί∙ «... ίνα την υιοθεσίαν απολάβωμεν» (Γαλ. 4, 5).
* Και αν αυτή είναι η σωστή θέση και πορεία προς το Δεσποτικό κάλεσμα, δεν μένει παρά να ομολογήσουμε με ταπεινότητα πως απλά και τραγικά εμείς όλοι αποκλίνουμε από αυτήν. Άλλες οι προτεραιότητες, οι επιδιώξεις μας σ’ αυτήν εδώ την γη. Ο Χριστός μας ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ στην λίστα της καθημερινότητος (τολμώ να πω πως ίσως δεν Τον έχουμε καταγράψει καν σ’ αυτήν). Όλες οι ενέργειές μας, οι σκέψεις μας, οι αποφάσεις μας αντίθετες με τον Ιησού, θλίβουν το Πανάγιον Πνεύμα, στεναχωρούν τη διαρκή και τροφοδοτούμενη προς εμάς Αγάπη του Πατέρα...
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Μέσα στην Εκκλησία, στο Σώμα του Χριστού, κανένας δεν υπάρχει χωρίς στόχο, χωρίς αγώνα ακόμα και χωρίς προσφορά (λ.χ. ύψιστη ιερατική διακονία). Καλούμαστε με την χάρη του Χριστού να την ενεργοποιήσουμε προς το πνευματικό μας συμφέρον, αλλά και προς αυτό των συνανθρώπων μας. Στο χριστιανισμό δεν υπάρχουν συνταξιούχοι, αλλά φορείς του πανανθρώπινου αναστάσιμου μηνύματος σε ψυχές χαμένες στο πέλαγος του κόσμου. Ας τρέξουμε, ας μην χάσουμε ούτε λεπτό δράσης, τιμώντες την ουράνιο πρόσκλησή μας!